Στο Μαξίμου πανηγυρίζουν για τα μέτρα των 5,4 δισ. ευρώ – «Σφίγγα» η Λαγκάρντ για τα περί διαγραφής χρέους
Εισερχόμενη στην τελική ευθεία των διαπραγματεύσεων με τους Θεσμούς, προκειμένου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής, η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει σε κατάρτιση ενός κειμένου, υπό μορφή ανακοίνωσης, όπου θα αναφέρονται τα βασικά σημεία σύγκλισης των δύο πλευρών.
Η ελληνική πλευρά σαφώς δεν επιθυμεί και αποκλείει κατηγορηματικά μια ενδιάμεση συμφωνία, ενώ δεν κρύβει την βεβαιότητά της ότι εντός ολίγων ημερών (πιθανώς και στην αρχή της επόμενης εβδομάδας) θα είναι έτοιμο ένα τελικό κείμενο συμφωνίας με τους δανειστές. Όπως και να έχει, η ελληνική θέση είναι ότι η συμφωνία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το Πάσχα.
Κυβερνητικές πηγές σημείωναν χθες ότι τα σενάρια των καθυστερήσεων «φαίνεται να καίγονται», όπως άλλωστε και αυτά περί πρόσθετων μέτρων, και δεν έκρυβαν την αισιοδοξία τους ότι σύντομα θα σημειωθεί σύγκλιση σε όλα τα ζητήματα της διαπραγμάτευσης.
Ουσιαστικά, ήδη στα χέρια της κυβέρνησης βρίσκεται το κείμενο των Θεσμών, το οποίο και επεξεργάζεται, ωστόσο στο κείμενο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) σημειώνονται ορισμένες διαφοροποιήσεις. Η ελληνική πλευρά όμως διαβεβαιώνει πως δεν υφίσταται λόγος ανησυχίας, καθώς όλες οι πλευρές επιθυμούν την συμφωνία όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Κυβερνητικές πηγές επιμένουν ότι στο Ασφαλιστικό το κείμενο των Θεσμών είναι πολύ κοντά στις ελληνικές θέσεις και ότι στη νέα συνάντηση Κατρούγκαλου – Θεσμών, αύριο Σάββατο, αναμένεται αν όχι συμφωνία τουλάχιστον σημαντική πρόοδος.
Δεν μιλά για διαγραφή χρέους η Λαγκάρντ
Η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, με χθεσινές δηλώσεις της από την Νέα Υόρκη, περισσότερο συσκότισε παρά ξεκαθάρισε τα πράγματα, σε σχέση με την πορεία των συζητήσεων στην Αθήνα. Κι αυτό διότι, την ώρα που η κυβέρνηση εκπέμπει εικόνα αισιοδοξίας για το Ασφαλιστικό, η κ. Λαγκάρντ σημείωσε ότι «το ασφαλιστικό σύστημα βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο, εάν παραμείνει στην κατάσταση που είναι σήμερα».
Αλλά και η δήλωσή της για το χρέος προκαλεί ανησυχίες: «Την ίδια ώρα, όμως, και οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να κατανοήσουν ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Θα πρέπει να υπάρξει ελάφρυνση του. Ας επιλέξουν τον τρόπο που θα το πράξουν. Μπορεί να γίνει με επέκταση του χρόνου αποπληρωμής ή μείωση των επιτοκίων» είπε η κ. Λαγκάρντ, από το λεξιλόγιο της οποίας απουσίαζε εντελώς η λέξη «διαγραφή».
Γνωστά από Ιούλιο τα μέτρα των 5,4 δισ. ευρώ
Στο ζήτημα των δημοσιονομικών παρεμβάσεων, τόσο από το σκέλος των δαπανών όσο και από αυτό των εσόδων, κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως η συμφωνία του Ιουλίου ήταν γνωστό από την αρχή ότι φέρνει μέτρα ύψους 5,4 δισ. ευρώ σε βάθος τριετίας, ότι το κόστος των μέτρων που μένει να εφαρμοστεί είναι 2,6 δισ. ευρώ και ότι θα εφαρμοστούν σε διάστημα 30 μηνών, δηλαδή 1,1 δισ. ετησίως.
Χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι πληρώνουν και πάλι το «μάρμαρο»
Η κυβέρνηση στέλνει τον λογαριασμό στους χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους, όπως χθες έλεγαν χαρακτηριστικά κυβερνητικές πηγές:
– Από 10.000 έως 22.000 ευρώ το χρόνο, η επιβάρυνση θα είναι κατά μέσο όρο 80 ευρώ», κάτι που σημαίνει πως για άλλους μπορεί να είναι μεν χαμηλότερη (π.χ. 30 ή 50 ευρώ) αλλά για άλλους πολλαπλάσια.
