Σε «θεμελιώδη επανεκκίνηση» χρειάζεται να προβεί η ελληνική οικονομία, για την οποία το 2011 θα είναι πιθανότατα η κρισιμότερη χρονιά στη μεταπολεμική ιστορία, όπως επεσήμανε απόψε, στη Θεσσαλονίκη, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας (ΕΤΕ), Αλέξανδρος Τουρκολιάς.
Για την έξοδο από το τούνελ, ο ίδιος πρότεινε -μεταξύ άλλων- ενίσχυση των εξαγωγών και άμεση ανάπτυξη σειράς τομέων με καλές προοπτικές, όπως ο τουρισμός-κρουαζιέρα-ναυτιλία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), τα «γενόσημα» φάρμακα («generics») και οι μεταφορές.
Αναφερόμενος, εξάλλου, στον συχνά υπερπροβαλλόμενο -όπως είπε- σκέλος στου μισθολογικού κόστους σημείωσε ότι η μείωση του αποτελεί μια μικρή μόνο διάσταση των στρατηγικών που στηρίζουν την ανταγωνιστικότητα.
Το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, οι ισχυροί και οι αδύναμοι της ΕΕ
Αναφερόμενος δε, στις πρόσφατες αποφάσεις της ΕΕ για τη δημιουργία Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας, συμπληρωματικού του συμφώνου Σταθερότητας, τόνισε ότι αποτελεί αναμφισβήτητα μια σημαντική εξέλιξη, αλλά δεν επαρκεί για να αντιμετωπίσει την ουσία του προβλήματος ανταγωνιστικότητας.
Κατά τον κ. Τουρκολιά, η εφαρμογή συμμετρικών κανόνων/προτάσεων για όλες τις χώρες της ΕΕ, δεν πρόκειται να είναι αποτελεσματική. Από την άλλη, η εφαρμογή εξαιρετικά εξειδικευμένων προτάσεων/μέτρων ανά κράτος θα δημιουργούσε προβλήματα αξιολόγησης.
«Υπάρχει ο κίνδυνος διατήρησης μιας θεμελιώδους ασυμμετρίας στον συνολικό μηχανισμό, όπου οι μεγαλύτερες ή οι πλεονασματικές χώρες θα μπορούσαν να διαμορφώνουν τα κριτήρια και τις προτάσεις πολιτικής προς όφελος τους και να αποφεύγουν δυνητικές υποχρεώσεις», υπογράμμισε.
Ο κ. Τουρκάλας υποστήριξε ακόμη ότι, μολονότι πολλοί διαπίστωσαν νωρίς το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, λίγοι ήταν διατεθειμένοι να διατυπώσουν αμφιβολίες κατά την περίοδο της φαινομενικής της άνθησης, ενώ πρόσθεσε ότι η επανάπαυση στις δάφνες της ΟΝΕ, αλλά και των Ολυμπιακών Αγώνων εξασθένησαν σημαντικά αντανακλαστικά της οικονομικής πολιτικής.
Κατά τον αναπληρωτή διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΤΕ, η Ελλάδα καλείται αυτή τη φορά να προηγηθεί των εξελίξεων. «Η απόσταση που έχουμε να διανύσουμε είναι πολλαπλάσια των περισσοτέρων χωρών της ευρωζώνης και συνεπώς εναπόκειται στη δική μας πρωτοβουλία και αποφασιστικότητα να επιδιώξουμε την έξοδο από την κρίση θέτοντας παράλληλα τους εταίρους μας προ των δικών τους ευθυνών», σημείωσε.
Οι εξαγωγές να αυξάνονται κατά 6%-7% ετησίως
Αναλυτικότερα, μιλώντας σε εκδήλωση του Διεθνούς Ελληνικού Πανεπιστημίου, ο κ. Τουρκολιάς επεσήμανε, σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, πως «η ελληνική οικονομία θα χρειαστεί ώθηση από τις καθαρές εξαγωγές της τάξης του 1% του ΑΕΠ, τουλάχιστον, ετησίως».
Όπως είπε, τεχνικά, αυτό έχει επιτευχθεί ήδη την τελευταία διετία, αλλά κυρίως μέσω της κατάρρευσης των εισαγωγών, παρά μέσω σημαντικής ανάκαμψης των εξαγωγών. Οι εξαγωγές θα πρέπει -κατά τον ομιλητή- να αυξάνονται, σε πραγματικές τιμές, με ένα ρυθμό της τάξης του 6-7% ετησίως, ώστε να μπορούν σε βάθος δεκαετίας, και με επανάκαμψη των εισαγωγών σε διατηρήσιμα επίπεδα, να στηρίξουν ουσιαστικά την οικονομική ανάπτυξη.
