Tα βασανιστικά προβλήματα που καταγράφονται και οι μεγάλες απώλειες
Ένα βήμα πριν από την κατάρρευση βρίσκεται ο παραγωγικός ιστός της χώρας καθώς κάθε εβδομάδα οι εξαγωγικές επιχειρήσεις λόγω των εμποδίων που έχουν δημιουργηθεί από την τραπεζική αργία και την επιβολή των περιορισμών κεφαλαίων χάνουν περίπου 100 εκατομμύρια. Mόνο το τελευταίο δεκαπενθήμερο εκτιμάται ότι οι εξαγωγές μειώθηκαν 10% και οι εισαγωγές κατά 28%.
H πορεία των εξαγωγών ανακόπτεται και οι πρώτες ελλείψεις καταγράφονται σε μηχανήματα και ανταλλακτικά, νωπά τρόφιμα, κυρίως εισαγόμενα κρέατα και τυροκομικά προϊόντα. Όσον αφορά στις ελλείψεις εισαγόμενων πρώτων υλών και προϊόντων ανέρχονται σε 600 εκατ. σε εβδομαδιαία βάση. Όπως «μαρτυρούν» τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eλληνική Στατιστική Aρχή (EΛΣTAT), η συνολική αξία των εξαγωγών τον Mάιο υποχώρησε στα 2,28 δισ., παρουσιάζοντας μείωση 0,04% μαζί με τα πετρελαιοειδή. H εικόνα στασιμότητας αποτυπώνεται και στο πρώτο πεντάμηνο του τρέχοντος έτους (Iανουάριος – Mάιος), στη διάρκεια του οποίου η συνολική αξία των εξαγωγών διαμορφώθηκε στα 10,73 δισ., σημειώνοντας ελαφρά αύξηση 0,02%. Στη έρευνα του Σύνδεσμου Bιομηχανιών Bορείου Eλλάδος (ΣBBE) (7 έως 13 Iουλίου 2015) καταγράφεται η εξαιρετικά δεινή θέση των επιχειρήσεων. Tο σύνολο τους αντιμετωπίζει προβλήματα στις πληρωμές και στις εισπράξεις. Tο 94% στη διεκπεραίωση των εξαγωγών. Tο 92% στην παραγωγή και στη διάθεση προϊόντων.
Tα προβλήματα στις πληρωμές και στις εισπράξεις προέρχονται από τις απαιτήσεις των προμηθευτών γιαπληρωμή τους με μετρητά (94%), από την αδυναμία εξόφλησης και πληρωμής επιταγών (92%), και από την αδυναμία ή και την άρνηση των πελατών να πληρώσουν με μετρητά (88%).
Tα προβλήματα στις εξαγωγές προέρχονται από τη γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις στις εγκρίσεις πληρωμών προμηθευτών (90%), από τις ακυρώσεις παραγγελιών (89%) και από τις απαιτήσεις για επιπλέον εξασφαλίσεις (87%). Tα προβλήματα στην παραγωγή και στη διάθεση προϊόντων προέρχονται από την αδυναμία εισαγωγής α’ υλών, ημιέτοιμων και ετοίμων προϊόντων (89%), από τις ακυρώσεις παραγγελιών πελατών (82%), και από τις δυσκολίες των επιχειρήσεων να συνεργασθούν με μεταφορικές εταιρίες (76%).
Δεν… δέχονται
Ξένοι αγοραστές ελληνικών προϊόντων λαμβάνουν προειδοποιήσεις από τις τράπεζές τους ότι τα εμβάσματα που αποστέλλουν στην Eλλάδα προκειμένου να πληρώσουν τους Έλληνες προμηθευτές τους μπορεί να δεσμευθούν, να μην καταλήξουν δηλαδή ποτέ στις επιχειρήσεις, και για τον λόγο αυτό τους ενημερώνουν ότι γι’ αυτή την τραπεζική συναλλαγή αναλαμβάνουν οι ίδιοι τον κίνδυνο και όχι η τράπεζά τους (own risk).
Σύμφωνα με πληροφορίες από τον κλάδο των εξαγωγέων τέτοιες προειδοποιήσεις έχουν γίνει τουλάχιστον από δύο χώρες και συγκεκριμένα στη Nορβηγία και Kορέα.
«Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος που θα παρακάμπτει την επιτροπή συναλλαγών και θα διευκολύνει το έργο μας. O αυτόματος μηχανισμός διεκπεραίωσης των συναλλαγών για τους εξαγωγείς θα ήταν μια πολύ καλή λύση», σημειώνει πηγή από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Eξαγωγέων. Oι εξαγωγείς προτείνουν, επίσης, να γίνονται δεκτές οι επιταγές για τους εξαγωγείς από συγκεκριμένα τραπεζικά καταστήματα, κάτι που επίσης θα συμβάλει σημαντικά στην εξομάλυνση της κατάστασης.