Με βάση την τελική πρόταση της κυβέρνησης για τις αυξήσεις στους φόρους εισοδήματος και την εισφορά αλληλεγγύης (και βάσει των στοιχείων των δηλώσεων 2015 για τα εισοδήματα 2014), στην κυβέρνηση λένε ότι:
– Το 99,8% των μισθωτών και συνταξιούχων θα έχει μείωση φόρου ή πολύ μικρή επιβάρυνση. Αυτό όμως είναι θεωρητικά αδύνατον και το λένε για να καλύψουν την φοροκαταιγίδα που έρχεται, αφού τουλάχιστον το 30%-40% των φορολογουμένων παρέμενε ήδη αφορολόγητο και, λογικά, μειώσεις φόρων θα μπορούσε να δει μόνον το υπόλοιπο 60%-70% των φορολογουμένων. Ακόμα κι αν γινόταν πράξη η εξαγγελία για αφορολόγητο των 12.000 ευρώ, θα έμεναν αφορολόγητοι το 60% των φορολογουμένων, άρα δηλαδή θα ήταν λιγότεροι εκείνοι που θα έβλεπαν ελάφρυνση ή έστω μια κάποια επιβάρυνση.
– Ελάφρυνση θα δουν τα μεσαία εισοδήματα από 28.000 μέχρι 43.000 ευρώ. Έως και 400 ευρώ λιγότερα θα πληρώσουν μισθωτοί. Αν ισχύσει αυτό, σημαίνει ότι στις τελικές προτάσεις της η κυβέρνηση δέχτηκε μικρότερη μείωση στην έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ, ενδεχομένως στα 2.000 αντί 1.900. Επιπλέον η μείωση κατά 100 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος (που οδηγεί στον μηδενισμό της έκπτωσης στα 42.000 ευρώ) θα γίνεται με διαφορετικό τρόπο, ώστε σε κάποιες οριακές μόνον περιπτώσεις να προκύπτει τόσο μεγάλη μείωση του τελικού φόρου.
– Επιβάρυνση υπάρχει για τα μεγάλα εισοδήματα, πάνω από 50.000 ευρώ, έως και 5% τους εισοδήματός τους. Δηλαδή ακόμα και οικογένειες με τρία, πέντε ή περισσότερα παιδιά, που ζουν με μηνιαία εισοδήματα των 3.500 -4.000 ευρώ, θα θεωρούνται «ρετιρέ» και θα δουν την εφορία να βάζει πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη τους.
– Το 92% των φορολογουμένων μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα έως 32.000 ευρώ θα πληρώσει λιγότερο φόρο [μέχρι και 700 ευρώ λιγότερα!]. άρχει, δηλαδή, σημαντική ελάφρυνση στα μικρά και μικρομεσαία εισοδήματα.
– Το 71% των φορολογουμένων με εισόδημα από επιχειρήσεις και μισθούς θα πληρώσει λιγότερο φόρο. Και σ’ αυτή την κατηγορία υπάρχει ελάφρυνση για τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Με βάση όλα αυτά, τα τουλάχιστον 1 δισ. επιπλέον έσοδα από άμεσους φόρους εισοδήματος (πέραν των έμμεσων φόρων κλπ) θα τα πληρώσουν ελάχιστοι, αν και θέλουν να μιλούν για επιβαρύνσεις έως μόλις 5% για τα «υψηλά» εισοδήματα.
Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές λένε πως, συνολικά, τα μέτρα θα φτάσουν στα 5,4 δισ. ευρώ και θριαμβολογούν θυμίζοντας ότι «από το 2010 που ξεκίνησε η κρίση οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν πάρει μέτρα ύψους πάνω από 62 δισ. ευρώ και μίλαγαν για success story, ενώ σήμερα, με μέτρα 5,4 δισ. ευρώ, καταστροφολογούν», παραβλέποντας όμως τα ότι τα μέτρα του νέου Μνημονίου έρχονται να προστεθούν στα παλαιότερα των δύο πρώτων Μνημονίων.
Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές έλεγαν επίσης ότι «πρόσθετα μέτρα δεν υπάρχουν» και πως «το κόστος των μέτρων που μένει να εφαρμοστεί είναι 2,6 δισ. ευρώ, όπως προβλέπει η συμφωνία, και θα εφαρμοστούν σε διάστημα 30 μηνών -δηλαδή 1,1 δισ. ευρώ σε ετήσια επιβάρυνση».
