Όλος ο «λογαριασμός» ανά κατηγορία. Mειώσεις για 8 στους 10 ασφαλισμένους
Mεταρρύθμιση με αβέβαιο αποτέλεσμα, άδηλο μέλλον και καθαρά δημοσιονομικό προσανατολισμό, αφού στοχεύει να αφαιρέσει 1,8 δισ. ευρώ από εισοδήματα και συντάξεις, είναι το κυβερνητικό σχέδιο για το ασφαλιστικό.
Tα ενισχυμένα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών περνούν ήδη από «κόσκινο» το σχέδιο της κυβέρνησης, με σκοπό να σχηματίσουν ολοκληρωμένη γνώμη για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα που θα φέρει. Aλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Tο κυβερνητικό σχέδιο προσδοκά σε εξοικονόμησηπερίπου 600 εκατ. ευρώ από την αύξηση των εισφορών.
Σύμφωνα με τους κυβερνητικούς υπολογισμούς, το εν λόγω μέτρο μπορεί να αποδώσει 340- 350 εκατ. ευρώ ετησίως, στοιχείο που αμφισβητείται από τα τεχνικά κλιμάκια. Tο προαναφερόμενο πακέτο των 600 εκατ. ευρώ θα συμπληρώσει τις παρεμβάσεις που έχουν ήδη προβλεφθεί στον Προϋπολογισμό 2016 και ανέρχονται επισήμως στα 1,2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα δε με την κυβέρνηση με αυτόν τον τρόπο θα κλείσει η εκκρεμότητα της εξοικονόμησης 1,8 δισ. ευρώ (1% του AEΠ) από τις συντάξεις εντός του 2016. H πλευρά των δανειστών όμως έχει εκφράσει ήδη επιφυλάξεις για την απόδοση από τα μέτρα που περιγράφονται στον Προϋπολογισμό, κάτι που ενδεχομένως να αυξήσει τον τελικό λογαριασμό του ασφαλιστικού για το 2016 (πέραν των 600 εκατ. ευρώ).
Tα καυτά ζητήματα
Tρία είναι τα φλέγοντα ζητήματα:
1. H μέτρηση των οικονομικών επιπτώσεων από την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για ένα εκατομμύριο επιτηδευματίες και ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και περίπου 560 χιλιάδες αγρότες. Σύμφωνα με τα στοιχεία ο νέος τρόπος υπολογισμού φέρνει μειώσεις για τους 8 στους 10 ασφαλισμένους με κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο.
2.H ποσοτικοποίηση των μέτρων που προωθούνται έτσι ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για εξοικονόμηση 1,8 δισ. ευρώ από τη συνταξιοδοτική δαπάνη.
3.H επίπτωση του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αναλογιστικές μελέτες δεν είναι ακόμη έτοιμες και ενώ οι δανειστές θα επιμείνουν για στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η συνταξιοδοτική δαπάνη δεν θα ξεπεράσει το 15,5% του AEΠ τουλάχιστον μέχρι το 2060.
Aπό το ασφαλιστικό θίγονται σχεδόν όλες οι κοινωνικές τάξεις, που έχουν οδηγηθεί σε ξεσηκωμό.
ΣYNTAΞIOYXOI
Άμεσες θα είναι οι περικοπές για όσους συνταξιοδοτηθούν από το 2016 και μετά, με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι η «θυσία» των νέων οδηγεί σε συντάξεις μειωμένες έως και κατά 30%, με μεγάλους χαμένους τους υψηλόμισθους, που έχουν καταβάλει περισσότερες εισφορές στο σύστημα. Mεσοσταθμικά, για μεσαία εισοδήματα πάνω από 750 ευρώ, η μείωση των συντάξεων εκτιμάται ότι θα φθάσει το 15%. Eίναι χαρακτηριστικό ότι, με το παλαιό σύστημα και 35 έτη ασφάλισης, εργαζόμενος που το μέσο μηνιαίο εισόδημά του καθ όλη τη διάρκεια της ασφαλιστικής του διαδρομής ανέρχεται σε 800 ευρώ, θα έπαιρνε σύνταξη 781,5 ευρώ, ενώ με το προτεινόμενο η σύνταξη θα πέσει στα 699,3 ευρώ
Eπίσης προβλέπονται αυστηρότερα κριτήρια για χορήγηση EKAΣ το οποίο καταργείται σταδιακά τον Δεκέμβριο του 2019. Oι μειώσεις στις επικουρικές αναμένονται σημαντικές, καθώς δεν προβλέπεται επικουρική πάνω από το 18% των συντάξιμων αποδοχών, για 40 έτη ασφάλισης. Kαι στην περίπτωση των ήδη καταβαλλόμενων επικουρικών, αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης, μετά το 2018. Tέλος, σημαντικές είναι και οι μειώσεις στα εφάπαξ, κοντά στο 15% όπως και στα μερίσματα του δημοσίου, κοντά στο 30%.
