Ποιες εταιρείες δραστηριοποιούνται στη χώρα μας
Στα 2,93 δισ. ευρώ ανέρχεται το σύνολο των εισροών ισπανικών επενδύσεων στην Ελλάδα την περίοδο 1993- 2013. Τα 1,89 δισ. ευρώ ή το 86,3% του συνόλου για την περίοδο αναφοράς, πραγματοποιήθηκε τα έτη 2007 και 2008.
Τα παραπάνω αναφέρονται σε ενημερωτικό έγγραφο για τις ισπανικές επενδύσεις στην Ελλάδα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων.
Στο έγγραφο σημειώνεται ακόμη ότι στη συνέχεια, «σημειώθηκε απότομη μείωση των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών των Ισπανών, οφειλόμενη σε μεγάλο βαθμό στην αβεβαιότητα που έχει δημιουργήσει στους υποψήφιους επενδυτές η κρίση χρέους της Ελλάδας. Επίσης, η βαθιά και παρατεταμένη οικονομική ύφεση της ελληνικής οικονομίας δημιούργησε έναν επιπλέον ανασταλτικό παράγοντα. Το 2011 και το 2012 το σύνολο σχεδόν των ισπανικών κεφαλαίων που εισέρευσαν στη χώρα μας κατευθύνθηκαν στον χρηματοοικονομικό τομέα (80% και 96%, αντιστοίχως), το δε 2013 αποκλειστικά στον κτηματομεσιτικό (100%). Οι κύριοι τομείς που έχουν επενδύσει ισπανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, κατά την εξεταζόμενη περίοδο, είναι αυτοί του τσιμέντου (1,3 δισ. ευρώ), της ενέργειας (288,1 εκατ. ευρώ) και του λιανικού εμπορίου (96,5 εκατ. ευρώ), σύμφωνα με στοιχεία του Ισπανικού Υπουργείου Οικονομίας και Ανταγωνισμού».
Αναλυτικά, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρατίθενται:
– Το 2001 η γαλλική Lafarge εξαγόρασε την ΑΓΕΤ Ηρακλής, ενώ το 2007 ενίσχυσε τη συμμετοχή της με την εξαγορά του μεριδίου της ΕΤΕ σε αυτήν. Η ισπανική Lafarge συμμετέχει με ποσοστό 78,7% στο μετοχικό κεφάλαιο της ΑΓΕΤ Ηρακλής.
– Το 2004 η Iberdrola (δεύτερη μεγαλύτερη ισπανική εταιρία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας) εξαγόρασε το 49,9% της Rokas A.Β.Ε.E, έναντι 85 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία Rokas έχει εγκατεστημένα 17 αιολικά πάρκα, σε περιοχές της Κρήτης, της Εύβοιας, της Θράκης και των νήσων Κω και Λέρου, συνολικής ισχύος 217 MW.
– Η Endesa (ιδιοκτησίας, από το 2007, της ιταλικής Enel) είχε ιδρύσει κοινοπραξία με τον Όμιλο Μυτιληναίου (Endesa Hellas), της οποίας το 50,01% πώλησε στην ελληνική εταιρεία, το 2011, έναντι 140 εκατ. ευρώ. Η Endesa επρόκειτο να αποκτήσει, στο πλαίσιο της συμφωνίας, τρία υδροηλεκτρικά εργοστάσια (συνολικής ισχύος 16 MW), έναντι 20 εκατ. ευρώ.
– Το 2004, εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα η Cesa Hellas, θυγατρική της ισπανικής Cesa, το δε επόμενο έτος η μητρική εξαγοράστηκε από την Acciona, με αποτέλεσμα να μετονομαστεί σε Acciona Ενεργειακή. Το πρώτο έργο ξεκίνησε το 2005 στο Παναχαϊκό Όρος με την εταιρεία Αιολική Παναχαϊκού (θυγατρική της Acciona), σε συνεργασία με την εταιρεία ΕΝΤΕΚΑ, ισχύος 34,85 MW. Το 2009 προστέθηκαν εγκαταστάσεις ισχύος 13,6MW. Υπό σχεδιασμό είναι επενδύσεις, ύψους 750 εκατ. ευρώ, που αφορούν στην κατασκευή αιολικού πάρκου ισχύος 614 MW, στο Βέρμιο (2012-2016).