Για τον τουρισμό επεσήμανε ότι είναι απαραίτητη η εκμετάλλευση αναξιοποίητων πτυχών της σύγχρονης τουριστικής βιομηχανίας με υψηλή προστιθέμενη αξία, όπως η ζήτηση κατοικίας από αλλοδαπούς συνταξιούχους ή αγοραστές εξοχικής κατοικίας (π.χ. Ισπανία), ο ιατρικός τουρισμός (πχ, Γερμανία, Ισραήλ και εσχάτως Κύπρος) και οι τουριστικές υπηρεσίες πολυτελείας (πχ. ελλιμενισμού σκαφών πολυτελείας).
Πρόσθεσε όμως, ότι για να αξιοποιηθούν τα παραπάνω, χρειάζεται να υπάρξει αποτελεσματική ρύθμιση των χρήσεων γης και πλήρες κτηματολόγιο, σε συνδυασμό με ένα σταθερό και ανταγωνιστικό φορολογικό πλαίσιο και ορθολογική αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Προσελκύουμε 20% της κρουαζιέρας στην ΕΕ, αλλά μόνο 10% των εσόδων
Σημαντικές προοπτικές διανοίγει -κατά τον κ. Τουρκολιά- και ο κλάδος της κρουαζιέρας, όπου αν και η Ελλάδα είναι πολύ δημοφιλής προορισμός -προσελκύει το 20% των επιβατών κρουαζιέρας στη ΕΕ- δεν απολαμβάνει ανάλογα έσοδα (μόνο 10% των συνολικών εισπράξεων της ΕΕ το 2008).
«Η εφαρμογή του νόμου για το καμποτάζ, μαζί ενδεχομένως με τις επιπρόσθετες προσαρμογές στα διεθνή πρότυπα, θα επιτρέψει στην ελληνική οικονομία να αντλήσει το μερίδιο των εσόδων που της αντιστοιχούν», σημείωσε.
Στις μεταφορές, η ανάδειξη της Ελλάδας σε διαμετακομιστικό κόμβο για μεταφορά εμπορευμάτων από/προς τη ΝΑ Ευρώπη θα μπορούσε να αυξήσει τον όγκο του διακινούμενου, μέσω της χώρα μας εμπορίου κατά 75%. Η προσέλκυση σημαντικών ιδιωτικών επενδύσεων σε λιμάνια και δίκτυα μεταφορών, μέσω αποτελεσματικής εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας για προσέλκυση επενδύσεων αποτελεί βασικό συστατικό για κάτι τέτοιο.
Ο κλάδος της ανάπτυξης και παραγωγής generics φαρμάκων -ο οποίος σήμερα επιδεικνύει σημαντικούς ρυθμούς αύξησης εργασιών- έχοντας συνδυάσει έρευνα και παραγωγική βάση εντός Ελλάδας με εξωστρέφεια πωλήσεων σε ποσοστό άνω του 75%.
«Δέλεαρ» για επενδύσεις 13 δισ. ευρώ την επόμενη πενταετία οι ΑΠΕ
Ο δε τομέας της ανανεώσιμης ενέργειας θα μπορούσε, κατά τον κ. Τουρκολιά, να δημιουργήσει επενδύσεις άνω των 13 δισ. ευρώ την επόμενη πενταετία. Ο ίδιος επεσήμανε ότι η ενθάρρυνση, μέσω των κατάλληλων κινήτρων, των ελληνικών μεταποιητικών επιχειρήσεων να παράγουν εγχωρίως ένα σημαντικότερο τμήμα του εξοπλισμού, που χρειάζονται οι ΑΠΕ, θα μπορούσε να περιορίσει τις υψηλές πληρωμές στο εξωτερικό για τέτοιου τύπου επενδύσεις.
Ο πρωτογενής τομέας, τέλος, μπορεί -κατά τον κ. Τουρκολιά- να ανακάμψει από τη μακροχρόνια τάση συρρίκνωσης του. Οι κλάδοι των ιχθυοκαλλιεργειών και του λαδιού αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα εξωστρεφών κλάδων με σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, οι οποίοι θα μπορούσαν να αυξήσουν τη συνεισφορά τους στις ελληνικές εξαγωγές κατά περισσότερο από 40% τα επόμενα χρόνια.
Ερωτηθείς για τις ευθύνες των τραπεζών ως προς τη στήριξη επιχειρηματικών επενδύσεων χωρίς παραγωγικό αντίκρισμα, ο κ. Τουρκολιάς επισήμανε ότι οι επιλογές, που χρηματοδότησε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, ήταν οι επιλογές της επιχειρηματικής κοινότητας. “Πέσαμε θύματα μιας καταναλωτικής διαστροφής”, είπε και πρόσθεσε ότι η αντοχές του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι αρκετά δυνατές και σήμερα.
