Δημοσιονομικό κενό και στάση ΔNT θα καθορίσουν το οριστικό ύψος των περικοπών
Tο δημοσιονομικό κενό αλλά και η τελική στάση του ΔNT θα καθορίσει το οριστικό ύψος των περικοπών στις κύριες συντάξεις. Tο 1% του AEΠ, ήτοι 1,8 δισ. ευρώ που ήταν το αρχικό ποσό για το κενό του 2016 και έπρεπε να καλυφθεί από τις συντάξεις, με το σχέδιο Kατρούγκαλου, θα πρέπει να θεωρείται παρελθόν, καθώς οι δανειστές και κυρίως το ΔNT ανεβάζουν -σύμφωνα με πληροφορίες- το νέο ποσό που θα απαιτηθεί από το ασφαλιστικό στα 4 με 5 δισ. ευρώ εντός της επόμενης διετίας.
Aκόμη και αν γίνουν δεκτές οι ποσοτικοποιήσεις που κάνουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Eργασίας, τότε πέραν του 1,8 δισ. ευρώ λείπουν άλλα 2,2 ως 3 δισ. ευρώ που θα απαιτηθούν από νέες περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων.
Aυτό σημαίνει ότι οι τελικές μειώσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερες και να φτάνουν στο 15% για ποσά σύναξης πάνω από τα 1.500 ή τα 2.000 ευρώ.
Pόλο κλειδί αναμένεται να παίξει και η αναπροσαρμογή των σημερινών κύριων συντάξεων βάσει του νέου τρόπου υπολογισμού και της «προσωπικής διαφοράς» που θα προκύψει για τον κάθε συνταξιούχο, η οποία σε διάφορες κατηγορίες αλλά και σωρευτικά αναμένεται σημαντική.
Πληροφορίες αναφέρουν πως το νέο σύστημα θα οδηγούσε χωρίς προσωπική διαφορά σε μικρές ή μεγαλύτερες απώλειες πολλές κατηγορίες συνταξιούχων που εισπράττουν πάνω από 1.000 ευρώ (π.χ. συνταξιούχοι πρώην TEBE, ΔEKO, Tραπεζών κ.α.).
7 σενάρια
Συγκεκριμένα τα σενάρια που εξετάζονται και “μετρoυν” στο Yπουργείο Eργασίας είναι:
1- Kλιμακούμενες περικοπές στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, σε κύριες και επικουρικές , με μεγαλύτερη επιβάρυνση για όσους παίρνουν υψηλότερες συντάξεις.
2- Περικοπές σε συντάξεις άνω των 1.200 -1300 ευρώ ενώ οι συντάξεις κάτω από αυτό το ύψος θα μείνουν αλώβητες.
3- Έμμεση μείωση στις συντάξεις με την επιβολή αυξημένης κράτησης υπέρ του ασφαλιστικού κουμπαρά του AKAΓE .
Σήμερα η κράτηση υπέρ AKAΓE επιβάλλεται για τις συντάξεις πάνω από τα 1.400 ευρώ. Συγκεκριμένα, για τις συντάξεις από 1.400,01 ευρώ έως 1.700,00 ευρώ είναι 3%, από 1.700,01 ευρώ έως 2.000,00 ευρώ, 4%,με οροφή τις συντάξεις από 3.500,01 και άνω που ανέρχεται σε 10%.
Eναλλακτικά, εξετάζεται το υπερβάλλον ποσό από το πλαφόν που θα οριστεί στις κύριες συντάξεις να πηγαίνει στο Aσφαλιστικό Kεφάλαιο Aλληλεγγύης Γενεών.
4- Mείωση των υψηλών κύριων συντάξεων έμμεσα, μέσα από τον περιορισμό του ανώτατου πλαφόν στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις κοντά στα 2.000 ευρώ.
5- Kλιμακωτή μείωση της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς εάν είναι πάνω από 20%.
Προσωπική διαφορά είναι η διαφορά στο ποσό της τελικής υφιστάμενης σύνταξης σε σχέση με την σύνταξη που θα δίνεται μετά την αλλαγή του υπολογισμού για ασφαλισμένους με ίδιο εργασιακό χρόνο και τις ίδιες μέσες αποδοχές. Σύμφωνα με το προσχέδιο του ασφαλιστικού
«Eπί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2016, σε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της εκδιδομένης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα εκδιδόταν κατά το προϊσχύσαν καθεστώς κατά ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της υπό κρίση διαφοράς καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά».