– Η Gamesa, δραστηριοποιούμενη στην Ελλάδα από το 2006, με αιολικά πάρκα στην ηπειρωτική χώρα και σε ορισμένα νησιά, πώλησε τον Δεκέμβριο του 2013 στην εταιρεία EMV (θυγατρική του γαλλικού Ομίλου Eren) μερίδιο 86% του αιολικού πάρκου ισχύος 25,5 MW στον Κιθαιρώνα. Σύμφωνα με στοιχεία της ισπανικής εταιρείας, δεν φέρεται να έχει πλέον άλλη παρουσία στην Ελλάδα.
– Η εταιρεία OPDE, που κατασκευάζει φωτοβολταικά πάρκα, δραστηριοποιείται, μέσω της θυγατρικής της στην Ελλάδα Mecasolar, στην κατασκευή ανιχνευτών ηλιακής ενέργειας.
– Στον χώρο του λιανικού εμπορίου, οι μεγάλες ισπανικές εμπορικές αλυσίδες έχουν εκτενή παρουσία στην ελληνική αγορά. Ο Όμιλος Inditex έχει συνολικά 155 καταστήματα ετοίμων ενδυμάτων (από 164 το 2012) με διαφορετικές επωνυμίες (Zara 41, Zara Kids 6, Pull & Bear 23, Massimo Tutti 12, Bershka 28, Stradivarius 16, Oysho 18, Zara Home 9, Uterque 2). Η εταιρεία Mango δραστηριοποιείται, στον ίδιο χώρο, με 10 καταστήματα. Η αλυσίδα πολυκαταστημάτων El Corte Ingles λειτουργεί 3 καταστήματα μόδας με την επωνυμία Sfera. H εταιρεία ειδών μόδας Tous δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά με 3 καταστήματα. Η εταιρεία ειδών υγιεινής και πλακιδίων Porcelanosa, εμφανίζεται να έχει 21 σημεία πώλησης-εκθετήρια.
– Στον τομέα των πολυκαταστημάτων τροφίμων και ποτών δραστηριοποιούνταν η Herba Hellas, θυγατρική του ισπανικού Ομίλου τροφίμων Erva Puleva, η οποία πλέον ανήκει στον γαλλικό Όμιλο Lactalis.
– Το 2004 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα η εταιρεία UCI (Unidad de Credito Immobiliario) η οποία ελέγχεται από κοινού από την ισπανική Banco Santander και την γαλλική BNP. H τράπεζα δραστηριοποιείται στον τομέα της κτηματομεσιτικής πίστης, μέσω περιορισμένου δικτύου καταστημάτων.
Ισπανικές εταιρείες με παρουσία σε άλλους κλάδους είναι:
Η Teka (Teka Hellas) στον εξοπλισμό κουζίνας, η Macpuar (Macpuar Hellas) στον μηχανολογικό εξοπλισμό (ανυψωτικά μηχανήματα, κυλιόμενες σκάλες), η FOOD MACHINERY ESPANIOLA S.A (FOMESA HELLAS) με μηχανολογικό εξοπλισμό και υπηρεσίες για προστασία, διαλογή και συσκευασία φρούτων-λαχανικών, η αντιπροσωπεία της αυτοκινητοβιομηχανίας SEAT (Seat Technocar) και ο Όμιλος Maxam (Maxam Hellas) με προϊόντα εκρηκτικών υλών ειρηνικής χρήσης. Η ασφαλιστική εταιρεία Mapfre διαθέτει υποκατάστημα στην Ελλάδα (οδική βοήθεια, ασφάλιση, ασφάλειες και ταξιδιωτική ασφάλεια).
