Περιουσιολόγιο, νέος ΕΝΦΙΑ, νέα κλίμακα για τα ενοίκια, αύξηση φορολογίας και καθολικός ΦΠΑ νήσων με το «καλημέρα» του 2016
«Ποδαρικό» με φόρους κάνει το 2016, οι οποίοι ασφαλώς θα επανεμφανίζονται καθ΄ όλη την διάρκεια της νέας χρονιάς, προκειμένου η ελληνική Οικονομία να επανέλθει σε υγιείς -ή τουλάχιστον όχι τόσο ανασταλτικούς για την ανάπτυξη- ρυθμούς.
Το νέο Φορολογικό που θα εφαρμοστεί φιλοδοξεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση – ελάφρυνση του χρέους της χώρας μας, σε βάρος βεβαίως της «ατομικής» τσέπης των φορολογουμένων, αφού το ελληνικό Δημόσιο πρόκειται να επιβαρύνει με περίπου 500 ευρώ επιπλέον κάθε Έλληνα που διατηρεί ΑΦΜ.
Σε πρώτη φάση λοιπόν οι φόροι θα επιβαρύνουν 6τις τιμές διάθεσης ορισμένων καταναλωτικών προϊόντων και υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα το κρασί και τα τυχερά παίγνια, ενώ στο κάδρο των διαπραγματεύσεων με τους Θεσμούς εισέρχονται και επίσημα πλέον τα καυτά ζητήματα της φορολογίας εισοδήματος, ιδίως των αγροτών, ενοικίων κ.λπ.
Όσον αφορά τις δικαιολογημένες για την προσμέτρηση του αφορολόγητου δαπάνες, από σήμερα θα λαμβάνονται υπόψη μόνον αυτές που θα πραγματοποιούνται με χρήση χρεωπιστωτικών καρτών και όχι οι δοσοληψίες με μετρητά.
Η πολυαναμενόμενη συζήτηση για την ελάφρυνση του εθνικού χρέους θα ξεκινήσει μετά την ολοκλήρωση του πρώτου τριμήνου ή έστω τέλη Απριλίου, αφού ωστόσο παγιωθεί και τεθεί σε εφαρμογή τον Φεβρουάριο το συμφωνηθέν με τους δανειστές πακέτο μέτρων του Αυγούστου. Αυτό σημαίνει νέες περικοπές συντάξεων, παρά τα περί του αντιθέτου εξαγγελλόμενα από την κυβέρνηση, νέα κατάργηση των φοροαπαλλαγών που ακόμη υφίστανται αλλά και επιβολή νέων φόρων.
Ο υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Γιώργος Σταθάκης ήδη έκανε λόγο στην Βουλή για νέα απώλεια θέσεωβν εργασίας για περίπου 70.000 εργαζόμενους, στο πλάισιο της προβλεπόμενης για το 2016 ύφεσης κατά 0,7% (βάσει του κατατεθέντος προϋπολογισμού). Δεν είναι, ωστόσο, λίγοι αυτοί που διατείνονται ότι ο υπουργός επικαλέστηκε το αισιόδοξο σενάριο, αφού η κυβέρνηση ούτε στις προβλέψεις της για την παρελθούσα χρονιά αποδείχθηκε σωστή, καθώς πριν λίγες μέρες η ΕΛΣΤΑΤ διαβεβαίωσε ότι οι απώλειες του τρίτου τριμήνου 2015 από τα επιβαλλόμενα capital controls ήταν της τάξεως του 1,1% αντί του προβλεπόμενου 0,5% του ΑΕΠ.
Αύξηση φόρων με μείωση πρωτογενών πλεονασμάτων
Τα φορολογικά βάρη του 2016 αυξάνονται, παρότι ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα μειώθηκε. Κι αυτό διότι ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει να εισπραχθούν 2-2,5 δισ. επιπλέον φόροι (48,3 δισ. έναντι 46 δισ. φέτος) και όχι 8 δισ. που έλεγε το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα το 2014. Το Μεσοπρόθεσμο όμως προέβλεπε 8 δισ. με ΑΕΠ 197 δισ. το 2016. Τα 2 δισ. όμως ο νέος προϋπολογισμός λέει πως θα προκύψουν με ΑΕΠ… 174 δισ. ευρώ. Αφού χάθηκε εθνικό εισόδημα 23 δισ. ευρώ (από τα οποία θα έβγαιναν και φόροι 8 δισ.), τέτοια έσοδα de facto δεν θα εισπραχθούν.
