Σύμφωνα με δημοσίευμα της “Wall Street Journal”, άβολη είναι η θέση των επενδυτών στην Ευρώπη καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απειλεί με μια επιθετική απάντηση όσον αφορά τα επιτόκια. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στο κέντρο της Ευρώπης κινδυνεύουν να χάσουν τον νομισματικό και δημοσιονομικό έλεγχο.
Τα δημοσιονομικά προβλήματα είναι πιο εμφανή από ποτέ. Οι ιρλανδικές και ελληνικές εγγυήσεις που προωθήθηκαν πέρυσι δεν είναι παρά μόνο μια προσωρινή λύση, καθώς άλλες ευρωπαικές χώρες με ακόμη πιο δυσβάσταχτα χρέη αγωνίζονται να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους.
Συγκεκριμένα, η Ιρλανδία επιθυμεί να επαναδιαπραγματευθεί τους όρους της διάσωσής της με ένα χαμηλότερο επιτόκιο, το οποίο να μην απαιτεί άμεση εξόφληση. Ως αντάλλαγμα, η Γαλλία και η Γερμανία ζητούν αύξηση του φορολογικού συντελεστή της Ιρλανδίας κατά 12%, περίπου δηλαδή ο μισός μέσος όρος της ευρωζώνης.
Μέχρι στιγμής, η Ιρλανδία αρνείται να συμβιβαστεί. Ο χαμηλός συντελεστής φορολογίας των επιχειρήσεων αποτελεί πηγή οικονομικής ανάπτυξης και ένα σύμβολο της εθνικής κυριαρχίας. Η Γερμανίδα Καγκελάριος Α. Μέρκελ φαίνεται πως είναι λιγότερο σκληρή σχετικά με το θέμα της φορολόγησης των επιχειρήσεων.
Για την Ελλάδα, η οποία συμφώνησε να πουλήσει και να νοικιάσει δημόσια γη, συνεχίζοντας έτσι το πρόγραμμα λιτότητας, τα πράγματα είναι πιο ευνοϊκά, καθώς η χώρα χορηγήθηκε με καλύτερους όρους, όσον αφορά το ποσό των €80 δις. ευρώ που της χορήγησε η ΕΕ το 2010. Το επιτόκιο μειώθηκε κατά μια εκατοστιαία μονάδα και έφτασε στο 4,8%, ενώ η περίοδος αποπληρωμής επεκτάθηκε σε 7,5 χρόνια, από τρία χρόνια που της είχε επιβληθεί αρχικά.
Παρ’ όλα αυτά, τα πράγματα μπορεί και να δυσκολέψουν περισσότερο. Ο Έλληνας Υπουργός Οικονομικών παραδέχθηκε αυτή τη βδομάδα ότι η χώρα μπορεί να χρειαστεί πολύ περισσότερα από € 110 δις. Τα έσοδα που αναμένονται να αυξηθούν από τις πωλήσεις γης θα μπορούσαν να είναι πολύ χαμηλότερά από τα προβλεπόμενα € 50 δις., αν καλύπτονταν όπως στο παρελθόν.
Όσον αφορά την Πορτογαλία, η χώρα ίσως χρειαστεί χρηματική βοήθεια πολύ άμεσα, παρά το γεγονός ότι και η ίδια έχει προχωρήσει σε πρόγραμμα λιτότητας για να μειώσει το έλλειμμά της.
Χρέη Ευρωπαϊκών χωρών
Τεράστια είναι τα ποσά που οφείλουν στη Γερμανία οι χώρες της ΕΕ που προχώρησαν σε δανεισμό για να καλύψουν τα χρέη τους:
Συγκεκριμένα, η Ιρλανδία χρωστούσε παραπάνω από €88 δις. μέχρι το τέλος του 2010, ενώ η Ελλάδα μέχρι και €25 δις.
Η Ισπανία, η οποία χρωστάει το ποσό των €135 δις και φαίνεται να έχει τεράστια προβλήματα, ίσως να μην καταφέρει να σωθεί από τη Γερμανία, παρά την οικονομική βοήθεια που της παρείχε.
Ιαπωνική καταστροφή και ευρωπαϊκή οικονομία
Ενώ η οικονομία της Γερμανίας αυξάνεται με υψηλό ρυθμό, η δημοσιονομική θέση της είναι ευάλωτη λόγω της ενεργειακής κρίσης. Η καταστροφή από το πυρηνικό εργοστάσιο στην Ιαπωνία στη Φουκουσίμα, έχει προκαλέσει προβληματισμό σχετικά με το γερμανικό πρόγραμμα ατομικής ενέργειας.
Άλλες χώρες της ευρωζώνης που εξαρτώνται τόσο από τις εισαγωγές ενέργειας, αλλά με πολύ πιο αδύναμες οικονομίες, θα μπουν επίσης στον πειρασμό να αγνοήσουν τους δημοσιονομικούς κανόνες.
Απειλές Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλωντ Τρισέ, κατά τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε αυτή τη βδομάδα, εξέφρασε παράπονο σχετικά με τους μη επαρκείς περιορισμούς που επιβάλλονται στις χώρες της ευρωζώνης. Οι κυρώσεις για την παράβαση των κανόνων δεν είναι ακόμα αυστηρές, υποστήριξε κατά τη συνεδρίαση.
Ο κ. Τρισέ έδωσε τη σαφέστερη ένδειξη ότι η Κεντρική Τράπεζα ετοιμάζεται να αυξήσει τα επιτόκια, ίσως και τον επόμενο μήνα, σε συνδυασμό με τη γρήγορη γερμανική οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων. Σύμφωνα με τον πρόεδρο, η ιαπωνική καταστροφή, μάλλον δεν φαίνεται πως θα επηρεάσει τραγικά την Ευρωπαϊκή οικονομία.
Μια επαναστροφή της ευρωπαϊκής φορολογικής πολιτικής στις κακές παλιές μεθόδους και μια νέα ρευστότητα που αντλείται στη ζώνη του ευρώ εκτός του ελέγχου της ΕΚΤ, θα μπορούσε να δελεάσει την Κεντρική Τράπεζα για να επιβάλει μεγαλύτερη και ταχύτερα αυξήση επιτοκίων απ’ αυτήν που ήδη αναμένει η αγορά.