Εταιρείες που, έως πρόσφατα, διέθεταν παρουσία στην Ελλάδα είναι η Urbaser στον τομέα επεξεργασίας αστικών-βιομηχανικών λυμάτων (τη συμμετοχή της, σε σύμπραξη με τη ΔΕΗ, ανέλαβε η ΤΕΡΝΑ το 2013), η Aister στον εξοπλισμό ναυπηγείων, η Colomar Munmany (Hellenic Tanneries) με μονάδα βιολογικού καθαρισμού δερμάτων και η εταιρεία μόδας Loewe (η ηλεκτρονική ιστοσελίδα της δεν αναφέρει πλέον σημεία πώλησης στην Ελλάδα).
Στον τομέα των κατασκευών, η δραστηριότητα της κοινοπραξίας των ισπανικών Ομίλων Ferrovial και ACS και της ελληνικής ΓΕΚ, που έχει αναλάβει να κατασκευάσει τμήματα των αυτοκινητοδρόμων Ιόνιας Οδού- Αντίρριου-Ιωαννίνων και ΠΑΘΕ στην περιοχή Μαλλιακού, συναρτάται με τα προβλήματα που υπάρχουν στην κατασκευή των μεγάλων οδικών αρτηριών. Η κοινοπραξία έχει την εκμετάλλευση των έργων έως το 2037. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου (Αύγουστος 2013), οι ισπανικές εταιρείες διαπραγματεύονται την αποχώρηση των θυγατρικών τους (Cintra και Dragados, αντίστοιχα) από τις κοινοπραξίες που έχουν αναλάβει τα έργα κατασκευής της Ιονίας Οδού και του αυτοκινητόδρομου Ε65 (μερίδια 33,3% κάθε μία τους και 33,3% η ΓΕΚ Τέρνα). Οι ισπανικές εταιρείες φέρονται να διατηρούν τη συμμετοχή τους στις εταιρείες παραχώρησης, με μειωμένα όμως ποσοστά.
Στον κλάδο του τουρισμού, οι ισπανικές αλυσίδες Iberostar και Accor λειτουργούν ξενοδοχεία στην Κρήτη και Κω η πρώτη και την Αθήνα η δεύτερη. Το 2013 η Barcelo ανέλαβε τη διαχείριση του ξενοδοχείου Hydra Beach.
Ελληνικές επενδύσεις στην Ισπανία
Εν τω μεταξύ, οι συνολικές ελληνικές επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Ισπανία την περίοδο 1993-2013 ανέρχονται σε 50,62 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, την τελευταία επταετία (2007-2013) το ύψος τους ήταν μόλις 14,17 εκατ. ευρώ.
Τα τελευταία έτη παρατηρείται αύξηση της παρουσίας των ελληνικών εταιρειών, κυρίως στους τομείς του κοσμήματος, των καλλυντικών και των τροφίμων. Αναλυτικά, ελληνικές εταιρείες με δραστηριότητα στην Ισπανία έχουν ως ακολούθως:
Το 1998 η Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτίνης εξαγόρασε το 20% της Laviosa Promasa (μπετονίτης) και το 100% της Otavi Iberica (περλίτης).
Η εταιρεία Ελληνικοί Λευκόλιθοι (Grecian Magnesite), από κοινού με τη Γαλλική εταιρεία Roullier Group, εξαγόρασαν, το 2000, την ισπανική Magnesitas Navarras. Το μερίδιο της ελληνικής εταιρείας είναι 40%.
Στον τομέα των ιχθυοκαλλιεργειών, ο Νηρέας εξαγόρασε, το 2007, την εταιρεία Predomar που διαθέτει εγκαταστάσεις στην Αλμερία. Την ίδια χρονιά, απέκτησε το 33,34% της Νορβηγικής MARINE FARMS ASA, που παράγει τσιπούρα-λαβράκι στην Ισπανία. Το 2008 η Ανδρομέδα Ιχθυοκαλλιέργειες εξαγόρασε την Grupo Acuimar Alimentación, η οποία στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Αndromeda Iberica. Το 2009 απέκτησε την εταιρεία Niordseas, με έδρα στη Βαρκελώνη. Το 2010 η ελληνική εταιρεία εξαγόρασε την Piscimar, η οποία κατέχει τον μεγαλύτερο ιχθυογεννητικό σταθμό και εκκολαπτήριο της χώρας, καθώς και ειδικές εγκαταστάσεις εκτροφής μεσογειακών ειδών (κυρίως τσιπούρα και λαβράκι).
