Πρώτα οι μεταρρυθμίσεις
«Όχι» σε νέο κούρεμα, αλλά «ναι», υπό προϋποθέσεις, σε ελάφρυνση του ελληνικού χρέους λέει ο γερμανός οικονομολόγος και επικεφαλής του Κέντρου Ευρωπαϊκών Οικονομικών Μελετών, Κλέμενς Φουστ.
«Το ερώτημα είναι πώς μπορεί να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να γίνει η Ελλάδα ένα βαρέλι δίχως πάτο για την Ευρώπη», υπογραμμίζει προς την σημερινή Frankfurter Allgemeine Zeitung ο γερμανός οικονομολόγος.
Ένα νέο κούρεμα που δεν θα συνοδευόταν από όρους για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων θα ήταν μέγα λάθος, όπως λέει, προσθέτοντας ότι η όλη συζήτηση που διεξάγεται για το θέμα στη Γερμανία αλλά και σε άλλες χώρες συνδράμει τον προεκλογικό αγώνα του Αλέξη Τσίπρα. Όπως μεταδίδει η Deutsche Welle, σύμφωνα με τον ίδιο, μια νέα απομείωση του χρέους θα έστελνε ένα καταστροφικό μήνυμα, γιατί στην περίπτωση αυτή και άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, που έχουν επίσης μια ισχυρή, αριστερή, λαϊκίστικη αντιπολίτευση, θα μπορούσαν να ζητήσουν επίσης ένα κούρεμα, βάζοντας φρένο στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. «Στη δε Γερμανία η οποία θα κατέγραφε στην περίπτωση αυτή απώλειες, οι ζημιωμένοι φορολογούμενοι θα προσέφευγαν μαζικά στο AfD (σσ. το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Εναλλακτική Επιλογή για τη Γερμανία)».
Εντούτοις ο Κλέμενες Φουστ δεν είναι γενικότερα κατά της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, το οποίο θεωρεί άλλωστε και ο ίδιος μακροπρόθεσμα μη βιώσιμο. Σημασία όμως έχει η σειρά των βημάτων που θα πρέπει να γίνουν: «Πρώτα θα πρέπει να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις, στη συνέχεια μπορεί να συζητηθεί η ελάφρυνση του χρέους». Άλλωστε, όπως εξηγεί, στην παρούσα φάση η εξυπηρέτηση του χρέους δεν επιβαρύνει σημαντικά την Ελλάδα, δεδομένου ότι πληρώνει μόλις 4 % περίπου του ΑΕΠ της για τόκους. Σε βάθος χρόνου όμως οι Έλληνες δεν μπορούν να πετυχαίνουν τόσο υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, που είναι απαραίτητα για την αποπληρωμή των δανείων, ένα μέρος του χρέους λοιπόν θα έπρεπε να διαγραφεί, σύμφωνα με τον ίδιο.
Όπως σημειώνει η FAZ, η γερμανική κυβέρνηση εξακολουθεί να αποκλείει το ενδεχόμενο ενός νέου κουρέματος. «Δεν συντρέχουν λόγοι για εικοτολογίες, γιατί το θέμα δεν τίθεται καν», απαντά το υπουργείο Οικονομικών στο Βερολίνο. Κατά ενός νέου κουρέματος τάσσεται και ο Λαρς Φελντ, ένας από τους λεγόμενους «πέντε σοφούς» της γερμανικής οικονομίας. «Η γερμανική κυβέρνηση θα πρέπει να επιμείνει ώστε η Ελλάδα να τηρήσει τις δεσμεύσεις της», λέει προς την FAZ. Ο ίδιος επισημαίνει ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μπορεί να γίνει και μέσα από άλλους μηχανισμούς, πέραν ενός κουρέματος, όπως είναι, για παράδειγμα, η παράταση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων.
Α. Κρητικός: Όχι σε κούρεμα άνευ όρων
Προειδοποιήσεις απευθύνει και ο οικονομολόγος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Αλέξανδρος Κρητικός: «Ένα κούρεμα άνευ όρων θα ισοδυναμούσε με πρόσκληση ώστε να ξεκινήσει κανείς και πάλι από την αρχή με την ανάληψη χρεών», όπως λέει. Σύμφωνα με τον έλληνα οικονομολόγο, η Ελλάδα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις που θα τονώσουν την ανάπτυξη. Μπορεί μέχρι σήμερα να έχουν μειωθεί σημαντικά οι μισθοί και να έχει μεταρρυθμιστεί εν μέρει το συνταξιοδοτικό, «αυτό που λείπει όμως είναι ένα πραγματικό άνοιγμα των κλειστών οικονομικών κλάδων οι οποίοι θα μπορούσαν να δώσουν αναπτυξιακή ώθηση».
Όπως εκτιμά ο Αλέξανδρος Κρητικός η τρόικα εστίασε περισσότερο στα ελλείμματα και την πολιτική των περικοπών. Την ίδια ώρα παραμελήθηκαν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που προωθούν την ανάπτυξη και κυρίως, η πραγματική εφαρμογή τους. Πολλές μεταρρυθμίσεις, όπως λέει, αποφασίστηκαν δια νόμου, «η εφαρμογή τους όμως έχει κολλήσει».
