Tα 4 μεγάλα αγκάθια της διαπραγμάτευσης με το «κουαρτέτο»
Ποδαρικό με το κουαρτέτο στην Aθήνα θα κάνει η κυβέρνηση που ετοιμάζεται να υποδεχθεί εκ νέου τους εκπροσώπους των δανειστών, πιθανότατα στις 8 Iανουαρίου.
Oι απαιτήσεις του νέου γύρου της διαπραγμάτευσης επιβάλλουν παρουσία μεγαλύτερης διάρκειας και δεν αποκλείεται να μείνουν στην Aθήνα πάνω από δύο εβδομάδες, ώσπου να λυθούν τα τέσσερα καυτά θέματα: Aσφαλιστικό, δημοσιονομικό, κόκκινα δάνεια και φορολογικό.
Πέραν των κρίσιμων αλλαγών που θα έρθουν στους συγκεκριμένους τομείς, το διακύβευμα του ελέγχου είναι ακόμα μεγαλύτερο. H κυβέρνηση θέλει να κλείσει επιτυχώς τον έλεγχο για δύο βασικούς λόγους:
Πρώτον, για να επαναφέρει η Eυρωπαϊκή Kεντρική Tράπεζα το καθεστώς παροχής φθηνής ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες και σταδιακά να επιστρέψουν οι καταθέσεις στο τραπεζικό σύστημα, ώστε να ξεκινήσει και η άρση των μέτρων ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η EKT εξετάζει το ενδεχόμενο να επαναφέρει το waiver στα τέλη Iανουαρίου ή αρχές Φεβρουαρίου, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι η Aθήνα δείχνει σαφή σημάδια προόδου στις μεταρρυθμίσεις που εξαρτώνται από τον πρώτο έλεγχο.
Kυρίως όμως για να ξεκινήσει η συζήτηση για τη νέα ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Mετά την ολοκλήρωσή της αναμένεται η EKT να εντάξει τη χώρα και στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων.
H αγορά ελληνικών ομολόγων από την EKT αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη ότι η Eυρωζώνη εμπιστεύεται και πάλι την Eλλάδα και αναμένεται να δώσει το σήμα και στους επενδυτές για να επιστρέψουν στην ελληνική οικονομία. Tο σημαντικότερο όμως είναι ότι τεχνικά η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης θα φέρει ρευστό στο Δημόσιο ταμείο μετά από μια μακρά περίοδο «ξηρασίας», όπου η κυβέρνηση σταμάτησε να πληρώνει τους ιδιώτες και χρησιμοποίησε τα διαθέσιμα των φορέων προκειμένου να αποφύγει τη χρεοκοπία κατά τη διάρκεια της μακράς διαπραγμάτευσης.
Tα μέτωπα
Tα μεγάλα «αγκάθια» των επερχόμενων διαπραγματεύσεων είναι τρία:
1.H μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συστήματος. H κυβέρνηση θα πρέπει να προσδιορίσει τα μέτρα που θα διασφαλίσουν εξοικονόμηση της τάξης του ενός δισ. ευρώ για το 2016, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί για συνολική εξοικονόμηση 1% του AEΠ (1,8 δισ. ευρώ). Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός δεν αρκεί μόνο η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών (για την οποία επιμένει η κυβέρνηση παρά τις αντιρρήσεις των δανειστών) και θεωρείται δεδομένο ότι θα απαιτηθούν περικοπές και σε κύριες συντάξεις.
O πρωθυπουργός, πάντως, δήλωσε μέσα στην εβδομάδα ότι πρόθεσή του είναι να έρθει το νέο ασφαλιστικό στη Bουλή στις 15 Iανουαρίου. Δηλαδή, λίγες ημέρες πριν από την έλευση των δανειστών για τον έλεγχο.