Στον τομέα της συσκευασίας, η Crown Hellas εξαγόρασε το 2002 τις εταιρείες Crown Cork Sevilla (εργοστάσιο παραγωγής μεταλλικών δοχείων μπύρας και αναψυκτικών στην Σεβίλλη) και Crown Cork de España, μαζί με την θυγατρική της Crown Cork Bebidas (εργοστάσιο στο Agoncillo στη Β. Ισπανία). Επίσης ο Όμιλος Μαίλλη διατηρεί θυγατρική εταιρεία με έδρα τη Βαρκελώνη.
Στον τομέα των κεραμικών, ο Όμιλος Χατζηγεωργίου δραστηριοποιείται, μέσω της θυγατρικής του εταιρείας Hatz Spain S.A., στην περιοχή της Βαλένθια.
Ο Όμιλος Πετζετάκι δραστηριοποιείται στην παραγωγή πλαστικών σωλήνων μέσω της εταιρείας Flexiplas, στην περιοχή της Βαρκελώνης.
Η εταιρεία Frigoglass έχει θυγατρική εταιρεία στην περιοχή της Βαλένθια, με την επωνυμία Frigoglass Iberica, η οποία κατασκευάζει επαγγελματικά ψυγεία.
Το 2006 η εταιρεία αρδευτικών συστημάτων Eurodrip ίδρυσε τη θυγατρική εταιρεία (100%) Eurodrip Irrigation Holding Systems S.L. Σήμερα συνεργάζεται με την εταιρεία συμβούλων TMF Spain.
Στον τομέα του λιανικού εμπορίου κοσμημάτων, η Folli-Follie διακινεί τα προϊόντα της μέσω των δικών της ανεξαρτήτων καταστημάτων (Μαδρίτη και Βαρκελώνη), μέσω των αεροδρομίων (χώροι πωλήσεως στα αεροδρόμια Μαδρίτης, Βαρκελώνης και Μπιλμπάο) και μέσω της παρουσίας της στην μεγαλύτερη αλυσίδα πολυκαταστημάτων στην Ισπανία, El Corte Inglés.
Η Korres, στα καλλυντικά, έχει ένα δικό της κατάστημα. Επίσης τα προϊόντα της πωλούνται μέσω των πολυκαταστημάτων El Corte Ingles και σε ευρύ δίκτυο φαρμακείων.
Η Apivita, μέσω του διανομέα της Apivita España, διαθέτει παρουσία στα πολυκαταστήματα El Corte Inglés, καθώς και σε σημαντικό αριθμό φαρμακείων.
Η Maxi προωθεί είδη κρεβατοκάμαρας (στρώματα) μέσω της εταιρείας Coco-Mat Spain, με τη μέθοδο της δικαιόχρησης.
Στο τομέα των τροφίμων, η Creta Farm και ο ισπανικός όμιλος τροφίμων Argal δημιούργησαν την εταιρεία Creta Farm España S.L., η οποία με την εμπορική επωνυμία Creta Granjas προωθεί μέσω του εμπορικού δικτύου του ισπανού εταίρου προϊόντα αλλαντικών.
Η Καράτζης Α.Ε. έχει μερίδιο (45%) στην εταιρεία Croppy Solutions S.L, που δραστηριοποιείται στην εμπορία υλικών συσκευασίας στην πόλη Valladolid.
Η ΔΗΜΑΣ ΑΕΒΕ δραστηριοποιείται στον τομέα των συστημάτων ηλιακής ενέργειας μέσω της εταιρείας Sistemas Ecologicos Solares S.L., στη Βαλένθια.
Η εταιρεία Intralot, μέσω της θυγατρικής της Intralot Iberia κέρδισε, το 2008, την άδεια (πενταετούς διάρκειας) για τη διαχείριση του αθλητικού στοιχήματος στην Αυτονομία της Μαδρίτης.