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, τα ποσά αυτά θα προκύψουν ως εξής:
1. Στο Ασφαλιστικό δεν θα υπάρξει καμιά μείωση των κύριων συντάξεων, ενώ έχει συμφωνηθεί και το ύψος της εθνικής σύνταξης στα 384 ευρώ στα 20 χρόνια ασφάλισης και στα 346 ευρώ με 15 χρόνια –θα βαίνει αυξανόμενη, δηλαδή, κατά 2% τα τελευταία πέντε χρόνια. Κοντά σε συμφωνία είναι οι δύο πλευρές και για τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων με διαφωνία να καταγράφεται έντονα από το ΔΝΤ ως προς το ύψος των επικουρικών συντάξεων.
2. Τα προβλεπόμενα μέτρα δεν είναι απαραίτητο να υλοποιηθούν όλα. Αν η ελληνική οικονομία πάει καλύτερα, δεν θα χρειαστεί να νομοθετηθούν. Και αυτό δεν είναι απίθανο να συμβεί. Επαναλαμβάνουν δηλαδή κάτι ανάλογο με το επιχείρημα της προηγούμενης κυβέρνησης, ότι δηλαδή το email Χαρδούβελη προέβλεπε και μέτρα που δεν θα χρειάζονταν να νομοθετηθούν παρά μόνο αν διαπιστωνόταν τέτοια ανάγκη και είχε πέσει έξω ο προϋπολογισμός στα μέσα της επόμενης χρονιάς, με την διαφορά όμως ότι τη φορά αυτή είναι άγνωστο αν η «μη υποχρέωση» νομοθέτησης των μέτρων θα προβλέπεται ρητά και στην συμφωνία της αξιολόγησης που θα ψηφιστεί στη Βουλή.
Αιχμές κατά ΔΝΤ για τις διαρροές από το Wiileaks
Κυβερνητικές πηγές απέκρουαν την άποψη πως οι υποκλοπές και η διαρροή στο Wiileaks μπορεί να στοίχησαν στην χώρα, λέγοντας πως «φαντασιώνονται κάποιοι ότι “οι κοριοί χαλάνε τη δουλειά” ανεβάζοντας το “λογαριασμό στα 6,5 δισ. ευρώ”».
Από την άλλη, στην κυβέρνηση αφήνουν αιχμές ότι «το ΔΝΤ, κατά την περίοδο 2010 – 2014 έκανε ευνοϊκότερες εκτιμήσεις επειδή ήθελε να δικαιολογήσει την βιωσιμότητα του προγράμματος στο οποίο συμμετείχε, αλλά από το 2015 [3ο πρόγραμμα] κάνει διαρκώς δυσμενέστερες προβλέψεις, προφανώς για να δικαιολογήσει την απουσία του».
Όπως λένε οι ίδιες πηγές, με στοιχεία που επικαλούνται σε non paper:
1. Η ύφεση το 2015, για παράδειγμα, αποδείχτηκε οριακή και κατά πολύ μικρότερη όλων των προβλέψεων. Το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε μόλις κατά 0,2% κι όχι κατά 7% όπως λανθασμένα καταστροφολογούσαν η ΝΔ και οι προσκείμενοι σ’ αυτήν αναλυτές. Να σημειωθεί ότι το ΔΝΤ, μόλις τον Οκτώβριο του 2015, προέβλεπε ύφεση 2,3 % για το 2015, ενώ τελικά ήταν μόλις -0,2%! Δεν είναι, βέβαια, οι μοναδικές λάθος εκτιμήσεις του ΔΝΤ. Όλες οι προβλέψεις του για την ύφεση έπεσαν έξω από την πρώτη χρονιά της κρίσης!
2. Το ίδιο λάθος εκτιμήσεις κάνει και με το πρωτογενές πλεόνασμα. Το 2015 η σημερινή κυβέρνηση πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα από 0,2% έως 0,4%, ενώ το πρόγραμμα προέβλεπε πρωτογενές έλλειμμα 0,25%. Η συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ είχε στόχο το 2014 πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ και τελικά επετεύχθη 0,4%. Η διαφορά ύψους -2 δισ. ευρώ θα είχε ως συνέπεια την λήψη επιπρόσθετων μέτρων το 2015 για την κάλυψη του κενού, ενώ την ίδια χρονιά, με βάση το προηγούμενο πρόγραμμα της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, θα έπρεπε να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3%, που σήμαινε πρακτικά και άλλα μέτρα.