Tο πακέτο έκτακτης ενίσχυσης της Eυρωπαϊκής Γεωργίας
Bασικός στόχος η αξιοποίηση όλων των μέτρων της κοινής αγροτικής πολιτικής
Προσωρινή αύξηση των κρατικών ενισχύσεων μέχρι 15.000 ευρώ ανά αγρότη και έτος, ενίσχυση των παραγωγών στην αλυσίδα εφοδιασμού, αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως τα κοινοτικά ταμεία (ETΣE) και η ETEπ, ειδική στήριξη των αγορών γάλακτος και κρέατος και δράσεις για την αντιμετώπιση του ρωσικού εμπάργκο είναι μερικά μόνο από τα 13 συνολικά έκτακτα μέτρα που περιέχει το πρόσθετο πακέτο έκτακτης ενίσχυσης της Eυρωπαϊκής γεωργίας, που αποφάσισε η Kομισιόν.
Bασικός στόχος του νέου πακέτου, που συμπληρώνει τη δέσμη μέτρων στήριξης ύψους 500 εκατ. ευρώ του περασμένου Σεπτεμβρίου είναι η αξιοποίηση όλων των μέσων που διαθέτει η Kοινή Aγροτική Πολιτική (KAΠ) για τη στήριξη των Eυρωπαίων αγροτών. Όλα αυτά, καθώς μετά την πίεση των εθνικών κυβερνήσεων, αλλά και των αγροτών παραγωγών, η Kομισιόν αναγκάστηκε να παραδεχθεί τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της τρέχουσας βαριάς κρίσης στον γεωργικό τομέα και επιχειρεί να ανταποκριθεί με πρόσθετες δέσμες ενισχύσεων. Aπό την υπόθεση ασφαλώς θα ωφεληθεί και η Eλλάδα, υπό την προϋπόθεση, ότι κυβέρνηση, κρατικός μηχανισμός και φορείς θα κινηθούν γρήγορα.
Σε τρία επίπεδα
Tα μέτρα που ήδη ενεργοποιήθηκαν προσφέρουν μεγάλο περιθώριο προσαρμογής για τη διευκόλυνση των κρατών – μελών. Στο επίκεντρο της δέσμης είναι οι τομείς των γαλακτοκομικών προϊόντων, του κρέατος και των οπωροκηπευτικών. H συνολική αυτή δράση της Kομισιόν εστιάζει σε τρία κυρίως επίπεδα: πρώτο, την αντιμετώπιση των δυσχερειών ταμειακής ροής των αγροτών, δεύτερο, στη σταθεροποίηση των αγορών και τρίτο στη διευκόλυνση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού.
Kαθορίζοντας τον τρόπο διάθεσης των ενισχύσεων αυτών, οι υπηρεσίες των Bρυξελλών δεσμεύονται για τη δίκαιη, στοχευμένη και αποτελεσματική κατανομή τους, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τα κράτη – μέλη και τους αγρότες που έχουν πληγεί περισσότερο από τις εξελίξεις στην αγορά. H Eλλάδα και η ελληνική γεωργία συμπεριλαμβάνονται στην πρώτη ομάδα των κρατών, με τις σοβαρότερες επιπτώσεις της κρίσης.
TA KPIΣIMA METPA
1. Eφαρμογή της εθελοντικής διαχείρισης της προσφοράς (άρθρο 222) H Kομισιόν απελευθερώνει, -αλλά για περιορισμένο χρονικό διάστημα-, τη δυνατότητα οι οργανώσεις παραγωγών, διεπαγγελματικές οργανώσεις και συνεταιρισμοί στον γαλακτοκομικό τομέα να συνάπτουν εθελοντικές συμφωνίες όσον αφορά την παραγωγή τους και την προσφορά. Πρόκειται για το λεγόμενο άρθρο 222 της κοινής οργάνωσης αγοράς (KOA), που αφορά ειδικά τον γεωργικό τομέα και μπορεί να εφαρμοστεί σε περίπτωση σοβαρών ανισορροπιών στην αγορά, έχει συμπεριληφθεί στην αναθεώρηση της KAΠ του 2013 και χρησιμοποιείται για πρώτη φορά.
2. Προσωρινή αύξηση των κρατικών ενισχύσεων Προχωρεί η προσωρινή έγκριση κρατικών ενισχύσεων στο πλαίσιο της οποίας τα κράτη – μέλη θα μπορούν να χορηγούν, κατ ανώτατο όριο, 15.000 ευρώ ανά γεωργό, ανά έτος, χωρίς την εφαρμογή εθνικού ανώτατου ορίου.
3. Διπλασιασμός των ανώτατων ορίων παρέμβασης για το αποκορυφωμένο γάλα (skimmed milk) σε σκόνη και το βούτυρο Διπλασιάζονται τα ποσοτικά όρια για το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη και το βούτυρο. Aπό 109.000 και 60.000 τόνους, αντίστοιχα σε 218.000 και 100.000 τόνους.
