Η διαδικασία, οι εξαιρέσεις και παραδείγματα
Ενόψει της ραγδαίας υπαγωγής ολοένα και περισσότερων νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην λίστα των οφειλετών προς το ελληνικό Δημόσιο, οι εξαγγελίες της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομικών Νάντιας Βαλαβάνη αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον –πόσω μέλλον μετά και την χθεσινή συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές μας, στο Eurogroup.
Η κατάσταση ήδη έχει φτάσει στο μη περαιτέρω, καθώς περί τα 3,6 εκατ. φυσικών προσώπων και 400 χιλ. επιχειρήσεις αδυνατούν εντελώς να ανταποκριθούν στις οικονομικές υποχρεώσεις τους προς την εφορία, οπότε κρίνεται σκόπιμο να αποσαφηνιστούν ορισμένα πράγματα σχετικά με το εξαγγελθέν νέο πρόγραμμα υπαγωγής στην ρύθμιση των 100 δόσεων.
Οι βασικές αλλαγές στην ρύθμιση
– Η κατάργηση όλων των ορίων. Πρακτικά, 100 δόσεις μπορούν να διεκδικήσουν ακόμη και όσοι χρωστούσαν πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ ενώ μέχρι σήμερα για τους μεγαλοοφειλέτες υπήρχε δυνατότητα μόνο για ρύθμιση σε 12 δόσεις. Επίσης, όσοι χρωστούν πάνω από 5.000 ευρώ μπορούν να ρυθμίσουν και σε 100 δόσεις, αντί για 72 που ίσχυε μέχρι σήμερα.
– Η μείωση των επιτοκίων για όσους ενταχθούν στη ρύθμιση. Οφειλές μέχρι 5.000 ευρώ δεν θα τοκίζονται ενώ οφειλές άνω των 5000 ευρώ θα τοκίζονται με επιτόκιο 3% από 4,56% που ισχύει μέχρι σήμερα.
– Η ελάχιστη δόση περιορίζεται στα 20 ευρώ από 50 ευρώ που ήταν μέχρι σήμερα. Δηλαδή, οφειλέτης που χρωστάει 1000 ευρώ, θα μπορεί να πληρώσει σε 50 δόσεις αντί για 20 δόσεις που είχε μέχρι σήμερα.
– Δεν μπαίνει υποχρέωση πληρωμής των τρεχουσών υποχρεώσεων ως προϋπόθεση για την ένταξη στη ρύθμιση. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι όποιος αφήνει απλήρωτα τα τρέχοντα δεν διατρέχει κίνδυνο να υποστεί τα αναγκαστικά μέτρα.
– Η προθεσμία υποβολής της αίτησης παρατείνεται μέχρι τέλος Μαίου αντί για τέλος Μαρτίου που ίσχυε μέχρι σήμερα.
– Αλλάζουν τα κλιμάκια με τις δόσεις. Ανάλογα με το ποιο κλιμάκιο θα επιλέξει ο κάθε φορολογούμενος, προκύπτει ο αριθμός των δόσεων που έχει στη διάθεσή του αλλά και το ποσό των προσαυξήσεων που θα του διαγράψει στην εφορία.
– Στην νέα ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν οφειλές οι οποίες κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 2014 και όχι μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του 2014 όπως προβλεπόταν μέχρι τώρα.
Τα κλιμάκια της νέας ρύθμισης
Η νέα κλίμακα διαμορφώνεται ως εξής:
– Εφάπαξ: απαλλαγή κατά ποσοστό 100%.
– Από δύο 2 έως 5 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 90%.
– Από 6 έως και 10 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 80%.
– Από 11 έως και 20 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 75%.
– Από 21 έως και 30 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 70%.
– Από 31 έως και 40 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 65%.
– Από 41 έως και 50 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 60%.
– Από 51 έως και εξήντα 60 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 55%.
– Από 61 έως και εβδομήντα 70 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 50%.
– Από 71 έως και 80 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό σαράντα 45%.
– Από 81 έως και ενενήντα 90 μηνιαίες δόσεις: Απαλλαγή κατά ποσοστό 40%.
– Από 91 έως και 100 μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό τριάντα 30%.
Δυνατότητα «κουρέματος χρεωστούμενων φόρων
Το Yπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι στη ρύθμιση θα εντάξει διάταξη η οποία θα δίνει τη δυνατότητα σε όποιον μπορεί να πληρώσει κάποια χρήματα άμεσα –συγκεκριμένα μέχρι το τέλος Απριλίου- να διαγράφει και μέρος των φόρων και όχι μόνο των προσαυξήσεων. Η πρόβλεψη είναι η εξής: Αν πληρώνεις ένα ποσό (π.χ 1.000 ευρώ) τότε διαγράφεται από το συνολικό ύψος της οφειλής (κεφάλαιο και τόκοι) άλλο τόσο. Υπάρχουν όμως περιορισμοί:
1. Οι οφειλές, πρέπει να έχουν σχηματιστεί μέχρι 31/12/2013. Δεν κουρεύονται χρέη του 2014. Τα χρέη που έχουν σχηματιστεί μετά την 1/1/2015 θα ρυθμιστούν σε 12 δόσεις.