Νέα μέτρα το 2016
Στις 18 Ιανουαρίου ξεκινά, εκτός απροόπτου, η πρώτη αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τους δανειστές, η οποία θα κρίνει την εκταμίευση της επόμενης δόσης των 5,7 δισ. ευρώ. Ηδη καταγράφονται διαφορές μεταξύ Αθήνας και θεσμών, οι οποίοι ζητούν επιπλέον μέτρα που αντιστοιχούν στο 0,5% του ΑΕΠ ή 874 εκατ. ευρώ.
Εκτός από τον ΦΠΑ, οι δανειστές αμφισβητούν και την είσπραξη του ΕΝΦΙΑ. Ανοίγει τρύπα 1,3 δισ. ευρώ και οι δανειστές στέλνουν μήνυμα ότι θα ζητήσουν πρόσθετα μέτρα. Το μεγάλο αγκάθι είναι το Ασφαλιστικό, όπου, όπως έχει αποκαλύψει το «ΘΕΜΑ», η κυβέρνηση φέρεται να έχει συμφωνήσει παρασκηνιακά (τουλάχιστον με την Κομισιόν) να μην κοπούν οι κύριες συντάξεις. Θα κοπούν όμως επικουρικές και πρόωρες, ενώ θα αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές.
Από τις επώδυνες αλλαγές που θα γίνουν στο Ασφαλιστικό (ενοποίηση ασφαλιστικών Ταμείων, κούρεμα συντάξεων) πρόκειται να εξοικονομηθούν 1,7 δισ. ευρώ [βλ. σχετικά: Στο κουαρτέτο την Δευτέρα το Ασφαλιστικό].
Στο ζύγι για τη συμφωνία για το χρέος μπαίνουν και οι αποφάσεις για τα «κόκκινα» καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια. Εως τις 15 Φεβρουαρίου θα έχει κριθεί ποια δάνεια και πότε θα καταλήξουν σε funds και θα βγούνε στο σφυρί.
Οι πιστωτές εκτιμούν ότι, παρά τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στα προϊόντα και τη σταδιακή κατάργηση των εκπτώσεων στα νησιά του Αιγαίου, η αύξηση στις εισπράξεις δεν θα είναι η προσδοκώμενη. Ως εκ τούτου πιέζουν να γίνει άπαξ, τον Ιούνιο, αύξηση των συντελεστών σε όλα τα υπόλοιπα νησιά -ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα.
Αλλά, εκτός από τους δανειστές, και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής προέβλεπε ότι από τις αυξήσεις ΦΠΑ τα πρόσθετα έσοδα δεν μπορούν να υπερβούν τα 160 εκατ. ευρώ φέτος, αντί για 250 εκατ. ευρώ που υπολογίζει το Υπουργείο Οικονομικών.
Τα επόμενα μέτρα
Περιουσιολόγιο, νέα τέλη κυκλοφορίας με το χιλιόμετρο, νέος ΕΝΦΙΑ, ηλεκτρονικό τσιπάκι στα Ι.Χ. που θα περιλαμβάνει πληροφορίες που θα αφορούν το σήμα τελών κυκλοφορίας, το ΚΤΕΟ, τα ασφάλιστρά του, και μονιμοποίηση του 6% της περικοπής των συντάξεων, αφού αυτό το στοιχείο εμπεριέχεται και στον Προϋπολογισμό του 2016.
Ακόμη μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας έχουν και οι δύο φορολογικές εκκρεμότητες που έχει αφήσει για μετά η κυβέρνηση, δηλαδή οι φόροι σε ενοίκια και αγρότες.
α) Για τα ενοίκια αναμένεται να καθιερωθεί νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, στην οποία οι συντελεστές 11% (για ετήσια ποσά μέχρι 12.000 ευρώ) και 33% (για τα πέραν των 12.000 ευρώ ετήσια ποσά) θα είναι αυξημένοι. Το αποτέλεσμα θα είναι εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων ακινήτων να υποχρεωθούν να πληρώσουν το 2016 επιπλέον φόρους 142 εκατ. ευρώ.
β) Για τα αγροτικά εισοδήματα το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει αύξηση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος από το 13% στο 20%. Εχει προηγηθεί η αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στο 75% για τα αγροτικά εισοδήματα του 2015.
Το 2016 σε νούμερα
Το 2016 αναμένεται να πληρώσουμε:
– 142,2 εκατ. ευρώ με την αύξηση των συντελεστών φορολόγησης εισοδήματος από ενοίκια.
– 32 εκατ. ευρώ από την αύξηση φόρου εισοδήματος στους αγρότες.
