Ένα καινοτόμο σχέδιο, που θα δίνει σε κάθε πολίτη ένα βασικό μηνιαίο εισόδημα 800 ευρώ, και μάλιστα αφορολόγητο, εξετάζει η Φινλανδία.
Πρόκειται για πρόταση του Οργανισμού Κοινωνικής Ασφάλισης της χώρας (Kela), που θέλει αυτό το εθνικό βασικό εισόδημα να αντικαθιστά όλα τα άλλα επιδόματα και να καταβάλλεται σε όλους τους ενηλίκους ανεξάρτητα από το εάν έχουν άλλα εισοδήματα.
Η ανεργία στη Φινλανδία κυμαίνεται αυτή τη στιγμή σε επίπεδα ρεκόρ και το βασικό εισόδημα έχει στόχο να ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να επιστρέψουν στην αγορά απασχόλησης. Αυτή τη στιγμή, πολλοί άνεργοι επιλέγουν να μην απασχοληθούν σε χαμηλά αμειβόμενες προσωρινές θέσεις, καθώς αυτές πληρώνουν λιγότερα από τα χρήματα που παίρνουν από την κοινωνική πρόνοια. Συγκεκριμένα, πάνω από το 10% του εργατικού δυναμικού της Φινλανδίας είναι αυτή τη στιγμή άνεργοι, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει στο 22,7% ανάμεσα στους νέους. Και το 69% του πληθυσμού της χώρας τάσσεται υπέρ της ιδέας ενός εθνικού βασικού εισοδήματος.
Οι επικριτές του σχεδίου προειδοποιούν ότι με ένα τέτοιο ελάχιστο εισόδημα, ο κόσμος δεν θα έχει πια κίνητρο να δουλεύει, με αποτέλεσμα η ανεργία να αυξηθεί. Αλλά οι υπερασπιστές του επισημαίνουν ότι τέτοια πειράματα έχουν γίνει με επιτυχία αλλού. Όπως για παράδειγμα στην Καναδική πόλη Dauphin, η οποία κατά τη δεκαετία του 1970 εφάρμοσε ένα εγγυημένο ελάχιστο εισόδημα με θετικά αποτελέσματα.
Και η Ελβετία εξετάζει την υιοθέτηση ενός ελάχιστου βασικού εισοδήματος, θέμα για το οποίο θα πραγματοποιήσει δημοψήφισμα μέσα στο 2016. Αλλά και στην ολλανδική πόλη Utrecht σχεδιάζεται η εφαρμογή ενός βασικού εισοδήματος, αν και μόνο για τους δικαιούχους επιδομάτων κοινωνικής πρόνοιας. Το ετήσιο κόστος του σχεδίου υπολογίζεται στα 46,7 δισ. ευρώ για τη Φινλανδία.
