Λύση προσπαθεί να βρει η κυβέρνηση στο θέμα των οδικών αξόνων που η κατασκευή τους σταμάτησε λόγω της διακοπής της δανειοδότησης από τις τράπεζες.
Δύο φαίνεται πως είναι οι πιθανότερες λύσεις που προωθεί η κυβέρνηση σε συνεργασία με τις κοινοπραξίες.
Η πρώτη λύση περιλαμβάνει την άμεση εξόφληση των οφειλών προς τις κατασκευαστικές εταιρείες που ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ με εγγυήσεις που θα δώσει το υπουργείο Οικονομικών στα τραπεζικά ιδρύματα προκειμένου να τις χρηματοδοτήσουν.
Η δεύτερη λύση προβλέπει την προείσπραξη μελλοντικών εσόδων από τα διόδια και ένα μέρος των ειδικών φόρων κατανάλωσης καυσίμων μέσω της μεθόδου της τιτλοποίησης, ώστε να καλυφθούν στο σύνολό τους οι χρηματοδοτικές ανάγκες των έργων ως τη λήξη της σύμβασης παραχώρησης.
Για ν προχωρήσει η λύση αυτή χρειάζεται η αλλαγή ορισμένων εκ των όρων των συμβάσεων παραχώρησης των έργων αφού οι εισπράξεις από τα διόδια είναι δημόσιο έσοδο. Έτσι, θα συσταθεί εταιρεία ειδικού σκοπού, την οποία θα ιδρύσει το υπουργείο Οικονομικών. Μέσω της εταιρείας το Δημόσιο θα δανειστεί τα ποσά από τις εμπορικές τράπεζες με εγγύηση τα μελλοντικά έσοδα του κράτους από τα διόδια.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εταιρειών, της κυβέρνησης και των τραπεζών, οι οποίες είχαν ξεκινήσει τον Ιανουάριο, δείχνουν να μπαίνουν στην τελική ευθεία και αυτό μετά τη διακοπή των έργων λόγω έλλειψης πόρων στην Κεντρική οδό του άξονα Ε65 και τμημάτων της Ιονίας οδού.
Αυτή την εβδομάδα αναμένεται η τελική απάντηση των τραπεζών και των κατασκευαστικών εταιρειών στις κυβερνητικές προτάσεις, αν και για να ολοκληρωθεί το όλο εγχείρημα θα απαιτηθεί χρονικό διάστημα δύο-τριών μηνών.
Τα περισσότερα προχωρούν με αργούς ρυθμούς
Πλην του «Μορέα», δηλαδή του αυτοκινητοδρόμου Κορίνθου- Καλαμάτας, όλες οι υπόλοιπες συμβάσεις παραχώρησης είτε έχουν «ρίξει» ρυθμούς, όπως η Ολυμπία οδός και ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, είτε έχουν σχεδόν «παγώσει» την κατασκευή των έργων, όπως στην περίπτωση της Ιονίας οδού και του Ε65. Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που έχουν παραχωρηθεί και αποτελούν σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο σε περίοδο οικονομικής κρίσης ανέρχεται σε 8,5 δισ. ευρώ.
Η επανεκκίνησή τους εκτιμάται ότι θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην οικονομία και κυρίως θα συμβάλει στη μείωση της ανεργίας στις περιοχές όπου γίνονται τα έργα.
Οι λόγοι αυτής της εξέλιξης δεν ήταν άλλοι από τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου, που προκάλεσαν η οικονομική κρίση και η αύξηση της τιμής της βενζίνης, αλλά κυρίως οι καθυστερήσεις της κρατικής μηχανής στις απαλλοτριώσεις και τη μετακίνηση των δικτύων κοινής ωφέλειας που καθιστούσαν αδύνατη την πρόοδο των έργων.
Βέβαια, είναι γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες το υπουργείο Υποδομών κινήθηκε ταχύτερα και κάλυψε εν μέρει το κενό, ωστόσο η μείωση των εσόδων από τις εταιρείες λόγω του κινήματος «δεν πληρώνω» δημιούργησε νέα προβλήματα.
Στη μείωση των διοδίων θα προχωρήσει το υπουργείο
Το υπουργείο Υποδομών στοχεύει στη μείωση της τιμής του διοδίου κατά 50% στα υπό κατασκευή τμήματα, αλλά και σε μια καλύτερη τιμολογιακή πολιτική για τους μόνιμους χρήστες και τους κατοίκους περιοχών που αναπόφευκτα χρησιμοποιούν καθημερινά τους αυτοκινητοδρόμους.
Η χρηματοδότηση των συμβάσεων παραχώρησης στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στα διόδια, τα οποία αποτελούν περίπου το 25% του προϋπολογισμού τους και θεωρούνται από τις κοινοπραξίες η ραχοκοκαλιά της οικονομικής τους βιωσιμότητας.
Στα τρία εκ των πέντε έργων (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Ιονία οδός, Ολυμπία οδός) και με διαφορετικές χρονικές αφετηρίες, το μεγαλύτερο ποσοστό από τα έσοδα των διοδίων θα διοχετεύεται στο δημόσιο ταμείο. Τα υπόλοιπα δύο έργα (Μορέας και Ε65) θα λειτουργούν με ρίσκο, καθώς είναι χαμηλότερου μεταφορικού φόρτου.