Με νέο άρθρο του στους New York Times, o νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκαν -ένα έντονα επιδραστικό πρόσωπο και ένθερμος θιασώτης των περισσότερων ελληνικών θέσεων- δηλώνει πως η Ελλάδα δεν είναι η μεγάλη χαμένη της συμφωνίας που επιτεύχθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες.
Υπό τον τίτλο «Τι κέρδισε η Ελλάδα», αναλύει τους τομείς που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να επιχαίρει, αλλά και τους άλλους για τους οποίους δέχεται έντονη κριτική.
Γράφει συγκεκριμένα: «Την περασμένη εβδομάδα, μετά από πολύ δράμα, η ελληνική κυβέρνηση κατέληξε σε συμφωνία με τους πιστωτές της. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, οι Έλληνες συμπλήρωσαν κάποιες λεπτομέρειες για το πώς σκοπεύουν να εκπληρώσουν τους όρους.
Αν πιστέψουμε τα δελτία ειδήσεων και την αρθρογραφία των ημερών, θα πρέπει να σκεφτούμε πως συνέβη μια καταστροφή ή μια παράδοση από πλευράς της νέας κυβέρνησης. Ακόμη και ορισμένες παρατάξεις μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ το πιστεύουν. Κι όμως, όχι! Η Ελλάδα τα πήγε πολύ καλά στις διαπραγματεύσεις, αν και οι μεγάλες μάχες δεν έχουν έρθει ακόμη. Πιστεύω πως η Ελλάδα έκανε μια χάρη στην υπόλοιπη Ευρώπη».
Το κύριο θέμα της έριδος
Εξηγεί ο Κρούγκμαν: «Για να καταλάβουμε τι συνέβη θα πρέπει να κατανοήσουμε το κύριο θέμα της έριδος. Αφορά μόνο έναν αριθμό: το μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος. Είναι αυτό που μετράει τους πόρους που μεταφέρει στην πραγματικότητα η Ελλάδα προς τους πιστωτές της.
Για την Ελλάδα της ύφεσης το να τρέξει ένα μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα, είναι ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα που χρειάζεται όμως απίστευτες θυσίες. Παρόλα αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ κατέστησε σαφές πως επιδιώκει να τρέξει ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα. Εάν είστε θυμωμένοι ότι οι διαπραγματεύσεις δεν ανέστρεψαν πλήρως τη λιτότητα και δεν έγινε μια στροφή προς τα Κεϋνσιανά δημοσιονομικά κίνητρα, απλώς δεν δώσατε μεγάλη προσοχή».
Γράφει εν συνεχεία ο Κρούγκμαν:
«Η προηγούμενη κυβέρνηση συμφώνησε σε ένα πρόγραμμα βάσει του οποίου το πρωτογενές πλεόνασμα θα τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα χρόνια, με ένα τεράστιο κόστος για την οικονομία της χώρας και του λαού.
Για να συμφωνήσει μια κυβέρνηση με αυτό; Λόγω φόβου. Ουσιαστικά, οι διαδοχικές κυβερνήσεις στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες με ανάλογα προβλήματα δεν τόλμησαν να αμφισβητήσουν τις ακραίες απαιτήσεις των πιστωτών υπό το φόβο ότι θα τιμωρηθούν – ότι οι πιστωτές θα κόψουν τις ταμειακές ροές ή, ακόμη χειρότερα, θα προκαλέσουν ζημιά στο τραπεζικό σύστημα και θα οδηγήσουν σε πιο βάναυσες περικοπές στον προϋπολογισμό.
Η τωρινή κυβέρνηση δεν δέχθηκε αυτό το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Στην πραγματικότητα κέρδισε νέα ευελιξία για το τρέχον έτος και μια ασαφή «γλώσσα» για το πλεόνασμα στο μέλλον. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει πολλά και τίποτα».
Οι πιστωτές δεν τράβηξαν το βύσμα
Από την άλλη, σημειώνει ο Κρούγκαν, οι πιστωτές δεν τράβηξαν το βύσμα από την Ελλάδα. Αντιθέτως, έκαναν διαθέσιμη τη χρηματοδότηση της χώρας για τους επόμενους μήνες. Αυτό σημαίνει πως της έβαλαν ένα κοντό λουρί και ότι η μεγάλη μάχη θα έρθει στο μέλλον. Αλλά η ελληνική κυβέρνηση δεν ενέδωσε και αυτό είναι ένα είδος νίκης προς το μέρος της». Λέει και για την αρνητική κριτική:
«Γιατί δέχθηκε κριτική; Δεν είναι μόνο η δημοσιονομική πολιτική το θέμα. Έχει να κάνει με τις ιδιωτικοποιήσεις που οι ΣΥΡΙΖΑ είχε πει πως θα πάρει πίσω, με κάποιες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που παραμένουν και με τη συλλογή φόρων από τους φοροφυγάδες που δεν μπορώ να καταλάβω γιατί είναι είναι ήττα για μια αριστερή κυβέρνηση.
Μη ρεαλιστικές προσδοκίες
Ο Κρούγκμαν ασκεί κριτική στις αριστερές φωνές που καταφέρονται εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και λέει πως έχουμε να κάνουμε με μια ανίερη συμμαχία αριστερών τάσεων που έχουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες και που αρέσκεται να να μιλάει για ελληνική πανωλεθρία γιατί αυτό θα έπρεπε να συμβεί με τους αλαζόνες πιστωτές. Προς το παρόν, σημειώνει, η Ελλάδα φαίνεται να έχει τελειώσει με τον κύκλο της άγριας λιτότητας.
Για να καταλήξει: «Όπως είπα, η Ελλάδα έκανε χάρη στην υπόλοιπη Ευρώπη. Θυμηθείτε, στο παρασκήνιο του ελληνικού δράματος υπάρχει μια ευρωπαϊκή οικονομία με αποπληθωριστικές παγίδες. Η Ευρώπη στο σύνολό της χρειάζεται απεγνωσμένα να τελειώσει την τρέλα της λιτότητας και αυτή την εβδομάδα υπήρξαν -ελαφρώς- κάποιες θετικές ενδείξεις. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να μην επιβάλει πρόστιμο στη Γαλλία και την Ιταλία για την υπέρβαση των στόχων για το έλλειμμα τους. Εντωμεταξύ, ο πρώτος πραγματικός οφειλέτης εξεγέρθηκε κατά της λιτότητας, έκανε ένα αξιοπρεπές ξεκίνημα, αν και ακόμη κανένας δεν το πιστεύει. Είναι σαν να λέει η Ελλάδα: ”Μείνετε ψύχραιμοι, συνεχίζουμε”».
