Σημαντική η αρνητική απόκλιση του Μαΐου
Η οικονομική (και πολιτική) αβεβαιότητα, καθώς και η μη επίτευξη συμφωνίας της χώρας με τους δανειστές της, οδήγησαν σε σοβαρή υστέρηση των δημοσίων εσόδων, κατά τον μήνα Μάιο.
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα διαμορφώθηκαν στα 2,7 δισ. ευρώ, τη στιγμή που ο προϋπολογισμός προέβλεπε ότι για τον συγκεκριμένο μήνα θα έπρεπε να εισπραχθούν περίπου 3,7 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το «άνοιγμα» στο σκέλος των εσόδων -το οποίο από τα επίσημα στοιχεία που θα ανακοινωθούν την επόμενη εβδομάδα θα φανεί και πάλι ότι έχει καλυφθεί με το «πάγωμα» των δαπανών- οφείλεται στους ακόλουθους λόγους:
– Στη μη είσπραξη της δόσης του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων. Το σύστημα δεν άνοιξε με αποτέλεσμα προς το παρόν να μην έχει εισπραχθεί ούτε ένα ευρώ, τόσο από τον φόρο νομικών προσώπων, όσο και από τους υπόλοιπους φόρους που συμβεβαιώνονται (π.χ φόρος συγκέντρωσης).
– Στη μη είσπραξη των λεγόμενων ANFAs (είναι τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα που πρέπει να επιστρέψει η ΕΚΤ στην Ελλάδα).
– Στη σοβαρή υστέρηση που εξακολουθεί να καταγράφεται στα έσοδα από τον ΦΠΑ. Το τελευταίο αυτό στοιχείο είναι και το πιο ανησυχητικό, καθώς μεγαλώνει ακόμη περισσότερη την υστέρηση των φορολογικών εσόδων. Ήδη από το τετράμηνο, η υστέρηση ήταν κοντά στα 900 εκατ. ευρώ, ενώ τον Μάιο αναμένεται να εκτιναχθεί πάνω από το 1,3 δισ. ευρώ.
Στο τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου, τα καθαρά έσοδα ανήλθαν στα 15,815 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 15,444 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας υπέρβαση κατά 371 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Στο πεντάμηνο, τα καθαρά έσοδα περιορίστηκαν σε 18,53 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 19,17 δισ. ευρώ. Δηλαδή, ήδη στο πεντάμηνο, εμφανίζεται υστέρηση στα έσοδα κατά 640 εκατ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου αυξήθηκαν στους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους κατά 1,1 δισ. ευρώ, ενώ η «τρύπα» στα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους για τον Ιούνιο και μόνον ανέρχεται στα 3 δισ.ευρώ.
Συγκεκριμένα:
Μέχρι τον Απρίλιο του 2015 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου είχαν ανέλθει στα 4,8 δισ. ευρώ, όταν τον Μάρτιο ήταν 4,4 δισ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένων και των επιστροφών φόρων που εκκρεμούν). Μέσα σε ένα μήνα αυξήθηκαν κατά 400 εκατ. ευρώ, ενώ σε σχέση με τις αρχές του έτους η αύξηση είναι 1,1 δισ. ευρώ.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις οφειλές του ΕΟΠΥΥ και των νοσοκομείων, τα χρέη των οποίων σε τέσσερις μήνες αυξήθηκαν συνολικά κατά 663 εκατ. ευρώ.
Εκτός, όμως, από τους φορείς της γενικής κυβέρνησης, σημαντική ήταν και η διεύρυνση των χρεών της κεντρικής διοίκησης. Δηλαδή των υπουργείων και των φορέων που εποπτεύουν. Στις αρχές του έτους τα χρέη τους ήταν 157 εκατ. ευρώ και στο τέλος Απριλίου είχαν φθάσει στα 478 εκατ. ευρώ (αύξηση κατά 321 εκατ. ευρώ).
Ταμειακά διαθέσιμα
Η στάση πληρωμών οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η κυβέρνηση επιλέγει να μην πληρώσει τις οφειλές του Δημοσίου, ώστε να έχει πόρους για να καλύπτει μισθούς, συντάξεις και υποχρεώσεις προς το εξωτερικό.
Η κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει το εργαλείο του βραχυπρόθεσμου δανεισμού (repos) από τους κρατικούς φορείς σε πρωτοφανή έκταση. Στο τέλος Απριλίου είχαν γίνει repos καθαρού ύψους 10,3 δισ. ευρώ.
Παρ΄ όλ΄ αυτά, τα κρατικά ταμεία αυτή τη στιγμή είναι σχεδόν άδεια και για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις του Ιουνίου (μισθοί, συντάξεις, επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων, αποπληρωμή ΔΝΤ κ.λπ.) λείπουν περί τα 3 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εάν τα ασφαλιστικά ταμεία και οι δήμοι αποφασίσουν να τοποθετήσουν τα διαθέσιμά τους στον σχετικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), τότε τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους θα ενισχυθούν κατά περίπου 1 δισ. ευρώ.