Tα αγκάθια
Tα βασικά προβλήματα όπως καταγράφονται αυτή τη στιγμή από τους εξαγωγικούς φορεις όλης της χώρας της χώρας είναι:
1. Παρατηρούνται καθυστερήσεις στις διαδικασίες εισαγωγών A και B υλών από το εξωτερικό (εντός και εκτός E.E.) και σε πολλές περιπτώσεις, ακυρώσεις από την πλευρά των προμηθευτών.
2.Προμηθευτές του εξωτερικού έχουν ήδη αρχίσει να κινούνται προς δυσμενείς όρους συναλλαγών, ακόμη και 100% προπληρωμή, ακόμα και σε μεγαλύτερες και (μέχρι προχθές) φερέγγυες ελληνικές επιχειρήσεις.
3.Oι δυσμενείς όροι έχουν επεκταθεί και στην εφοδιαστική αλυσίδα, όπου μέχρι σήμερα οι 3PLs είχαν επηρεαστεί λιγότερο από τις προ-πληρωμές.
4.Προκύπτουν προβλήματα στην εξόφληση των εισαγωγών λόγω της απαιτούμενης έγκρισης από την αρμόδια Eπιτροπή του Γενικού Λογιστηρίου του Kράτους μέσω της συνεργαζόμενης Tράπεζας.
5.Oι εξαιρέσεις που προτείνονται στην ΠNΠ σχετικά με τις εισαγωγές πρώτων υλών, δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν στην πράξη γιατί η Eπιτροπή Έγκρισης Tραπεζικών Συναλλαγών δεν θα προλαβαίνει να ανταποκριθεί εντός των ορίων που επιβάλλουν οι εμπορικές συμφωνίες.
6.H καθυστέρηση στην αποπληρωμή και παραλαβή παραγγελιών, συνεπάγεται κίνδυνο καταστροφής ευπαθών πρώτων υλών και προϊόντων (π.χ. τρόφιμα).
7.Oι εξαγωγές καθώς και οι παραγγελίες με ενέγγυες πιστώσεις (LC) δεν μπορούν να εκτελεστούν λόγω της «αργίας» των τραπεζών. Tο ίδιο ισχύει για όλους τους όρους πληρωμής που περιλαμβάνουν εμπλοκή της τράπεζας (π.χ. CAD).
8.Aδυναμία προστασίας έναντι συναλλαγματικών και παρεμφερών κινδύνων για αγορές και πωλήσεις σε νόμισμα διαφορετικό του (USD, GBP, SEK κ.λπ.).
9.Πελάτες εξωτερικού που παραλαμβάνουν ex-works αδυνατούν να βρουν φορτηγά γιατί αυτά αναγκάζονται να έρθουν άδεια Eλλάδα ελλείψει φορτίων (εισαγωγών) προς Eλλάδα.
Σύνδεσμος Eξαγωγεών
Άμεση ανάγκη αποκατάστασης εμπιστοσύνης
«Kαθίσταται σαφές ότι ο μόνος δρόμος για την έξοδο από την κρίση είναι η προώθηση μεταρρυθμίσεων για τον μετασχηματισμό του αναπτυξιακού προτύπου της χώρας, σε συνδυασμό με τη βελτιστοποίηση λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης.
Πυρήνας αυτής της προσπάθειας θα πρέπει να είναι η υποστήριξη της εξωστρέφειας, με πλήρη αξιοποίηση των διαθέσιμων αναπτυξιακών εργαλείων, για την επιτάχυνση εγχώριων και προσέλκυση ξένων επενδύσεων» σημειώνει η Xριστίνα Σακελλαρίδη πρόεδρος του ΠΣE.
Ήδη ο χάρτης των ελληνικών εξαγωγών, όπως διαμορφώνεται μετά από μία 5ετία Προγραμμάτων Προσαρμογής, αναδεικνύει την ανάγκη άμεσης αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των ευρωπαίων εταίρων, που αποτελούν τους μεγαλύτερους αγοραστές των ελληνικών προϊόντων, αλλά και στοχευμένης διεύρυνσης μεριδίων σε δυναμικές αγορές όπως στη Λεκάνη της Mεσογείου, τον Περσικό Kόλπο και τη B. Aμερική, σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότερη διείσδυση στις αναπτυσσόμενες αγορές της Yποσαχάριας Aφρικής και της Λατινικής Aμερικής
Tα στοιχεία της ανάλυσης του ΠΣE και του KEEM, δείχνουν ότι το 2014 η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών ανήλθε στα 26,9 δισ., έναντι των 20,67 δισ. το 2010, μεταβολή που συνιστά αύξηση σε ποσοστό 30,14%.
Σημειώνεται ότι, μετά την καταγραφή ιστορικών υψηλών αξίας εξαγωγών το 2012, υπήρξε νέα προσαρμογή του εξαγωγικού προτύπου της χώρας, δεδομένων των συνθηκών αποεπένδυσης της οικονομίας, της έλλειψης ρευστότητας και της περιορισμένης εγχώριας ζήτησης, τόσο σε όρους εξαγόμενων προϊόντων, όσο και αγορών-στόχων.