– 150 εκατ. ευρώ από τις αλλαγές στις κλίμακες και τα αφορολόγητα όρια του φόρου εισοδήματος.
– 1,310 δισ. ευρώ από τις αυξήσεις στους συντελεστές ΦΠΑ και την κατάργηση της έκπτωσης 30% στα νησιά.
– 377 εκατ. ευρώ από την αύξηση συντελεστών στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
– 32 εκατ. ευρώ από την αύξηση συντελεστών στον φόρο πολυτελούς διαβίωσης.
– 150 εκατ. ευρώ από την αύξηση συντελεστών στον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων.
– 90 εκατ. ευρώ από την αύξηση στα ασφάλιστρα.
– 20 εκατ. ευρώ από την κατάργηση ορισμένων απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ.
– 157 εκατ. ευρώ από την αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στα νομικά πρόσωπα.
– 114 εκατ. ευρώ από την αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στους ελεύθερους επαγγελματίες.
– 79 εκατ. ευρώ από την αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στους αγρότες.
– 13 εκατ. ευρώ από την κατάργηση επιστροφής του φόρου στο πετρέλαιο για αγροτική χρήση.
– 210 εκατ. ευρώ από την επιβολή του ειδικού τέλους 5 λεπτών ανά στήλη σε κάθε τυχερό παιχνίδι του ΟΠΑΠ.
– 123 εκατ. ευρώ από άλλους φόρους.
Στο στόχαστρο οι φοροαπαλαγές – Αλλαγές στην φορολογία εισοδήματος
Επιπλέον, κατά την νέα χρονιά, στο στόχαστρο της κυβέρνησης μπαίνουν και οι 716 φοροαπαλλαγές (όπως για ιατρικές δαπάνες, δωρεές και χορηγίες, έκπτωση φόρου λόγω αναπηρίας, έκπτωση 1,5% στην παρακράτηση φόρου κ.λπ.) που κοστίζουν στον προϋπολογισμό πάνω από 2,5 δισ. ευρώ ετησίως.
Η νέα χρονιά θα μας έρθει με ελπίδες για κούρεμα δημόσιου χρέους, αλλά και φόβους για σφαγή υπερχρεωμένων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Επτά αλλαγές στη φορολογία των εισοδημάτων θα τεθούν σε ισχύ το 2016:
α. Αυξάνεται από το 26% στο 29% η προκαταβολή φόρου για κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα.
β. Αυξάνεται από το 55% στο 75% του κύριου φόρου που αναλογεί στα εισοδήματα του 2015 η προκαταβολή φόρου εισοδήματος έναντι του επόμενου έτους την οποία οφείλουν να καταβάλλουν οι ατομικές επιχειρήσεις και οι αγρότες.
γ. Από Φεβρουάριο ή Μάρτιο, όταν αλλάξει η κλίμακα φόρου, θα αλλάξουν η παρακράτηση στους μισθούς και το καθαρό ποσό στην τσέπη για μισθωτούς και συνταξιούχους.
δ. Καταργείται η έκπτωση 2% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του φόρου.
ε. Αυξάνονται κατά 42,8% έως και 185,7% οι συντελεστές ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
στ. Δεν θα φορολογηθούν τα ανείσπρακτα ενοίκια με την προϋπόθεση ότι οι ιδιοκτήτες θα ασκήσουν αγωγή κατά των ενοικιαστών για τα ποσά που δεν εισπράττονται.
ζ. Η υποβολή των δηλώσεων θα ξεκινήσει τον Μάρτιο και θα λήξει στις 30 Απριλίου 2016.
Ημερολόγιο (υποχρεώσεων) 2016
Ιανουάριος: 4η δόση του ΕΝΦΙΑ
Φεβρουάριος: 5η δόση του ΕΝΦΙΑ
Μάρτιος και Απρίλιος: υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος
Μάιος: 1η δόση φόρου εισοδήματος, έκτακτης εισφοράς, φόρου πολυτελούς διαβίωσης και τέλους επιτηδεύματος
Ιούνιος: 1η δόση του νέου φόρου ακινήτων
Ιούλιος: 2η δόση φόρου εισοδήματος και 2η δόση φόρου ακινήτων
Αύγουστος: 3η δόση φόρου ακινήτων
Σεπτέμβριος: 3η δόση φόρου εισοδήματος, 4η δόση φόρου ακινήτων
Οκτώβριος: 5η δόση φόρου ακινήτων
Νοέμβριος: 6η δόση φόρου ακινήτων
Δεκέμβριος: 7η δόση φόρου ακινήτων και τέλη κυκλοφορίας 2017
