Σε οριακό σημείο βρίσκονται περισσότερες από 150 κατασκευαστικές επιχειρήσεις κυρίως λόγω της μειωμένης δραστηριότητας και των καθυστερήσεων πληρωμών από το Δημόσιο, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ) κ. Γ. Βλάχο, με αποτέλεσμα να απέχουν την επόμενη Τρίτη 15 Μαρτίου από τις δημοπρασίες δημοσίων έργων.
Τα αιτήματά τους περιλαμβάνουν την άμεση εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου, την ενεργοποίηση και αύξηση των χρηματοδοτικών προγραμμάτων αλλά και τη ρύθμιση του ΦΠΑ μη εξοφληθέντων τιμολογίων, οι πέντε εργοληπτικές οργανώσεις του κλάδου (ΣΑΤΕ, ΣΤΕΑΤ, ΠΕΔΜΗΕΔΕ, ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ).
“Εκτιμώ ότι περί το 20% των εταιρειών είναι πια στο όριο”, θα πει ο κ. Βλάχος, υποστηρίζοντας πως οι οφειλές του Δημοσίου (υπουργεία, δήμοι κ.α.) προς τις επιχειρήσεις του κλάδου, κυμαίνονται από 1,8 έως 2 δις. ευρώ. Η συρρίκνωση των δραστηριοποιούμενων εταιρειών στις κατασκευές, έχει ξεκινήσει ουσιαστικά από το 2004 και μετά.
Σύμφωνα με έρευνα της Hellastat, στα τέλη του 2009 στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (ΜΕΕΠ) ήταν εγγεγραμμένες 594 εργοληπτικές επιχειρήσεις 3ης και 7ης τάξης, αριθμός που σε σχέση με το 2004, εμφανίζεται μειωμένος κατά 118 εταιρείες ή 16,7%.
Το 2009 ανέστειλαν τη λειτουργία τους 58 εργολήπτες των τάξεων αυτών έναντι 17 το 2008, ενώ μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2010 ακόμα 15 εταιρείες τέθηκαν εκτός ΜΕΕΠ, διαμορφώνοντας έτσι τον αριθμό των εταιρειών στο Μητρώο σε 579.
Η ανεργία, είτε λόγω διακοπής λειτουργίας είτε λόγω περιορισμού του ανθρώπινου δυναμικού, σημείωσε κατακόρυφη αύξηση, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι σχεδόν 60.000 άτομα έχασαν την εργασία τους μόλις μέσα σε ένα χρόνο.
Την ίδια ώρα έκθεση του ΣΑΤΕ αναφέρει πως ο κλάδος των δημοσίων έργων βρίσκεται στη χειρότερη θέση των τελευταίων 12 ετών και ο κλάδος των ιδιωτικών έργων στη χειρότερη θέση των 30 τελευταίων ετών. “Το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων του 2010 μειώθηκε τέσσερις φορές και από 10,3 δις. Ευρώ που προϋπολογίζονταν κατέληξε στα 8,5 δις. ευρώ”, σημειώνει και προσθέτει πως “από την άλλη πλευρά ως προς τον όγκο των κτιριακών έργων που αντιστοιχεί στις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν στο 10μηνο του 2010 η μείωση ήταν 24,8%”.
Οι εκτιμήσεις συνηγορούν πως στο αρνητικό αυτό περιβάλλον περισσότερο ευέλικτες εμφανίζονται οι κατασκευαστικές εταιρείες μεγάλου μεγέθους οι οποίες έχουν επιτύχει διαφοροποίηση των εργασιών τους και θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται σε διαφορετικούς τομείς (π.χ. έργα στο χώρο της ενέργειας, παρουσία σε αναδυόμενες αγορές του εξωτερικού κ.τ.λ.).
Άλλωστε οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί όμιλοι πραγματοποιούν το ήμισυ του κύκλου εργασιών τους από δραστηριότητες εκτός κατασκευαστικού αντικειμένου, έναντι 18% για τους 3 μεγαλύτερους ελληνικούς ομίλους το 2010.
Όπως επισημαίνεται σε μελέτη της Εθνικής Τράπεζας για τους κατασκευαστικούς ομίλους, ο κύκλος εργασιών από δραστηριότητες στο εξωτερικό αυξήθηκε στα επίπεδα του 1 δις. ετησίως την περίοδο 2008-2010, αντανακλώντας την υλοποίηση του υψηλού ανεκτέλεστου που μετά το 2006 παραμένει στα 2-3 δις. ευρώ. Οσο για τη φετινή χρονιά, προβλέπεται πως ο κύκλος εργασιών των ομίλων θα σημειώσει πτώση κατά 15%.
