Σε υψηλά επίπεδα παραμένει η συνταξιοδοτική δαπάνη στην Ελλάδα, ως ποσοστό του ΑΕΠ, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον εντοπισμό των προκλήσεων της δημοσιονομικής βιωσιμότητας των συντάξεων.
Αν και η χώρα μας βρίσκεται σε πρόγραμμα προσαρμογής και, κατά συνέπεια, υπό ειδική αξιολόγηση και για το ασφαλιστικό, η έκθεση της Κομισιόν δείχνει το δρόμο των προωθούμενων αλλαγών, παρουσιάζοντας τις ανάγκες για μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα μεταξύ εισφορών και παροχών και την επιβολή ρήτρας βιωσιμότητας στις επικουρικές συντάξεις.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι δαπάνες για συντάξεις στην Ελλάδα από 13,6% του ΑΕΠ το 2010, αυξάνονται σε 14,1% το 2030 και σε 14,6% το 2060, εμφανίζοντας αύξηση της τάξης του 1%. Την ίδια στιγμή, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, κατά μέσο όρο, οι συνταξιοδοτικές δαπάνες αντιστοιχούν στο 11,3% του ΑΕΠ, αυξάνονται σε 11,7% το 2030 και σε 12,3% το 2060.
Βέβαια, με βάση τις διαρθρωτικές αλλαγές που έχει ήδη εφαρμόσει η Ελλάδα και όχι αυτές που διαπραγματεύεται με τους εκπροσώπους της τρόικας και για τις οποίες το υπουργείο Εργασίας ζητεί πίστωση χρόνου, η Ελλάδα εμφανίζεται να αυξάνει σημαντικά την πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62,5 έτη για τους άνδρες και 62,4 για τις γυναίκες, το 2010, σε 63,1 και 62,9 το 2030 και σε 64 για τους άνδρες και 63,8 για τις γυναίκες, το 2060.
Τα όρια αυτά δεν είναι σημαντικά διαφοροποιημένα σε σχέση με τα αντίστοιχα της Ε.Ε., απέχουν όμως σημαντικά σε σχέση με το νομοθετικά κατοχυρωμένο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για άνδρες και γυναίκες (68,8 για πλήρη και 63,8 για πρόωρη συνταξιοδότηση το 2030 και 71,4 και 66,4 το 2060).
Η απόσταση είναι μεγάλη και, σύμφωνα με την Κομισιόν, συνδέεται με τη διατήρηση συστημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης, συστήματα αναπηρίας ή άλλα κυβερνητικά μέτρα που παρέχουν συνταξιοδοτικό εισόδημα πριν από τη συμπλήρωση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης (π.χ. αναπηρικές παροχές).
Η Κομισιόν επισημαίνει, επίσης πως, για να περιοριστεί η «γενναιοδωρία του συνταξιοδοτικού συστήματος» και, ως εκ τούτου, να αυξηθεί η βιωσιμότητά του, θα πρέπει να αυξηθεί η ανταποδοτικότητα των εισφορών σε σχέση με τις παροχές ή και να μειωθεί το ποσοστό αναπλήρωσης και, κατά συνέπεια, να συρρικνωθούν οι συνταξιοδοτικές δαπάνες.
Μάλιστα, η Κομισιόν επισημαίνει ότι στην Ελλάδα έχουν εισαχθεί ρήτρες βιωσιμότητας στις επικουρικές συντάξεις, που καθορίζουν το ακριβές ποσό των συνταξιοδοτικών παροχών και ενισχύει τη βιωσιμότητα του συστήματος.
