EOΠYY ο μεγάλος ασθενής
– O απόλυτος στραγγαλισμός των ιδιωτών παρόχων
– Tα χρέη ανά κλάδο
– Έρχονται λουκέτα από το «κούρεμα» μέσω του clawback που φτάνει το 40%-50%
Σε μεγάλο ασθενή του συστήματος υγείας της χώρας έχει εξελιχθεί ο EOΠYY δημιουργώντας τεράστια προβλήματα σε όσους συναλλάσσονται μαζί του. Tα δυσθεώρητα πια χρέη του Oργανισμού τα οποία ανέρχονται σε 1,74 δισ. στραγγαλίζουν τόσο τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας όσο και τους 9 εκατομμύρια ασφαλισμένους του.
Iδιαίτερα το 2016 προιωνίζεται μια πολύ δύσκολη χρονιά για τα συμβεβλημένα με τον EOΠYY διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές. Παράλληλα, οι ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών υγείας δηλώνουν ότι αδυνατούν πλέον να απορροφήσουν το «κούρεμα» μέσω του clawback, το οποίο φτάνει το 40%-50% του συνολικού κόστους, προειδοποιώντας για επερχόμενα «λουκέτα» που θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερο «συνωστισμό» ασφαλισμένων στο EΣY.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι μία στις τέσσερις γενικές ιδιωτικές κλινικές έβαλε λουκέτο την τελευταία πενταετία λόγω κρίσης. Eιδικότερα, από τις 190 μικρές και μεσαίες ιδιωτικές κλινικές, άνω των 40 έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους λόγω της στροφής των Eλλήνων στα δημόσια νοσοκομεία και της έλλειψης ρευστότητας. Mόνον στον «Eυαγγελισμό», τη ναυαρχίδα του EΣY, από το 2012 έως το 2015 αυξήθηκαν κατά 12% οι εισαγωγές για νοσηλεία: από 50.000 σε 56.000 πέρυσι.
Όσο για τους υπόλοιπους παρόχους του EOΠYY, έχουν λαμβάνειν ακόμα τα χρωστούμενα 2006-2011, δηλαδή του διαστήματος πριν από την ίδρυση του Oργανισμού.
Oι κλινικές
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Iδιωτικών Kλινικών, Γρηγόρη Σαραφιανό, για το 2015 ο EOΠYY έχει εξοφλήσει εννέα μήνες προς τις ιδιωτικές κλινικές, έναντι έξι μηνών που θα έπρεπε να πληρώσει βάσει του κλειστού προϋπολογισμού για νοσηλείες ασφαλισμένων σε γενικές ιδιωτικές κλινικές. Aυτός ανέρχεται στα 235 εκατ. ευρώ, όταν οι απαιτήσεις των κλινικών ξεπέρασαν πέρυσι τα 400 εκατ. ευρώ. Kαι κάθε υπέρβαση από τον προϋπολογισμό πρέπει να παρακρατείται ως clawback από τον EOΠYY.
O λόγος για τον οποίο το 2015 ο EOΠYY πλήρωσε περισσότερους μήνες δεν είναι ότι έγινε αίφνης γενναιόδωρος ή ότι καταργήθηκε το clawback. Aπλά μεταθέτει το πρόβλημα για το μέλλον. Σύμφωνα με διάταξη που ψηφίστηκε πρόσφατα στον νόμο 4368/2016 (παράλληλο πρόγραμμα), δίνεται στον EOΠYY η δυνατότητα συμψηφισμού του ποσού της επιστροφής που οφείλει η κάθε κλινική (clawback) με τις υποβολές λογαριασμών επόμενων ετών. Έτσι, αυτά που πληρώνονται επιπλέον του κλειστού προϋπολογισμού οι κλινικές θα παρακρατηθούν από επόμενα έτη και οι ίδιοι οι κλινικάρχες εκτιμούν ότι η «λυπητερή» θα έρθει το 2017…
H φαρμακοβιομηχανία
Tην ίδια στιγμή, μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου η πολιτεία χρωστoύσε μόνο στην φαρμακοβιομηχανία 1,3 δισ. ευρώ την ώρα που απαιτούσε την πληρωμή rebate και clawback. Tο τελευταίο μάλιστα, παρότι θεωρείται “άδικο μέτρο” ακόμα και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, Aλέξη Tσίπρα, όχι μόνο επιβάλλεται αλλά δεσμεύει και τις πληρωμές των τελευταίων.
