Ποιος άραγε θα κερδίσει τον πόλεμο των τιμών, ο ΟΠΕΚ, ο Πούτιν ή οι Αμερικανοί παραγωγοί σχιστολιθικού αερίου;
Με την πτώση των τιμών του πετρελαίου μέσα στο 2014 να φέρνει τα πάνω-κάτω στη γεωπολιτική σκακιέρα, το σίγουρο είναι ότι η αγορά του μαύρου χρυσού θα παραμείνει κάτω από το μικροσκόπιο και μέσα στο 2015.
Το ερώτημα στο οποίο όλοι περιμένουν μία απάντηση είναι το ποιος θα κυριαρχήσει τελικά σε αυτή την αγορά και θα κερδίσει τον πόλεμο των τιμών. Ο ΟΠΕΚ, ο Putin ή οι Αμερικανοί παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου;
Οι τιμές του πετρελαίου μειώθηκαν κατά 49% μέσα στο 2014. Σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις, δεν πρόκειται να ανακάμψουν πολύ γρήγορα, αφού η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης διαμορφώνεται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2009, την ώρα που οι αμερικανικές πετρελαϊκές αντλούν το περισσότερο πετρέλαιο των τελευταίων 30 ετών τουλάχιστον.
Ο πόλεμος τιμών που ξέσπασε ανάμεσα στους Αμερικανούς παραγωγούς και τον ΟΠΕΚ, δημιουργεί αμφιβολίες ακόμα και την επιβίωση του άλλοτε πανίσχυρου πετρελαϊκού καρτέλ. Ο ΟΠΕΚ ελέγχει το 40% της παγκόσμιας αγοράς, αλλά τελευταία, δείχνει σημάδια διάσπασης. Από τον Ιανουάριο του 2012, τα μέλη του παραβιάζουν το ανώτατο όριο της παραγωγής των 30 εκατ. βαρελιών ημερησίως, αντλώντας κατά μέσο όρο 886.000 βαρέλια περισσότερα την ημέρα. Έπειτα από την απόφαση του Νοεμβρίου να μην μειωθεί η παραγωγή, κάποια μέλη έχουν ακόμα λιγότερα κίνητρα να συμμορφωθούν με το όριο. Με τις σημερινές τιμές, καμία χώρα μέλος του καρτέλ, πλην του Κουβέιτ και του Κατάρ, δεν μπορεί να επιτύχει έναν ισοσκελισμένο κρατικό προϋπολογισμό. Όμως, η Σαουδική Αραβία επιμένει να μην βλέπει την ανάγκη για μείωση της παραγωγής, και ενώ η ίδια διαθέτει τα αναγκαία αποθεματικά για να βγει κερδισμένη σε αυτό τον πόλεμο των τιμών, το κόστος θα είναι μεγάλο για αυτήν, και ενδεχομένως μεγαλύτερο για τα υπόλοιπα μέλη του ΟΠΕΚ.
«Ο ΟΠΕΚ δυσκολεύεται πολύ να κρατήσει ενωμένο το καρτέλ. Όλες οι χώρες έχουν ένα κίνητρο να αυξήσουν τις δικές τους ποσότητες, ώστε να διατηρήσουν τα πετρελαϊκά έσοδά τους», εξηγεί ο Jeffrey Rosenberg, στρατηγικός αναλυτής της BlackRock Advisors.
Όμως, και ο μεγάλος αντίπαλος του ΟΠΕΚ, οι Αμερικανοί παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου, περνούν δύσκολες μέρες. Η μία μετά την άλλη, οι εταιρείες του κλάδου περικόπτουν τα επενδυτικά τους σχέδια, ενώ οι μετοχές τους κινούνται πτωτικά.
Ο τελικός κερδισμένος δεν είναι άλλος από την παγκόσμια οικονομία, που βρίσκει ένα απροσδόκητο στήριγμα στο φθηνό πετρέλαιο. Μελέτη της Citigroup υπολογίζει το όφελος για κάθε αμερικανικό νοικοκυριό στα 900 δολάρια, ενώ σε κάποιες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, διαπιστώθηκε ότι το πετρέλαιο είναι πλέον φθηνότερο από το εμφιαλωμένο νερό.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας εκτιμά ότι η παγκόσμια κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 900.000 βαρέλια την ημέρα το 2015, έπειτα από αύξηση κατά 700.000 βαρέλια το 2014.