«Ανορθολογικό και εξαιρετικά δαπανηρό», χαρακτήρισε το μοντέλο διοίκησης του ΟΚΑΝΑ ο γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρος Ρακιντζής, κατά τη σημερινή παρουσίαση της έκθεσης ελέγχου του Οργανισμού. Όπως ανέφερε, ο ΟΚΑΝΑ «απορροφά περισσότερους πόρους για τη συντήρησή του, παρά για τις υπηρεσίες που προσφέρει», καθώς μόνο τα χρέη του Οργανισμού ανέρχονται σε 37,5 εκατομμύρια ευρώ.
Το πόρισμα της έκθεσης – σημεία της οποίας είχαν παρουσιαστεί στις 3 Μαρτίου 2011 – έχει διαβιβαστεί στην αρμόδια εισαγγελέα και έχει ζητηθεί διενέργεια πειθαρχικού ελέγχου για πράξεις ή παραλείψεις υπαλλήλων, καθώς και ο προσδιορισμός της οικονομικής ζημιάς από αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών για τον καταλογισμό των μη νόμιμων δαπανών.
Κατόπιν εντολής του επιθεωρητή, ύστερα από 10μηνο εξονυχιστικό διοικητικό, οικονομικό, διαχειριστικό και λειτουργικό έλεγχο των ετών 2008-2009, με αναφορά σε επιμέρους στοιχεία του 2010, παρατηρήθηκαν όπς αναφέρθηκε: “Αυξημένη δαπάνη για μισθοδοσία του μόνιμου προσωπικού, σειρά προνομίων, μεταξύ των οποίων και ετήσια ενίσχυση του ταμείου αλληλεγγύης του συλλόγου εργαζομένων σε ποσοστό 1% του ετήσιου προϋπολογισμού του οργανισμού, γενικότερη ευχέρεια καταβολής υπερωριών και αμοιβών σε επιτροπές, μη εναρμόνιση της δαπάνης των εξόδων κίνησης με τις κείμενες διατάξεις”. Επίσης, διαπιστώθηκε επιβάρυνση 6% του προϋπολογισμού για απασχόληση προσωπικού μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης (42 άτομα με κόστος 2,5 εκατ, από το 2007-10), συνεργασία του ΟΚΑΝΑ με ελεύθερους επαγγελματίες για ανάγκες που θα μπορούσαν να καλυφθούν από τα υπάρχοντα τμήματα, προμήθεια υλικών ή υπηρεσιών χωρίς την τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας, καθώς και εκτίναξη δαπανών φύλαξης και καθαριότητας λόγω αποτυχίας ολοκλήρωσης σχετικών διαγωνισμών. Ακόμη, παρατηρήθηκε δαπάνη φιλοξενίας θεραπευομένων (42 άτομα με κόστος 883.760 ευρώ από το 2007-10), κατόπιν προφορικής συμφωνίας με ξενοδόχους, επιβάρυνση με την καταβολή προστίμων λόγω της μη εμπρόθεσμης απόδοσης του φόρου μισθωτών υπηρεσιών και ασφαλιστικών εισφορών, μη ελεγχόμενη χρήση κινητών τηλεφώνων (οι δαπάνες για τηλεπικοινωνίες υπερέβαιναν τις 400.000 ευρώ το χρόνο), καθώς και τριπλασιασμός του κόστους μετεγκατάστασης της Δ’ μονάδας στο νοσοκομείο «Σωτηρία» με αρχικό προϋπολογισμό 500.000 ευρώ.
Για τα επιδοτούμενα προγράμματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο κ. Ρακιντζής ανέφερε ότι λόγω της κακοδιαχείρισης, ο οργανισμός «όχι μόνο δεν ωφελήθηκε, αλλά πλήρωσε και από πάνω».
Από τον έλεγχο στις μονάδες υποκατάστασης και λοιπές δομές του Οργανισμού κατά την ελεγχθείσα περίοδο, προέκυψε πως δεν υπήρξε πρόβλεψη για τον προγραμματισμό των προσλήψεων κατά την ίδρυση νέων μονάδων υποκατάστασης, ενώ η ανάπτυξή τους πραγματοποιήθηκε χωρίς μελέτη σκοπιμότητας και χωρίς οικονομική μελέτη. Παρατηρήθηκε δε, μεγάλος βαθμός αυτονομίας και αυτοσχεδιασμού εκ μέρους των μονάδων. Σημαντικά προβλήματα παρατηρήθηκαν επίσης στη λειτουργία της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης και στη Μονάδα Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης.
Εξάλλου, από τον έλεγχο στο πανελλαδικό δίκτυο των 83 κέντρων πρόληψης, στα οποία υπηρετούν 400 υπάλληλοι, παρατηρήθηκε έλλειψη ενιαίου και σαφούς πλαισίου λειτουργίας, που ως αποτέλεσμα έχει την έλλειψη συντονισμού, την αλληλοεπικάλυψη της διοικητικής και επιστημονικής εποπτείας, και συνεπώς τη χαλαρότητα στη δράση τους. Ακόμα, δεν έχει αξιοποιηθεί το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των υπουργείων Υγείας και Παιδείας, παρ’ όλο που έχουν περάσει 6 χρόνια από την υπογραφή του.
Στην έκθεση προτείνεται η σύσταση ομάδας εσωτερικού ελέγχου του ΟΚΑΝΑ, καθώς και συγκεκριμένη πρόταση για τη μείωση της λίστας αναμονής, στην οποία βρίσκονται περίπου 5.000 χρήστες και ο μέσος όρος αναμονής είναι 6,5 χρόνια.
Επιπλέον, προτείνεται απονομή επαίνου στον Σταθμό Φροντίδας Εξαρτημένων ατόμων, αφού, όπως είπε ο κ. Ρακιντζής, «το κοινωνικό έργο που επιτελεί είναι δυσανάλογα υψηλό σε σύγκριση με το υφιστάμενο προσωπικό και την κτιριακή υποδομή».
«Παραλαμβάνοντας τον ΟΚΑΝΑ (σ.σ. τον Μάρτιο του 2010), έκρινα νομικά, δεοντολογικά και ηθικά επιβεβλημένο να εξασφαλιστεί μια ολοκληρωμένη και αξιόπιστη εικόνα της κατάστασης που είχε διαμορφωθεί από αποφάσεις, πράξεις και παραλείψεις της τελευταίας διετίας», τόνισε η πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Μένη Μαλλιώρη, και συμπλήρωσε ότι «στόχος της τωρινής διοίκησης είναι να μειωθεί η λίστα αναμονής στα προγράμματα υποκατάστασης, αλλά όχι εις βάρος της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών».
Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ σχετικά με τη λίστα αναμονής, η κ. Μαλλιώρη επισήμανε την προσωπική βούληση του πρωθυπουργού για μείωση του χρόνου αναμονής, ωστόσο υπογράμμισε την ανάγκη για αύξηση πόρων και προσλήψεων προσωπικού, ενώ εξέφρασε και την επιθυμία να αυξηθούν οι θέσεις θεραπείας κατά 4.000 με 5.000 άτομα.
Απ την πλευρά τους οι εργαζόμενοι του ΟΚΑΝΑ, με ανακοίνωσή τους, επεσήμαναν ότι «όσον αφορά τους εργαζόμενους και τη λειτουργία των μονάδων, η έκθεση εμφανίζει ανακρίβειες, γενικεύσεις και αυθαίρετα συμπεράσματα. Η σχέση κόστους/οφέλους εφαρμόζεται με απαράδεκτους και ανήθικους λογιστικούς υπολογισμούς».
«Επιφυλασσόμαστε για κάθε νόμιμο δικαίωμά μας», δήλωσε ο πρόεδρος των εργαζομένων του ΟΚΑΝΑ, Γιάννης Κακλαμάνης και έκανε γνωστό ότι θα καταθέσουν τις θέσεις τους, σε συνέντευξη Τύπου το προσεχές διάστημα.
