Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα δεν είναι το πρόβλημα του χρέους ή του ελλείμματος αλλά η συνεχιζόμενη για τρία χρόνια ύφεση, η οποία την έχει στραγγαλίσει, υποστήριξε ο καθηγητής πρώην υπουργός Οικονομίας της Ελλάδας, Νίκος Χριστοδουλάκης, μιλώντας στη Λευκωσία, σε εκδήλωση του Ομίλου Πολιτικού Εκσυγχρονισμού της Κοινωνίας (ΟΠΕΚ) και του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο.
Τα spread των ομολόγων δεν αυξήθηκαν μόνο σε χώρες με χρέος και δημόσια ελλείμματα αλλά και σε χώρες με εξωτερικά ελλείμματα, ανέφερε ο πρώην Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας Νίκος Χριστοδουλάκης, προσθέτοντας ότι και η Κύπρος έχει μεγάλο εξωτερικό έλλειμμα. Ο κ. Χριστοδουλάκης είπε πως παρά το ότι όλοι πλέον ανησυχούν για την κρίση χρέους, κανένας δεν έβλεπε νωρίτερα τις προειδοποιήσεις.
Μεταξύ αυτών ανέφερε τις μεγάλες ανισορροπίες στα εξωτερικά ισοζύγια των χωρών, τις διαφορές στον όγκο και τη σύνθεση των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, τις διαφορές στα φορολογικά συστήματα, αλλά και τις διευρυνόμενες διαφορές στην ανταγωνιστικότητα. Όπως ανέφερε, η κρίση του 2008 αποκάλυψε πως αυτές οι διαφορές επηρεάζουν τις οικονομίες των χωρών της Ευρωζώνης.
Ο κ. Χριστοδουλάκης αναφέρθηκε και στο μόνιμο Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Στήριξης, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ τον Ιούνιο του 2013 και θα αντικαταστήσει το σημερινό Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Όπως είπε, ο δημοσιονομικός έλεγχος των κρατών μελών θα είναι διαρκής, όχι μόνο με το Σύμφωνο Σταθερότητας, αλλά με την πρόβλεψη της δημοσιονομικής συμπεριφοράς.
Μέσω του μηχανισμού, ανέφερε, προβλέπεται η επιβολή προγραμμάτων προσαρμογής, καθώς και η επιβολή αναδιάρθρωσης χρέους, εφόσον η αναχρηματοδότησή του κριθεί μη-βιώσιμη. Πρόσθεσε τέλος, ότι το παράδοξο είναι πως οι αγορές ανησυχούν πλέον για το πώς θα εφαρμοστεί ο μηχανισμός, με συνέπεια τα spread να συνεχίζουν να αυξάνονται, αντί να μειώνονται. Εστιάζοντας στην κυπριακή οικονομία, ο κ. Χριστοδουλάκης είπε ότι «κατάφερε να βγει από την ύφεση με μερικές μόνο γρατσουνιές». Εντούτοις, όπως είπε, «η αχίλλειος πτέρνα της οικονομίας παραμένει το δημόσιο χρέος της».
Εξέφρασε επίσης την πεποίθηση ότι «η Κύπρος ως ευρωπαϊκή χώρα στα νέα γεωπολιτικά δεδομένα, με τη συμφωνία που υπέγραψε με το Ισραήλ για συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου, τις συμφωνίες για μεγάλες επενδύσεις όπως με το Κατάρ και άλλες, τοποθετείται ως ένας δυναμικός παίκτης στην περιοχή».
«Με όλες τις εξελίξεις που γίνονται στην περιοχή η Κύπρος μπορεί να εξελιχθεί σε μια μικρή τοπική υπερδύναμη και να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στα δρώμενα της περιοχής και από οικονομική άποψης και άποψης θεσμών», είπε.
Έμφαση στο ρυθμό ανάπτυξης από την κυπριακή κυβέρνηση
Η κυβέρνηση δίνει έμφαση στο ρυθμό ανάπτυξης, τα υγιή δημόσια οικονομικά και επίλυση χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων, καθώς και στη δημιουργία κράτους δίκαιης κοινωνίας, ανέφερε ο Κύπριος Υπουργός Οικονομικών Χαρίλαος Σταυράκης, μιλώντας στην ίδια εκδήλωση. Ο κ. Σταυράκης είπε ότι το 2009 ήταν αφιερωμένο στην άμβλυνση των επιπτώσεων από την παγκόσμια οικονομική κρίση, ενώ το 2010 ήταν η χρονιά εξόδου από την κρίση.
Ανέφερε επίσης ότι η οικονομική πολιτική για το 2011 και τα επόμενα χρόνια στοχεύει στην εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών και την επίλυση των διαρθρωτικών προβλημάτων της οικονομίας.
Ο υπουργός είπε ότι, σύμφωνα με την εκτίμηση της κυβέρνησης, ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2010 θα είναι της τάξης του 1% και πρόσθεσε ότι η εκτίμηση της κυβέρνησης για θετικό ρυθμό ανάπτυξης επαληθεύτηκε.