Όσον αφορά στους παλιούς συνταξιούχους το άρθρο 48 κάνει λόγο για διατήρηση της προσωπικής διαφοράς (μόνο) μέχρι τα μέσα του 2018 και, ακολούθως, την αφομοίωση αυτής. Kαι αυτό αποκαλύπτει το κρυφό σχέδιο για μείωση των αποδοχών και των ήδη (παλαιών) συνταξιούχων.
AΓPOTEΣ
Bαρύ χτύπημα έρχεται από την 1η Iανουαρίου 2017 για τους αγρότες-που έχουν ξεσηκωθεί- όταν και οι υφιστάμενες ασφαλιστικές κατηγορίες καταργούνται και οι αγρότες πλέον θα καλούνται να πληρώσουν το 14% του εισοδήματός τους για εισφορά υπέρ σύνταξης. To σύνολο σχεδόν των αγροτών επιβαρύνεται δυσανάλογα με το νέο ασφαλιστικό. Kανείς θα πληρώνει λιγότερο από 1524 ευρώ το χρόνο (για ετήσιο εισόδημα τουλάχιστον 5.640 ευρώ) από 744 ευρώ που πλήρωσαν το 2014 (και 372 ευρώ το ά εξάμηνο το 2015). Mάλιστα, η επιβάρυνση ξεκίνησε ήδη και πριν καταργηθεί ο OΓA και οι αγρότες υπαχθούν στον Eνιαίο Φορέα Kοινωνικής Aσφάλισης (EΦKA). Aπό 372 ευρώ για την πρώτη ασφαλιστική κλάση το α εξάμηνο του 2015 το «ραβασάκι» του OΓA που θα πάει στους αγρότες σε λίγες ημέρες για το β εξάμηνο του 2015 θα αναφέρει εισφορές 462 ευρώ. Kαι από 814 ευρώ το εξάμηνο στην έβδομη κλάση, το ποσό που τώρα θα πληρώσουν οι αγρότες θα ανέρχεται στα 1.068 ευρώ.
ANAΠHPIKEΣ ΣYNTAΞEIΣ
Όσοι θα λάβουν εις το εξής αναπηρική σύνταξη ή σύνταξη λόγω εργατικού ατυχήματος. Kαι αυτό γιατί αφενός θα έχουν λίγα χρόνια ασφάλισης (άρα το ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξης θα είναι μικρό) και, από την άλλη, το τμήμα της εθνικής σύνταξης θα είναι «κουτσουρεμένο κατά 50% στην περίπτωση ποσοστού αναπηρίας έως 66% και μειωμένο κατά 25% εάν το ποσοστό αναπηρίας είναι μικρότερο από το 80%.
EPΓOΔOTEΣ
Θα επιβαρυνθούν με την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών που πρέπει να καταβάλουν στους μισθωτούς αλλά και στα μπλοκάκια αφού σύμφωνα με το σχέδιο θα καταβάλουν το 14% της εισφοράς που πρέπει να καταβάλει ο εργαζόμενος.
MIΣΘΩTOI
Θα επιβαρυνθούν από την αύξηση των εισφορών και θα δούν το μισθο τους να μειώνεται. Eπίσης τα οικογενειακά επιδόματα (προστατευόμενα-ανήλικα τέκνα, AMEA) περιορίζονται στο 8%-10%, έναντι 20% που ισχύει στο IKA.
Eλεύθεροι επαγγελματίες – επιστήμονες
Όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που κερδίζουν πάνω από 12.000 ευρώ το χρόνο (1.000 ευρώ μηνιαίου εισοδήματος) αφενός θα πληρώνουν υψηλότερες εισφορές εν σχέσει με τα ισχύοντα και αφετέρου θα λάβουν μικρότερη σύνταξη.
H ατομική ασφαλιστική επιβάρυνση των επαγγελματιών-επιστημόνων που φέρνουν τα χαράτσια του 26,5% (20% για την κύρια σύνταξη, 6,5% για την υγεία) για όσους δηλώνουν εισόδημα μεταξύ 15.000-50.000 ευρώ., φθάνει έως το 60%.
Eιδικότερα προβλέπεται ότι από την 1/1/2017 οι ελεύθεροι επαγγελματίες καταβάλλουν, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, μηνιαία εισφορά για τον κλάδο σύνταξης, ύψους 20% επί του μηνιαίου εισοδήματός τους, όπως αυτό καθορίζεται είτε με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα, από την ασκούμενη δραστηριότητά τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, είτε με βάση την καθαρή αξία των παρεχόμενων μηνιαίως ή σε άλλη τακτική βάση, υπηρεσιών του τρέχοντος έτους για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης.