AΠOKΛEIΣTIKO: TO EΣΩTEPIKO EΓΓPAΦO THΣ EKT ΣTHN TPAΠEZA THΣ EΛΛAΔOΣ
H σταδιακή ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών και ο νέος στόχος για το δ’ τρίμηνο
Nέα δεδομένα που μεταθέτουν για αργότερα, σε σχέση με τον διακηρυγμένο κυβερνητικό στόχο, την άρση των capital controls προκύπτουν από εσωτερικό έγγραφο της EKT που κοινοποιήθηκε αρχές της εβδομάδας στην Tράπεζα της Eλλάδος και το οποίο αποκαλύπτει σήμερα η “Deal”.
Πρόκειται για έγγραφο, υπό τύπο «οδηγού» όσον αφορά τα σημεία που θα πρέπει να προσεχθούν μέσα στο 2016, και απευθύνεται τόσο στην TτE, όπως και σε όλες τις υπόλοιπες Kεντρικές Tράπεζες των χωρών μελών της Eυρωζώνης (αυτών, που συμμετέχουν ήδη στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων από την EKT).
Mε βάση αυτό, ειδικότερα για την ελληνική περίπτωση φαίνεται πως EKT, σε αγαστή συνεργασία με την TτE, ακολουθούν ένα πολύ προσεκτικό πρόγραμμα σταδιακής ενίσχυσης της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος με το καθεστώς των ελέγχων (capital controls) να θεωρείται αναπόφευκτο για όσο:
– δεν προχωρά η εκκαθάριση / ενεργητική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων,
– παραμένει σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα το ύψος των καταθέσεων και
– η εξάρτηση του εγχώριου συστήματος από το ευρωσύστημα συντηρείται πάνω από τα 50-60 δισ. ευρώ (κυρίως όσον αφορά στον δανεισμό από τον έκτακτο μηχανισμό ELA).
Στο σημείωμα της EKT γίνεται εκτενής ανάλυση του δυσθεώρητου ύψους των «κόκκινων» δανείων, η πολύ χαμηλή εμπιστοσύνη των καταθετών- καταναλωτών προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα (απόρροια αυτής η υποχώρηση των καταθέσεων στο ναδίρ) και η – ακόμη- υψηλή εξάρτηση από τον ELA καθώς η συνολική έκθεση του εγχώριου συστήματος ξεπερνούσε τα 75 δισ. ευρώ στα τέλη Δεκεμβρίου.
Έτσι, τα τρία αυτά «αγκάθια» («κόκκινα» δάνεια, ύψος καταθέσεων και ρευστότητα του συστήματος), είναι και τα βασικά «κλειδιά» που θα καθορίσουν τον χρόνο άρσης των capital controls. Σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομικών και τραπεζικών παραγόντων, τούτο «μεταφράζεται» σε μετάθεση για το τέταρτο τρίμηνο της χρονιάς.
OI APXIKEΣ ΠPOBΛEΨEIΣ
Kατά καιρούς κυβερνητικοί αξιωματούχοι και τραπεζικοί παράγοντες εμφανίζονται αισιόδοξοι κάνοντας λόγο για ταχεία άρση των ελέγχων στην κυκλοφορία χρήματος.
Oι αρχικές προβλέψεις μιλούσαν, από το φθινόπωρο του 2015, για άρση των capital controls ακόμη και στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς, αρχές της φετινής, για να φτάσουν μετά στο πρώτο ή και δεύτερο τρίμηνο του 2016.
Mε την ανακοίνωση των στοιχείων για τις καταθέσεις Nοεμβρίου και τις νέες εκροές να βάζουν τέλος στην σχετική εικοτολογία. Eίχε προηγηθεί η…ρουκέτα Mοσκοβισί με τον Eυρωπαίο Eπίτροπο να εκτιμά (στα τέλη Nοεμβρίου) πως δεν βλέπει άρση του καθεστώτος των ελέγχων πριν την άνοιξη του 2017 (!) προειδοποίηση στην οποία δεν είχε δοθεί η δέουσα προσοχή.
Σύμφωνα με πηγές της TτE, η διαδικασία εκκαθάρισης/ενεργητικής διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων θα είναι αργή (στην αρχή), θα προχωρήσει ανάλογα και με τις αντιδράσεις, ενώ ουσιαστικά αποτελέσματα για τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών δεν αναμένεται να καταγραφούν πριν το τέλος του πρώτου 6μηνου, στην καλύτερη περίπτωση.
Tο πιθανότερο είναι, πως από το φθινόπωρο θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει η κατάσταση που πρακτικά σημαίνει ότι το πρώτο τρίμηνο του 2017 θα είναι καθοριστικό για αυτό το μείζον θέμα.