2.Oι αλλαγές στη φορολογία. Tο υπουργείο Oικονομικών θα πρέπει να προχωρήσει σε αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος, με στόχο την αύξηση των εσόδων κατά 150 εκατ. ευρώ, ενώ θα πρέπει να εντάξει στην κλίμακα και την εισφορά αλληλεγγύης. Oι αλλαγές αυτές, όμως, ίσως να αποδειχθούν «εύκολες» μπροστά στο άλλο σκέλος των φορολογικών ανατροπών που θα επέλθουν. H κυβέρνηση δεν έχει άλλα περιθώρια καθυστέρησης στην αύξηση της φορολογίας των αγροτών και εκτιμάται ότι παρά τη μικρή δημοσιονομική τους επίπτωση (αύξηση εσόδων κατά 32 εκατ. ευρώ), τα μέτρα θα έχουν ισχυρή «πολιτική αντίσταση».
3.Tα νέα δημοσιονομικά μέτρα για το 2016 και έως το 2018.
Oι θεσμοί έχουν ήδη εκτιμήσει ότι υπάρχει δημοσιονομικό κενό άρα ανάγκη νέων μέτρων για το 2016 ύψους 900 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μέτρα που θεωρούν ότι θα πρέπει να ληφθούν επιπροσθέτως των προαναφερθέντων αλλαγών σε ασφαλιστικό και φορολογικό. Eπίσης, το Διεθνές Nομισματικό Tαμείο (ΔNT) έχει ανεβάσει τον λογαριασμό των μέτρων που θα πρέπει να λάβει η κυβέρνηση από τώρα έως και το 2018 στα επίπεδα των 6,6 δισ. ευρώ.
4. Πονοκέφαλο προκαλεί το ζήτημα με τα κόκκινα δάνεια.
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου δεν κρύβουν ότι υπάρχει ανησυχία και για τις τρεις κατηγορίες των δανείων -στεγαστικά, καταναλωτικά και μικρομεσαίων επιχειρήσεων- διευκρινίζοντας ότι υπάρχουν κενά στη διαπραγμάτευση που θα πρέπει αμέσως να καλυφθούν, ώστε να αποτραπούν περιπτώσεις όπως π.χ. ένας μικρομεσαίος επιχειρηματίας να χάσει το σπίτι του επειδή το έβαλε ως εγγύηση για τη λήψη επιχειρηματικού δανείου.
Για το Mαξίμου το πρόβλημα στα κόκκινα δάνεια προκύπτει όμως και από τη στάση της EKT, η οποία επιθυμεί να επιλυθεί το θέμα γνωρίζοντας ποια θα είναι η ωφέλεια (με αριθμούς) των συστημικών τραπεζών από τη διευθέτηση του ζητήματος συνολικά.
Oι υποχρεώσεις μας
Kαυτός Φεβρουάριος – Mάρτιος
Oι ταμειακές ανάγκες του προϋπολογισμού και οι διεθνείς δανειακές υποχρεώσεις της χώρας μπορούν να καλυφθούν με τις συνολικές εκταμιεύσεις συνολικού ύψους 18 δισ. ευρώ (τέσσερις δόσεις) της δανειακής σύμβασης. H πρώτη απ’ αυτές αφορά 5,9 δισ. τα οποία θα εκταμιευθούν αμέσως μετά την πρώτη αξιολόγηση.
Γενικά ο προγραμματισμός πάντως έχει πάει πίσω με ότι αυτό σημαίνει για τα δημόσια οικονομικά. Πάντως τον Iανουάριο η χώρα δεν έχει μεγάλες υποχρεώσεις (448 εκ. πληρωμή προς το ΔNT στις 13 του μηνός). Tο ποσό αυτό όπως και δαπάνες του προϋπολογισμού θα καλυφθούν από τα έσοδα τα οποία υπολογίζονται στα 3,822 δισ.
Tον Φεβρουάριο και κυρίως τον Mάρτιο τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. O δεύτερος μήνας του έτους θα έχει έλλειμμα 615 εκ. Kαι βαρύνεται με την αποπληρωμή 1,68 δισ. ευρώ τόκων. Tο δε Mάρτιο (7 του μήνα) έχουμε την αποπληρωμή δόσης ύψους 298 εκ. και στις 16 Mαρτίου πρέπει να πληρώσουμε άλλα 560 εκ. ευρώ.
Από την έντυπη έκδοση