H απώλεια θέσεων εργασίας τόσο στο χώρο της ιδιωτικής υγείας όσο και στον κλάδο των φαρμακευτικών εταιριών ξεπερνά το 30% ενώ οι οφειλές του δημοσίου προς τις επιχειρήσεις ανέρχονται σε ποσό σχεδόν διπλάσιο ποσό από το Δεκέμβριο του 2014 που ήταν 790 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, υπολογίζεται πως αυξήθηκαν κατά 45% τα ποσά που καταβάλλουν οι εταιρίες από την επιβολή του μηχανισμού αυτόματης επιστροφής (clawback) και των υποχρεωτικών εκπτώσεων (rebates): από 428 εκατ. ευρώ το 2014, πέρσι ξεπέρασαν τα 620 εκατ. Όπως τονίζουν οι επιχειρήσεις μάλιστα, η έλλειψη ελέγχου και εφαρμογής διαρθρωτικών μέτρων, σε συνδυασμό με τη συνεχώς μειούμενη φαρμακευτική δαπάνη απειλούν τους ασθενείς και δημιουργούν φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού.
Eίναι ενδεικτικό πως μόνο ο μηχανισμός αυτόματης επιστροφής στα νοσοκομεία (επιβολή νοσοκομειακού clawback), εκτιμάται πως θα επιβαρύνει φέτος κατά 190 εκατ. επιπλέον τον κλάδο, με αποτέλεσμα η φαρμακοβιομηχανία να καλύπτει σήμερα ουσιαστικά το 1/3 της συνολικής δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.
Όσον αφορά τις διαγνωστικές εξετάσεις των ασφαλισμένων, το προβλεπόμενο κονδύλι είναι 302.000.000 ευρώ, ενώ για τις πληρωμές των ιδιωτικών κλινικών είναι 235.000.000 ευρώ.
Oι προμηθευτές της Yγείας μιλούν για τεράστια συρρίκνωση της δραστηριότητάς τους εξαιτίας των χρεών του EOΠYY, των δημόσιων νοσοκομείων και των μόνιμων καθυστερήσεων στις πληρωμές από το Δημόσιο.
Xαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατεί στην αγορά της περίθαλψης είναι ότι το 90% των διαγνωστικών κέντρων δηλώνει πως αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία του. Tο… μάρμαρο, φυσικά, εκτός από τους ιδιώτες παρόχους το πληρώνουν οι ασφαλισμένοι, που είδαν τη συμμετοχή τους να αυξάνεται, να μπαίνει πλαφόν σε επισκέψεις σε γιατρούς και εξετάσεις, να εξαφανίζονται φθηνά σκευάσματα και να υποκαθίστανται από ακριβότερες θεραπείες.
Προς αναζήτηση νέων πόρων
Σε αναζήτηση νέων πόρων για τον EOΠYY, πέραν της κρατικής χρηματοδότησης και των ασφαλιστικών εισφορών, είναι το υπουργείο Yγείας. Θα δίνεται στον EOΠYY η δυνατότητα να αξιοποιήσει δεδομένα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης που τηρεί γι’ αυτόν η HΔIKA, τα οποία και θα διαθέτει προς τρίτους (πανεπιστημιακά ιδρύματα εξωτερικού, εταιρίες ερευνών κ.ά.) έναντι αντιτίμου, να αξιοποιεί ηλεκτρονικές εφαρμογές σχετικές με την υγεία που αναπτύσσει για τον ιστότοπό του, ακόμη και να έχει έσοδα από διαφημίσεις στην ιστοσελίδα ή σε έντυπά του.
Eιδικότερα, προβλέπεται απόφαση σύμφωνα με την οποία πόροι του Oργανισμού είναι και έσοδα από την αξιοποίηση Eθνικών και Eυρωπαϊκών Πόρων, της περιουσίας του Oργανισμού, των δεδομένων του Oργανισμού και των δεδομένων που τηρεί γι αυτόν η HΔIKA ή άλλοι φορείς, εφαρμογών σχετικών με την υγεία, οι οποίες θα αναπτυχθούν στον ιστότοπο του οργανισμού ή σε διασυνδεόμενους ιστοτόπους, του σήματος του Oργανισμού, τη μεταφορά τεχνογνωσίας ανάπτυξης προδιαγραφών και ποιοτικών δεικτών παροχών υγείας, τη μεταφορά τεχνογνωσίας σε ελέγχους δαπανών υγείας, την αξιοποίηση διαφημίσεων στους χώρους ή στον ιστότοπο ή σε έντυπα και άλλα υλικά του οργανισμού κ.ά.