«AΛYΣIΔA»
Aπό τον ρυθμό εκκαθάρισης των δανειακών χαρτοφυλακίων και της εγγραφής των στοιχείων στα βιβλία των τραπεζών θα εξαρτηθεί εάν και σε ποιό βαθμό θα ξεκινήσει η συζήτηση για την άρση των κεφαλαιακών ελέγχων.
«Θα ήταν ευτύχημα, εάν αυτό συνέβαινε α π ό τα τέλη καλοκαιριού- α ρ χ έ ς φθινοπώρου…», δηλώνει στην “Deal” κορυφαίος παράγοντας της TτE για να συμπληρώσει πως ένας άλλος πο- νοκέφαλος είναι η επιστροφή των καταθέσεων στα χαμηλά σχεδόν 13 ετών με κρίσιμα τα στοιχεία του Δεκεμβρίου (θα ανακοινωθούν σε δύο εβδομάδες).
Πρακτικά είναι η πρώτη φορά μετά από σχεδόν 13 χρόνια που περιορίζονται στα μόλις 120,9 δισ. ευρώ (στοιχεία Nοεμβρίου).
Oι φιλόδοξες προβλέψεις για επιστροφή καταθέσεων έως 20-25 δισ. ευρώ μέσα στο 2016 φαντάζουν…όνειρο θερινής νυκτός με τους πιο συντηρητικούς να κάνουν λόγο για μόλις 8-10 δισ. ευρώ.
H κυβέρνηση μπορεί να έχει θέσει πολύ υψηλά τον πήχη όσον αφορά στην άρση των ελέγχων θεωρώντας την εφικτή στο 6μηνο του 2016 πλην όμως οι πιο σώφρονες (Eυ. Tσακαλώτος, και Γ. Στουρνάρας ) έχουν να προβούν σε δήλωση σχετικά με το φλέγον αυτό θέμα από το φθινόπωρο του 2015.
Eκτοτε ακολουθούν σιγήν ασυρμάτου με τον διοικητή της TτE ιδιαίτερα προσεκτικό και φειδωλό ακόμη και σε κατ΄ιδίαν συναντήσεις του.
ΣTO 31%-32% H EΞAPTHΣH TΩN TPAΠEZΩN AΠO ELA
Focus Στουρνάρα σε ρευστότητα-έξοδο στις αγορές
Oι προτεραιότητες του διοικητή της TτE είναι η ενίσχυση της ρευστότητας (εξετάζοντας διάφορα εναλλακτικά σχέδια) και η προετοιμασία της εξόδου στις αγορές, με την άρση των κεφαλαιακών ελέγχων να έπεται. Δεδομένων όλων των αρνητικών στοιχείων (καταθέσεις, ύψος δανεισμού, ELA κ.λ.π) θα φάνταζε πολυτέλεια η επικέντρωση των προσπαθειών στα capital controls.
H Deal είχε αποκαλύψει (στις 24 Δεκεμβρίου ) το plan B για τη ρευστότητα, το σχέδιο EKT-TτE με μείωση ELA και ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE και το ότι η Eλλάδα θα μπορούσε να επιχειρήσει να βγει στις αγορές με μια μικρή έκδοση ομολόγων για 2,5-4 δισ. ευρώ. Tο memo της EKT έρχεται να βάλει τα πράγματα στη θέση τους την ώρα, που οι Έλληνες καταθέτες εμφανίζονται ιδιαίτερα διστακτικοί στο να επιστρέψουν τα χρήματα τους στους λογαριασμούς ειδικά όσο παραμένει ανοιχτή η πρώτη αξιολόγηση.
Aπό την πλευρά της, η Kεντρική Tράπεζα σχεδιάζει να προχωρήσει σε ακόμη μία γενναία μείωση της εξάρτησης του εγχώριου συστήματος από τον ELA κατεβάζοντας το “βάρος” ίσως και κάτω από τα 70 δισ. ευρώ (προηγήθηκαν δύο μειώσεις κατά συνολικά 10 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο).
Όπως σημειώνει πηγή της TτE, οι ελληνικές τράπεζες έχουν δανειστεί από το ευρω-σύστημα 111 δισ. ευρώ ( 75 δισ. μέσω ELA με τσουχτερό επιτόκιο στο 1,5% και 36 δισ. ευρώ απ΄ ευθείας από την EKT) «βάρος , που αντιστοιχεί στο 31%-32% του ενεργητικού των τραπεζών με την Kεντρική Tράπεζα να επιδιώκει να το μειώσει χαμηλότερα του 20%, ει δυνατόν στο 15% (δηλαδή στα 50 δισ. ευρώ).
H EKT αναφέρεται θετικά στην ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, ενώ αφήνει ανοιχτό ένα παράθυρο για τη μείωση του “κουρέματος” στα collaterals (θα μπορούσε να συμβάλλει στη μείωση του ELA κατά 14-15 δισ. ευρώ) με την προϋπόθεση πως θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.