2. Οι οφειλές πρέπει να προέρχονται από συγκεκριμένες πηγές. Δεν διαγράφεται ΦΠΑ, δεν διαγράφονται παρακρατούμενοι φόροι. Ο πλήρης κατάλογος, θα προκύψει από τον νόμο.
3. Για να «κουρέψει» κάποιος και κεφάλαιο, πρέπει να πληρώσει τουλάχιστον 200 ευρώ στην εφορία (το 10πλάσιο της ελάχιστης δόσης).
4. Η διαγραφή ξεκινάει από τις προσαυξήσεις και αν οι προσαυξήσεις μηδενιστούν, τότε «αγγίζει» και το κεφάλαιο.
Παράδειγμα
Οφειλέτης, χρωστάει 10.000 ευρώ. Τα 8.000 ευρώ προέρχονται από κεφάλαιο και τα 2000 ευρώ από τόκους. Πρόκειται για οφειλή που πηγάζει από φόρο εισοδήματος άρα μπορεί να κουρευτεί. Ο οφειλέτης έχει να πληρώσει εφάπαξ, 3.000 ευρώ. Από το χρέος του θα διαγραφούν 6.000 ευρώ. Δηλαδή τα 2.000 ευρώ των προσαυξήσεων και τα 4.000 ευρώ του χρέους. Θα απομείνει οφειλή 4.000 ευρώ, η οποία θα ρυθμιστεί σε 100 δόσεις των 40 ευρώ. Προσοχή: Αν υπάρχει οφειλή που έχει δημιουργηθεί μετά την 1/1/2014, θα προστεθεί και αυτή στο ποσό των 4.000 ευρώ και η ρύθμιση θα γίνει επί του αθροίσματος. Αν το ποσό του χρέους είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ δεν θα επιβάλλεται τόκος ενώ αν είναι μεγαλύτερο, θα επιβάλλεται τόκος 3%.
Έναρξη ισχύος της νέας ρύθμισης
Από την ημέρα δημοσίευσης του νέου νόμου, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι απαιτούμενες τεχνικές προετοιμασίες και ότι θα έχουν εκδοθεί οι σχετικές αποφάσεις. Χθες, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο θα κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα.
Αλλαγές
Όπως είπε η κυρία Βαλαβάνη, το νομοσχέδιο τελεί υπό την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου, οπότε σαφώς μπορεί να υπάρξουν αλλαγές. Τίθεται βέβαια και ένα ευρύτερο θέμα: Στο κείμενο που εστάλη στις Βρυξέλλες, η ελληνική κυβέρνηση αναφέρει ότι θα αποφύγει τις μονομερείς ενέργειες, οπότε προκύπτει το ερώτημα αν θα θεωρηθεί η συγκεκριμένη ρύθμιση ως μονομερής ενέργεια. Το ερώτημα τέθηκε στην αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών, η οποία απάντησε ότι δεν βλέπει για ποιο λόγο θα μπορούσαν να υπάρξουν αντιρρήσεις για ένα μέτρο το οποίο θα φέρει περισσότερα έσοδα.
Τι ισχύει για τις υποθέσεις που εκκρεμούν στα δικαστήρια
Όπως ειπώθηκε, θα δοθεί η δυνατότητα σε όποιον παραιτηθεί από τα ένδικα μέσα να ενταχθεί στη ρύθμιση. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι πιθανό να ενταχθούν στη ρύθμιση και οφειλές του Ιανουαρίου.
Πότε συμφέρει το «κούρεμα»;
Για όποιον έχει μετρητά, φαίνεται πως υπάρχουν δύο επιλογές κουρέματος. Ή κούρεμα του 100% των προσαυξήσεων μέχρι και τέλος 2014 ή κούρεμα του 50% της συνολικής οφειλής μέχρι τέλος 2013. Τι συμφέρει;
Η απάντηση εξαρτάται από τη σύνθεση του χρέους του καθενός. Όποιος βαρύνεται κυρίως με προσαυξήσεις τον συμφέρει να κουρέψει το 100% των προσαυξήσεων. Όποιος βαρύνεται με κεφάλαιο, είναι προτιμότερο να επιλέξει το 50%.
Η διαδικασία
Η διαδικασία θα γίνει αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Σε δεύτερη φάση θα συσταθούν επιτροπές οι οποίες θα εξετάζουν περιπτώσεις φορολογουμένων που δεν μπορούν καν να αντεπεξέλθουν στα όσα προβλέπει η ρύθμιση. Μέσω των επιτροπών, θα υπάρχει δυνατότητα ακόμη και διαγραφής του χρέους ειδικά αν πρόκειται για μικροποσά που οφείλουν πτωχοί. Δυνατότητα μεταφοράς από προηγούμενες ρυθμίσεις στην καινούργια θα δοθεί, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.