Η BIS προειδοποιεί για γρήγορη αναστροφή του κλίματος στην παγκόσμια οικονομία
Μία «άβολη ηρεμία» διαπιστώνει η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) στις διεθνείς αγορές, και προειδοποιεί ότι αυτή μπορεί πολύ γρήγορα να αντιστραφεί καθώς η πρώτη αύξηση επιτοκίων από τη Federal Reserve μετά από δέκα χρόνια φέρνει στην επιφάνεια τα τρωτά σημεία της νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων.
Η Τράπεζα των Κεντρικών Τραπεζών, όπως συχνά αποκαλείται, επισημαίνει ότι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις του αναδυόμενου κόσμου έχουν αναπτύξει μία εξάρτηση από το φθηνό δανεικό χρήμα και πλέον αντιμετωπίζουν ένα credit crunch, που θα μπορούσε να πυροδοτήσει πανικό στις αγορές. Η BIS βλέπει κινδύνους παρενεργειών στις αναδυόμενες αγορές από την αύξηση των επιτοκίων στη Fed και τονίζει ότι οι κίνδυνοι αυτοί είναι σοβαρότεροι σήμερα από ό,τι ήταν το 2013, την τελευταία φορά που η σύσφιξη της πολιτικής της Fed ανησυχούσε τους αναλυτές, με το λεγόμενο «taper tantrum».
Τα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών δείχνουν ότι τα χρέη σε δολάρια παγκοσμίως αυξήθηκαν το δεύτερο τρίμηνο του 2015 στα 9,8 τρισ. δολάρια. Ειδικά στις αναδυόμενες οικονομίες, τα δάνεια σε δολάρια διπλασιάστηκαν από το 2009 και πλέον ξεπερνούν τα 3 τρισ. δολάρια.
Η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ και το ισχυρότερο δολάριο θα αναδείκνυε πόσο ευάλωτοι είναι οι δανειολήπτες, τόσο σε εγχώριο όσο και σε ξένο νόμισμα, σημειώνει η BIS. «Οι ασθενέστερες συνθήκες στις αγορές σε συνδυασμό με την αυξημένη ευαισθησία στα αμερικανικά επιτόκια μπορεί να επιτείνουν τον κίνδυνο αρνητικών παρενεργειών στις οικονομίες των αναδυόμενων αγορών όταν η αμερικανική νομισματική πολιτική ομαλοποιηθεί», σημειώνεται. Ως γνωστόν, η αγορά είναι σχεδόν βέβαιη ότι η Fed θα αυξήσει αυτό το μήνα τα επιτόκια του δολαρίου για πρώτη φορά από το 2006. «Η όποια περαιτέρω ανατίμηση του δολαρίου θα δοκίμαζε περισσότερο τη δυνατότητα των επιχειρήσεων των αναδυόμενων αγορών να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, ειδικά καθώς πολλές από αυτές έχουν δανειστεί μεγάλα ποσά σε δολάρια τα τελευταία χρόνια».
Η BIS επισημαίνει, παρόλα αυτά, ότι οι αγορές ανέκαμψαν γρήγορα από το sell off του καλοκαιριού, ενώ η μεταβλητότητα μειώθηκε, παρά τις προσδοκίες για άμεση αύξηση των επιτοκίων από τη Fed. «Εκ πρώτης όψεως, η αναταραχή αποδείχθηκε μάλλον μια σύντομη καλοκαιρινή μπόρα παρά μια φθινοπωρινή καταιγίδα που προϊδεάζει για την έλευση ενός μακρύ χειμώνα», εξηγεί ο Claudio Borio, επικεφαλής του οικονομικού τμήματος της BIS.
Σύμφωνα με τη μελέτη του, το ύψος των χρεών και του κόστους εξυπηρέτησής τους στις χώρες BRICS –Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Ν. Αφρική- κυμαίνεται σε επίπεδα που παραδοσιακά προμηνύουν χρηματοοικονομικές κρίσεις, παρά το διεθνές περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων.
Μάλιστα, η BIS εκτιμά ότι τα συνολικά μη τραπεζικά δολαριακά χρέη στις αναδυόμενες αγορές ενδέχεται να είναι κατά 600 δισ. δολάρια υψηλότερα από την επίσημη εκτίμηση, καθώς τα στοιχεία που ανακοινώνονται δεν περιλαμβάνονται την πώληση προθεσμιακών συμβολαίων του δολαρίου.
