Έκαναν την εμφάνισή τους πρώτη φορά στη Μεγάλη Βρετανία του 1752 ως μορφή κρατικής χρηματοδότησης με στόχο τη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του κρατικού χρέους.
Σήμερα ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης ανασταίνει τον όρο και την ιδιότητα των perpetual bonds, μάλιστα, τα έχει επικαλεστεί πριν γίνει υπουργός, ενώ τα πρότεινε χθες κατά τις συνομιλίες που είχε με τον Βρετανό ομόλογό του, George Osborne.
Στην ουσία, πρόκειται για ένα ομόλογο χωρίς ημερομηνία λήξης και επί το ελληνικότερον ονομάζονται «ομόλογα στο διηνεκές».
Τα perpetual bonds δεν είναι εξαγοράσιμα, αλλά πληρώνουν ένα σταθερό επιτόκιο για πάντα. Δηλαδή, το βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι επειδή είναι στο διηνεκές δεν υπάρχει αποπληρωμή κεφαλαίου, αλλά μόνο καταβολή τόκων.
Ο δανειζόμενος έχει τη δυνατότητα να ανακαλέσει το ομόλογο μετά από συγκεκριμένη περίοδο (ιδιαίτερα σε φάσεις μείωσης των επιτοκίων διεθνώς), ενώ προβλέπεται συμβατικά περαιτέρω αύξηση του επιτοκίου μετά από συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.
Το παράδειγμα της Αγγλίας
Το βρετανικό Υπουργείο Οικονομικών είχε εκδώσει τέτοια ομόλογα με στόχο να αποπληρώσει μικρότερες εκδόσεις ομολόγων που είχαν χρησιμοποιηθεί για να χρηματοδοτήσουν τους Ναπολεόντειους Πολέμους το 1814.
Ορισμένοι οικονομικοί κύκλοι θεωρούν ότι τα perpetuals μπορεί να αποδειχθούν αποτελεσματικά όπλα για τις κυβερνήσεις που θέλουν αν αποφύγουν τα κόστη αναχρηματοδότησης που σχετίζονται με την έκδοση ομολόγων με ημερομηνία λήξης.
Το κόστος
Η τιμή ενός ομολόγου perpetual είναι η πάγια πληρωμή τόκων ή το ποσό του κουπονιού, που διαιρείται με κάποιο σταθερό προεξοφλητικό επιτόκιο που αντιπροσωπεύει την ταχύτητα με την οποία χάνει την αξία του το χρήμα με το πέρασμα του χρόνου (μερικώς λόγω του πληθωρισμού).
Ο παρονομαστής του προεξοφλητικού επιτοκίου μειώνει την πραγματική αξία των σταθερών ονομαστικών κουπονιών με την πάροδο του χρόνου. Τελικά η αξία τους μηδενίζεται. Με δεδομένο αυτό, τα perpetual bonds, ακόμα κι αν πληρώνουν επιτόκιο στο διηνεκές, μπορεί να οριστεί μια πεπερασμένη τιμή που με τη σειρά της αντιπροσωπεύει την αξία των perpetuals.
Το ελληνικό παράδειγμα
Στην ελληνική αγορά τα perpetuals δεν έχουν και την καλύτερη ιστορία, καθώς οι τράπεζες είχαν εκδώσει ανάλογα ομόλογα στα οποία έπεσαν οι τιμές και τελικά έγινε προσφορά για ανταλλαγή σε μικρότερα ποσά.