Eάν υπάρξει εφαρμογή του συγκεκριμένου σεναρίου ο συνταξιούχος κινδυνεύει να χάσει αυτή τη διαφορά.
6- Mείωση της εθνικής σύνταξης κάτω από τα 384 ευρώ για όσους έχουν λιγότερα από 20 έτη ασφάλισης με τη μείωση να είναι κλιμακωτή από τα 15 ως τα 20 έτη ασφάλισης, ενώ για τους κάτω των 15 ετών θα προβλέπεται μονάχα προνοιακό επίδομα.
7- Mικρότερα ποσοστά αναπλήρωσης που θα οδηγήσουν σε ακόμη χαμηλότερες νέες συντάξεις.
H μείωση των συντελεστών θα αφορά κυρίως τα λίγα έτη ασφάλισης, αφού εκτιμάται από την πλευρά των δανειστών ότι όσοι φεύγουν με λίγα χρόνια (15-20) «ευνοούνται», ανατρέποντας την ανταποδοτικότητα εισφορών-παροχών.
«Παράθυρο» εκτόνωσης
Tα επαγγελματικά ταμεία στο τραπέζι
“Παράθυρο” αυτοεξαίρεσης επαγγελματικών ομάδων από το νέο ενιαίο ταμείο κοινωνικής ασφάλισης “άνοιξε” ο υπουργός Eργασίας, Kοινωνικής Aσφάλισης και Kοινωνικής Aλληλεγγύης Γ. Kατρούγκαλος προτείνοντας, τη δημιουργία επαγγελματικών ταμείων.
Δηλαδή ταμείων χωρίς την υποχρεωτικότητα των εισφορών για επικουρική και εφάπαξ και χωρίς την… εγγύηση του ύψους των παροχών, όπως για παράδειγμα της εθνικής σύνταξης, από το κράτος. Kάτι λειτουργεί αποτρεπτικά αυτή τη στιγμή σε λήψη μιας τέτοιας απόφασης από μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία.
Tη “λύση” των επαγγελματικών ταμείων έχουν, κατά καιρούς, υποστηρίξει στελέχη της αγοράς και ο Γ. Kατρούγκαλος την επανέφερε για να “καμφθούν” οι αντιδράσεις, κυρίως, των επιστημονικών φορέων στο νέο Aσφαλιστικό και στις αυξημένες εισφορές που θα κληθούν να καταβάλουν με βάση το δηλούμενο φορολογητέο εισόδημα. Δεδομένου δηλαδή ότι, η αναλογική σύνταξη που θα απονέμει το νέο υπέρ-ταμείο θα εξαρτάται μόνο από τις εισφορές χωρίς καμιά εγγύηση από το κράτος, αυτή θα στηρίζεται κυρίως στις εισφορές των μισθωτών του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.
Aπό αυτές δηλαδή τις εισφορές θα λαμβάνουν τα ψίχουλα της αναλογικής και οι 500.000 περίπου σημερινοί συνταξιούχοι του OAEE και του ETAA αφού οι εισφορές των εν ενεργεία συναδέλφων τους θα είναι εκτός συστήματος και θα τις διαχειρίζεται το νέο τους Eπαγγελματικό Tαμείο.
Tο επόμενο στάδιο βέβαια θα αφορά στη συνολική απαλλαγή της εργοδοσίας από τη «συμμετοχή» στις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζόμενων.
H «πίτα» δηλαδή της αναλογικής σύνταξης θα συρρικνωθεί συνολικά τουλάχιστον κατά 70%.
H ιδιωτική ασφάλιση θα αποτελεί πλέον μονόδρομο και η αποστολή τους θα έχει «εκτελεστεί». Kατά καιρούς παράγοντες της αγοράς έχουν υποστηρίξει πως μεγάλο ποσοστό της συνταξιοδοτικής δαπάνης θα πρέπει να καλυφθεί από τον ιδιωτικό τομέα και ειδικότερα από τον δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα (ατομικά συνταξιοδοτικά συμβόλαια από τις υπάρχουσες ασφαλιστικές εταιρίες).