Θύελλα αντιδράσεων από τον επιχειρηματικό κόσμο – «Ταφόπλακα» για εστίαση και τουρισμό λένε παράγοντες της Αγοράς
Το νέο καθεστώς ενιαίου ΦΠΑ βρίσκεται στο τραπέζι του Brussels Group, με τους Θεσμούς να εξετάζουν το σχέδιο της ελληνικής πλευράς σχετικά με τον συντελεστή του 18% αλλά και δύο χαμηλότερους -15% και 7% ή 8%.
Το σενάριο των τριών αυτών συντελεστών αποτελεί ελιγμό της τελευταίας στιγμής, εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομικών, προκειμένου να ξεπεραστούν τα εμπόδια, τουλάχιστον ως προς το σκέλος των απαιτήσεων των δανειστών στον φορολογικό τομέα, και να καταλήξουν σε συμφωνία. Το κρίσιμο σημείο της πρότασης έγκειται στο ότι ο μεν υψηλός ενιαίος συντελεστής θα αφορά σε αγορές με μετρητά, ο δε αμέσως χαμηλότερος σε αγορές με χρήση πιστωτικής / χρεωστικής κάρτας.
Με αυτόν τον τρόπο φαίνεται πως η κυβέρνηση σκοπεύει να «χτυπήσει» την φοροδιαφυγή, αλλά και την μη απόδοση ΦΠ από τους εμπόρους – επιχειρηματίες, καθώς, από τη στιγμή που ο φορολογούμενος θα χρησιμοποιήσει την κάρτα του, αυτόματα το κράτος θα μπορεί να έχει πρόσβαση στον τραπεζικό λογαριασμό της επιχείρησης ή του επιτηδευματία και να εξασφαλίζει άμεσα την είσπραξη του ΦΠΑ.
Συντελεστές ΦΠΑ αναλόγως των προϊόντων
Στον συντελεστή 18% θα είναι τα καύσιμα, τα τσιγάρα, τα ακίνητα, οι τηλεπικοινωνίες (λογαριασμοί σταθερών – κινητών τηλεφώνων), τα αλκοολούχα ποτά, τα ρούχα, τα παπούτσια, τα αυτοκίνητα, οι μοτοσικλέτες, οι ηλεκτρικές συσκευές, τα κομμωτήρια, τα γυμναστήρια, τα έπιπλα, τα είδη οικιακής χρήσης κ.ά.
Ωστόσο μια σειρά προϊόντων που σήμερα είναι σε συντελεστή 13% είτε θα ανεβούν στο 15% είτε θα μειωθούν στο 8%.
Γιια τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ, με βασικότερους αυτούς της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ που σήμερα είναι στο 13%, η κυβέρνηση δεν θέλει επ’ ουδενί να βρεθούν στον υψηλό ενιαίο συντελεστή 18%.
Για αυτές τις δύο κατηγορίες η προσπάθεια, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, είναι να αυξηθούν κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή στο 15%. Το φυσικό αέριο ως καύσιμο αναμένεται να ακολουθήσει τον δρόμο των πετρελαιοειδών, δηλαδή να βρεθεί από το 13% σήμερα στο 18%.
Ως αντιστάθμισμα για τις αυξήσεις – επιβαρύνσεις αυτές και προκειμένου να ελαφρυνθεί η κατάσταση για τα νοικοκυριά, εξετάζεται ορισμένες κατηγορίες τροφίμων να βρεθούν στον υπερμειωμένο συντελεστή 8%, όπως π.χ. το ψωμί, το γάλα και τα αυγά.
Επίσης στον συντελεστή 7% ή το πολύ 8% θα βρεθούν και τα φάρμακα, που σήμερα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 6,5%. Το κρέας, τα ψάρια, τα δημητριακά, τα λαχανικά, τα εσπεριδοειδή, ο καφές, το τσάι, η ζάχαρη, το λάδι, το μέλι, το αλάτι, το πιπέρι κ.ά. σήμερα είναι στο 13% και το υπουργείο Οικονομικών πιέζει τους θεσμούς να μην αυξηθούν στο 18% αλλά ορισμένα από αυτά να μεταφερθούν στο 15% και άλλα να κατεβούν στο 8%.
Άγνωστο παραμένει αν τελικά ο τουρισμός θα μείνει στον υπερμειωμένο συντελεστή ή θα βρεθεί στον μεσαίο συντελεστή 15%. Οι δανειστές πιέζουν να βρεθεί στο 18%.
Πιέσεις
Από την πλευρά τους, οι θεσμοί, με βασικότερο σκληρό παίκτη το ΔΝΤ, ζητούν ο ενιαίος συντελεστής να είναι 20% και όχι 18%, και να υπάρχει ένας χαμηλός συντελεστής 7% όπου εκεί να παραμείνουν τα φάρμακα και ορισμένα τρόφιμα.
Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ θα εκτοξευθούν λόγω αύξησης του ΦΠΑ κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες. Ένα τέτοιο μέτρο, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, δεν υπάρχει περίπτωση να περάσει από τη Βουλή.
Πάντως, κλειδί για την αύξηση των εσόδων είναι η καθιέρωση χρήσης πλαστικού χρήματος για όλες τις συναλλαγές πάνω από 70 ευρώ που θα πραγματοποιούνται όχι μόνο στα νησιά του Αιγαίου αλλά σε ολόκληρη την επικράτεια.
Αδήλωτα εισοδήματα
Στα υπόλοιπα μέτρα που φαίνεται να έχουν κλειδώσει περιλαμβάνονται η αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης κατά 30% εφόσον το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα είναι πάνω από 30.000 ευρώ ή 50.000 ευρώ, η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ και το 2015 με νέες μειωμένες αντικειμενικές αξίες και πιθανόν η καθιέρωση αφορολογήτου 50.000 ευρώ.
– Η εφαρμογή του μέτρου της αμνηστίας σε αδήλωτες – αφορολόγητες καταθέσεις που βρίσκονται στο εξωτερικό με έναν συντελεστή 20% και η περαίωση ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων και «ξεχασμένων» δηλώσεων.
– Η αύξηση φόρου πολυτελείας σε ΙΧ, σκάφη, πισίνες.
– Ο φόρος 3% ως 6% σε μπαρ – κέντρα – εστιατόρια, κοσμηματοπωλεία σε νησιά του Αιγαίου.
Τσουνάμι αντιδράσεων από τους επαγγελματίες
Σε 6,2 δισ. ευρώ ανήλθε ο τζίρος του κλάδου της εστίασης το 2014 και τα έσοδα από ΦΠΑ αντιστοιχούσαν σε 810 εκατ. ευρώ. Στο σενάριο με την αύξηση ΦΠΑ στο 18% στην εστίαση, τα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 312 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, γεγονός που προκαλεί αντιδράσεις του κλάδου.
Όπως σημειώνουν παράγοντες της μεγάλης αυτής αγοράς, η προηγούμενη αύξηση ΦΠΑ στη μαζική εστίαση, στα αναψυκτικά και στα αλκοολούχα ποτά τον Σεπτέμβριο του 2011 από το 13% στο 23% ήταν ένα μνημονιακό μέτρο, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα την απορρύθμιση της αγοράς, τη μείωση της κατανάλωσης, αμέτρητα «λουκέτα», οδηγώντας εκτός αγοράς χιλιάδες μικρομεσαίους επαγγελματίες και εργαζομένους.
Έπληξε δύο κλάδους με εγχώρια προστιθέμενη αξία και σημαντική ελληνική παραγωγή, και φυσικά τον τουρισμό, που επηρεάζεται έμμεσα, λόγω του ότι οι παραπάνω κλάδοι αλληλοσυμπληρώνονται και είναι αλληλένδετοι με το τουριστικό προϊόν της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 2011 οι πωλήσεις στη μαζική εστίαση σημείωσαν μείωση κατά 40%, ενώ η αύξηση του συντελεστή οδήγησε σε φοροδιαφυγή, μειώνοντας δραματικά τα έσοδα του κράτους και ενισχύοντας την παραβατικότητα και την ανασφάλιστη εργασία.
Αντιθέτως, η επαναφορά του ΦΠΑ στη μαζική εστίαση τον Αύγουστο του 2013 στο 13% δημιούργησε πάνω από 100.000 νέες θέσεις εργασίας και επανέφερε τον κλάδο στην κανονικότητα, αφού πλέον οι μικροεπαγγελματίες ήταν ενήμεροι φορολογικά, πλήρωναν τις εισφορές και τους φόρους τους.
Όλα αυτά κινδυνεύουν να χαθούν, αν τελικά στην επικείμενη συμφωνία με τους δανειστές η μαζική εστίαση ενταχθεί στον ενιαίο συντελεστή 18% ή σε όποιον συμφωνηθεί.
Παράλληλα, όπως εκτιμούν παράγοντες του τουρισμού, από τον ενιαίο συντελεστή θα επιβαρυνθεί το τουριστικό πακέτο (σήμερα βρίσκεται στο 6,5%), το οποίο γίνεται μεσοπρόθεσμα μη ανταγωνιστικό σε σχέση με γειτονικές χώρες που παραμένουν σε ΦΠΑ 8%-10%.
Οι ίδιοι παράγοντες σημειώνουν επίσης ότι η μαζική εστίαση, και ειδικότερα η εστίαση των επώνυμων αλυσίδων, απευθύνεται σε νέους, όπου το ποσοστό ανεργίας ξεπερνά το 60%, και το γεγονός της αύξησης του ΦΠΑ θα τις πλήξει άμεσα.