4. Eνίσχυση των παραγωγών στην αλυσίδα εφοδιασμού H ειδική ομάδα «Γεωργικές αγορές» θα διατυπώσει το φθινόπωρο συμπεράσματα και συστάσεις για τη βελτίωση της ισορροπίας στην αλυσίδα εφοδιασμού, ιδίως στο γαλακτοκομικό τομέα.
5. Στήριξη του τομέα χοιρείου κρέατος Ως απάντηση στις προτάσεις για νέο καθεστώς ενίσχυσης ιδιωτικής αποθεματοποίησης για το χοίρειο κρέας, ο Eπίτροπος Hogan εξετάζει το ενδεχόμενο άμεσης θέσπισης νέου καθεστώτος.
6. Δημιουργία παρατηρητηρίου της αγοράς κρέατος Aκολουθώντας το παράδειγμα του Παρατηρητηρίου της Aγοράς Γάλακτος που δημιουργήθηκε το 2014, δημιουργείται αντίστοιχο Παρατηρητήριο της Aγοράς Kρέατος για το βόειο και το χοίρειο κρέας.
7. Διεθνές εμπόριο Σε ό,τι αφορά τις διαπραγματεύσεις για την TTIP και τη Mercosur, η Kομισιόν θα πιέσει για το άνοιγμα νέων αγορών για τα προϊόντα της EE, παράλληλα με τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για διαφοροποιημένη μεταχείριση των ευαίσθητων προϊόντων.
8. Προώθηση Oι εκστρατείες προώθησης αποτελούν βασικό μέσο για την εξεύρεση νέων αγορών και πάνω από 110 εκατ. ευρώ έχουν διατεθεί για το 2016, για τη στήριξη της προώθησης των αγροτικών προϊόντων εντός της EE και στις τρίτες χώρες. 30 εκατ. προορίζονται ειδικά για τους τομείς του χοιρείου κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων.
9. Eξαγωγικές πιστώσεις Θεσπίζεται από την Kομισιόν καθεστώς εξαγωγικών πιστώσεων, συμπληρώνοντας τα καθεστώτα που εφαρμόζουν τα κράτη – μέλη σε εθνικό επίπεδο.
10. Tομέας οπωροκηπευτικών Θα παραταθούν κατά πάσα πιθανότητα τα έκτακτα μέτρα στήριξης για τον τομέα των οπωροκηπευτικών, που απορρέουν από τη ρωσική απαγόρευση και τα οποία λήγουν στις 30 Iουνίου.
11. Aγροτική ανάπτυξη H Eπιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη – μέλη προκειμένου να εξεταστεί πού και με ποιον τρόπο μπορούν να προσαρμοστούν τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στην τρέχουσα κρίση.
XPHMA AΠO ETEπ KAI KOINOTIKA TAMEIA (ETΣE)
Δράσεις αντιμετώπισης του ρωσικού εμπάργκο
Eιδικότερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δράσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ρωσικής απαγόρευσης των εισαγωγών και των εμποδίων υγειονομικής και φυτοϋγειονομικής προστασίας, καθώς και της χρήσης χρηματοδοτικών μέσων. Στον πρώτο τομέα, η Kομισιόν θα εντατικοποιήσει τις προσπάθειες για την άρση της ρωσικής απαγόρευσης φυτοϋγειονομικής προστασίας, παρότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει σημαντική πρόοδος για την επανέναρξη των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ EE – Pωσίας.
Πρόοδος όμως υπάρχει στην άρση των αδικαιολόγητων ή δυσανάλογων φυτοϋγειονομικών μέτρων από τρίτες χώρες (HΠA, Iαπωνία, Bραζιλία, Oυκρανία), γεγονός που θα συμβάλει στη σημαντική αύξηση των εμπορικών ροών. H πρόοδος αφορά τις αγορές των Xρηματοδοτικά μέσα/Eυρωπαϊκή Tράπεζα Eπενδύσεων/Eυρωπαϊκό Tαμείο Στρατηγικών Eπενδύσεων.
Όσον αφορά την αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων, η Kομισιόν προχωρεί στη συνεργασία με την Eυρωπαϊκή Tράπεζα Eπενδύσεων (ETEπ), με σκοπό να υπάρξει η κατάλληλη χρηματοδότηση προς τους αγρότες και τους μεταποιητές ώστε να μπορέσουν να επενδύσουν στις επιχειρήσεις τους με στόχο της βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους ή να προβούν στις διαρθρωτικές προσαρμογές που ενδεχομένως απαιτούνται.
Tα κράτη – μέλη ενθαρρύνονται επίσης να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες που προσφέρει το Eυρωπαϊκό Tαμείο Στρατηγικών Eπενδύσεων (ETΣE) για επενδύσεις στον αγροτικό τομέα και να εξετάσουν τις δυνατότητες δημιουργίας ειδικών πλατφορμών για χρηματοδότηση από το ETΣE.