Η εκτίμηση αυτή, πρόσθεσε, βασίστηκε στην επεκτατική πολιτική της κυβέρνησης, την προσέλευση ξένων εταιρειών, την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας και τη στενή παρακολούθηση σειράς δεικτών.
Είπε, επίσης, ότι η Κύπρος διαθέτει την 3η καλύτερη επίδοση μεταξύ των 17 κρατών της Ευρωζώνης και την 4η καλύτερη μεταξύ των 27 Κρατών Μελών της ΕΕ, αναφορικά με το ρυθμό ανάπτυξης της τριετίας 2008-2010.
Για το 2011 είπε ότι η πρόβλεψη του Υπουργείου Οικονομικών για το ρυθμό ανάπτυξης, είναι της τάξης του 1,5%, ενώ πρόσθεσε ότι η εκτίμηση είναι χαμηλότερη από αυτή του ΔΝΤ, που κυμαίνεται στο 1,8%.
Είπε ότι στους βασικούς λόγους ανάπτυξης συγκαταλέγονται οι επιδόσεις στον τομέα των διεθνών υπηρεσιών και του τουρισμού.
Αναφερόμενος στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου, είπε ότι η χώρα διαθέτει σταθερό πολιτικό και οικονομικό σύστημα, τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές στην ΕΕ, καθώς και μεγάλο αριθμό συμφωνιών για αποφυγή διπλής φορολογίας.
Είπε ότι η σχετική συμφωνία με τη Ρωσία είναι ίσως η καλύτερη που υπάρχει παγκοσμίως, ενώ αναφέρθηκε και στην υψηλού επιπέδου παροχή υπηρεσιών σε νομικά και λογιστικά θέματα.
Το 2010, πρόσθεσε, η εγγραφή εταιρειών στην Κύπρο αυξήθηκε κατά 19,5%, κάτι που όπως είπε, αποτελεί σημαντικό δείκτη για την δυναμική ανάπτυξης του τομέα αυτού.
Για τον τουρισμό είπε ότι οι αφίξεις το 2010 αυξήθηκαν κατά 1,5% και τα έσοδα κατά 4%, κάτι που όπως είπε δείχνει ότι η Κύπρος προσέλκυσε πιο ποιοτικό τουρισμό. Για το 2011, χαρακτήρισε θετική ένδειξη την ανάπτυξη του πτητικού προγράμματος των αερογραμμών χαμηλού κόστους.
Όσον αφορά τις σημαντικές ξένες επενδύσεις που γίνονται στην Κύπρο, ο κ. Σταυράκης αναφέρθηκε στη συζήτηση με το Κατάρ για επενδύσεις στον κατασκευαστικό και τουριστικό τομέα, που ανέρχονται στα 100 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα με τις πολιτικές για τη δημοσιονομική εξυγίανση, ο κ. Σταυράκης πρόσθεσε ότι οι κοινωνικές παροχές παρουσιάζουν αύξηση, η οποία ανέρχεται στο 30% κατά την τριετία 2008-2010. Είπε ότι αύξηση κατά 30%, κατά το ίδιο διάστημα, παρουσιάζουν επίσης και οι αναπτυξιακές δαπάνες.
Όσον αφορά στα δημόσια οικονομικά, ο κ. Σταυράκης είπε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα κατά το 2010 αναμένεται να κλείσει στο 5,3%, κάτι που, όπως είπε, είναι χαμηλότερο από το στόχο της ΕΕ για 6% και τις προβλέψεις ντόπιων και ξένων οργανισμών για έλλειμμα της τάξης του 7-8%. Ο λόγος, είπε, ήταν η συγκράτηση των λειτουργικών δαπανών του κράτους και η μείωση του προσωπικού στη δημόσια υπηρεσία.
Μιλώντας για τις προοπτικές του 2011, είπε ότι η κυβέρνηση θέλει να υπερκαλύψει το στόχο που συμφωνήθηκε με την ΕΕ, για έλλειμμα γύρω στο 4,5%, μέσω της μικρότερης αύξησης λειτουργικών δαπανών τα τελευταία 30 χρόνια, την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ στο 4,5% και παρόμοια αύξηση εσόδων της τάξης του 4,5% – 5%.
Για την περίοδο 2012-2013, οι δαπάνες είπε ότι θα μειωθούν κατά 0,5% του ΑΕΠ, ενώ τα δημόσια έσοδα αναμένεται να αυξηθούν περεταίρω. Τέλος, ανέφερε ότι υπάρχει και η δέσμευση για μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω του 2,5% το 2012 και κάτω του 2% το 2013.
Τέλος, ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεσμεύεται να αντιμετωπίσει το θέμα του συνταξιοδοτικού συστήματος του ευρύτερου δημόσιου τομέα, προσθέτοντας ότι ο αναλογιστής που αξιολογεί το σημερινό συνταξιοδοτικό σύστημα αναμένεται να παρουσιάσει κάποιες εισηγήσεις. Ανέφερε ότι έχοντας πλέον μια καθαρή βάση, θα καταστεί εφικτό μέσω του διαλόγου με τις συντεχνίες και τα πολιτικά κόμματα, να επιλυθεί αυτή η σημαντική διαρθρωτική αδυναμία του κράτους.