Για εννιά αιτίες οι οποίες οδηγούν στην ακρίβειας μίλησε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού Δ. Κυριτσάκης σε ημερίδα του ΙΣΤΑΜΕ. Ωστόσο παραδέχτηκε στην ομιλία του ότι υπάρχει αδυναμία στην αντιμετώπιση των στρεβλώσεων της αγοράς και των καρτέλ που ανεβάζουν τις τιμές.
Τα αίτια όπως τα περιέγραψε είναι:
1. Έλλειψη ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, όπως για παράδειγμα ο κατακερματισμός του γεωργικού τομέα και η έλλειψη ισχυρών και υγιών συνεταιριστικών οργανώσεων,
2. Αδιαφάνεια τιμολόγησης των καταναλωτικών αγαθών (κυρίως τροφίμων), καθώς η τελική τιμή δεν είναι πάντα σαφής ή ευδιάκριτη λόγω των ποικίλων εκπτώσεων που χορηγούνται.
3. Απουσία εύκολα προσβάσιμων διαδικτυακών υπηρεσιών σύγκρισης των λιανικών τιμών, λόγω χαμηλής απήχησης του ηλεκτρονικού εμπορίου.
4. Εισαγωγή από το εξωτερικό της πλειονότητας των προϊόντων, επιβαρυμένα με υψηλά μεταφορικά κόστη, λόγω της σχεδόν ανυπαρξίας του τομέα παραγωγής στη χώρα μας,
5. Υψηλοί συντελεστές της φορολογίας, σε συνδυασμό με ενδοομιλικές συναλλαγές (transfer pricing) από μέρους πολυεθνικών εταιριών, οι οποίες μεταφέρουν, με τεχνητό τρόπο, τα φορολογούμενα κέρδη τους σε άλλες χώρες,
6. Κερδοσκοπία που ευνοήθηκε, και ευνοείται, από την εμπλοκή πληθώρας μεσαζόντων στην αλυσίδα διανομής και συνακόλουθων περιορισμών πρόσβασης σε πηγές εφοδιασμού, γεγονός που δυσχεραίνει τον ακριβή εντοπισμό και επιμερισμό ευθυνών στους παράγοντες που την προκαλούν,
7. Έλλειψη, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνολικής προσέγγισης και εποπτείας αναφορικά με τα παράγωγα γεωργικών προϊόντων, γεγονός που συχνά επιτρέπει δυσανάλογες διακυμάνσεις στις τιμές και υπερβολική συγκέντρωση κερδοσκοπικών θέσεων,
8. Συγκυριακές διεθνείς ανατιμήσεις πρώτων υλών, καθώς και
9. Κατάλοιπα των προς τα πάνω στρογγυλοποιήσεων που προκάλεσε η είσοδος της Ελλάδας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (Ο.Ν.Ε.).
Ο κ. Κυριτσάκης, υποστήριξε επίσης τη δυσκολία που αντιμετωπίζει η Επιτροπή στην αντιμετώπιση των παραβατών της νομοθεσίας: «Η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι εκείνη που εντοπίζει στρεβλώσεις, ανιχνεύει αγκυλώσεις, και τιμωρεί με βαριές ποινές προστίμων, όσους παραβάτες επιτύχει να ανακαλύψει και στοιχειοθετήσει τη σχετική παράβαση. Και λέω, επιτύχει, γιατί δυστυχώς δεν είναι καθόλου απλό. Τα εγκλήματα του «λευκού κολάρου», όπως συνηθίζονται να αποκαλούνται, τα αδικήματα των «καθώς πρέπει κυρίων», δεν είναι ευκολοαπόδεικτα. Ολόκληρα επιτελεία, συνήθως βρίσκονται πίσω από οργανωμένα καρτελικά δίκτυα».
Και σε άλλο σημείο, όμως, της ομιλίας του παραδέχτηκε αδυναμίες: «Στα ως άνω προβλήματα, έρχονται να προστεθούν και οι κάθε είδους αντί-ανταγωνιστικές πρακτικές, κυρίως οι εναρμονισμένες πρακτικές ή ακόμα και οι, όπως προαναφέρθηκε, καρτελικού τύπου συμπράξεις. Παραδοσιακοί επιχειρηματικοί «παράγοντες» της χώρας μας πολλές φορές διατηρούν, εκτός από επαγγελματικούς, και οικογενειακούς ή φιλικούς δεσμούς, γεγονός που δυσχεραίνει την προσπάθεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού και άλλων ελεγκτικών μηχανισμών, να αποκαλύψουν αντι-ανταγωνιστικές ή/και αθέμιτες πρακτικές. Στο βαθμό που κανείς δεν είναι πρόθυμος να μιλήσει, φοβούμενος τις «κοινωνικές» επιπτώσεις, καθώς και την απώλεια του οφέλους από την παρανομία, επικρατεί τελικά ο νόμος της σιωπής. Ακυρώνεται, έτσι, στην πράξη, το πλέον αποτελεσματικό εργαλείο εξάρθρωσης των παράνομων συμπράξεων (καρτέλ) σύμφωνα με τα απτά δείγματα της ευρωπαϊκής και διεθνούς εμπειρίας, εκείνο, δηλαδή, του «Προγράμματος Επιείκειας». Δυστυχώς, ο «Νόμος της Σιωπής», επικρατεί στη χώρα μας. Συναντάμε, παντού κλειστά στόματα. Όλοι φαίνεται να γνωρίζουν, κανείς όμως-τουλάχιστον μέχρι τώρα- δεν είναι πρόθυμος να συνεργαστεί».
Στην ίδια εκδήλωση ο υφυπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης κι Ανταγωνιστικότητας Ντ. Ρόβλιας περιέγραψε τις αλλαγές που έφερε η κυβέρνηση με νομοσχέδιο στη λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ Κ. Μίχαλος τόνισε την ανάγκη απελευθέρωσης των αγορών.
