Νέο γύρο διαπραγματεύσεων ξεκινά σήμερα το απόγευμα το οικονομικό επιτελείο υπό τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, με στόχο μια πολύ δύσκολη αλλά και επώδυνη συμφωνία: για ένα πακέτο μέτρων 9 δισ. ευρώ.
Στην ολλανδική πρωτεύουσα, χθες, συμφώνησε να δεσμευθεί διά νόμου -με τρόπο που ακόμη αναζητείται- σε ένα προληπτικό πακέτο ύψους 3,6 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ). Και αναζητούνται από σήμερα και τα μέτρα που θα περιέχει αυτό το πακέτο, με πηγές να κάνουν λόγο για παρεμβάσεις που είναι πάγια “αιτήματα” των θεσμών, όπως η μείωση του μισθολογικού κόστους, οι μεγαλύτερες περικοπές σε συντάξεις, αλλά και νέοι φόροι.
Παράλληλα επιχειρεί να “κλειδώσει” το πρώτο πακέτο των 5,4 δισ. ευρώ, μέρος του οποίου κατατέθηκε ήδη στη Βουλή (ασφαλιστικό, φορολογία εισοδήματος) και έχει ακόμη “εκκρεμότητες” με μεγαλύτερες το αφορολόγητο αλλά και τη νομοθέτηση της “καταιγίδας” από έμμεσους φόρους και των ρυθμίσεων για τα “κόκκινα” δάνεια.
Η κυβέρνηση, όπως έκανε σαφές ο ΥΠΟΙΚ, επιχειρεί να συνδέσει το χρέος με το πακέτο των μέτρων σε μια πρώτη πολιτική απόφαση που μπορεί να γίνει σε μια έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup τη Μεγάλη Πέμπτη. Μόνο που στις χθεσινές δηλώσεις των εκπροσώπων του Eurogroup έγινε σαφές ότι δεν είναι δεδομένη η σύνοδος αλλά ούτε και ότι θα οδηγήσει σε άμεσες αποφάσεις για το χρέος.
Και ο μεγάλος εχθρός είναι ο χρόνος και τα ταμειακά διαθέσιμα, όπως προειδοποίησε ο επικεφαλής του ESM. Τα πακέτα των μέτρων μπορεί να οδηγήσουν σε δόσεις, αλλά δεν είναι και δεδομένο, αφού για να “κλειδώσει” το προληπτικό πακέτο των 3,6 δισ. ευρώ πρέπει να οριστικοποιηθεί η συμφωνία για το χρέος, δηλαδή και η συνδρομή του ΔΝΤ που θεωρούν οι θεσμοί αναγκαίο, όπως ειπώθηκε χθες.
Το πακέτο των 3,6 δισ. ευρώ δεν θα τύχει “ελαφρύνσεων” λόγω πρωτογενούς πλεονάσματος 0,7% του ΑΕΠ που επιβεβαίωσαν οι κοινοτικές υπηρεσίες. Αυτό έκανε σαφές η κ. Lagarde χθες λέγοντας ότι και το 2013 είχε αρχικά ανακοινωθεί πλεόνασμα και με αναθεωρήσεις αυτό έφθινε (σ.σ. την προηγούμενη εβδομάδα η ίδια η κυβέρνηση πανηγύρισε για τη μείωση του αποτελέσματος του 2013, μια μείωση που τώρα αποτελεί “όπλο” του ΔΝΤ για τα νέα μέτρα …).
Τα 3,6 δισ. ευρώ
Το πρώτο που πρέπει να καθοριστεί για το νέο πακέτο είναι η αναλογία μείωσης δαπανών και αύξησης φόρων που θα περιέχει. Παράλληλα αναζητείται το περιεχόμενο των μέτρων και, κυρίως, η μέθοδος με την οποία θα αποτελέσει δέσμευση για την κυβέρνηση και τη χώρα…
“Δεν υπάρχει θεσμική δυνατότητα νομοθέτησης ‘νόμων υπό αίρεση’ στην Ελλάδα”, ανέφεραν κυβερνητικές πηγές στον απόηχο της συνεδρίασης του Eurogroup στο Άμστερνταμ, σύμφωνα με το ΑΠΕ. Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι υπήρξε συμφωνία για τα μέτρα ύψους 3% επί του ΑΕΠ. Το πακέτο των μέτρων σημείωναν ότι έχει διαμορφωθεί με βάση τις ελληνικές προτάσεις. Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι, μόλις πριν μια εβδομάδα, κάποιοι τις χαρακτήριζαν “μονομερείς ενέργειες”.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν τα μέτρα επαρκή για τον στόχο του πλεονάσματος 3,5% το 2018, όπως προβλέπει η συμφωνία του περασμένου Ιουλίου, έλεγαν οι κυβερνητικές πηγές και πρόσθεταν: Το ΔΝΤ αποδέχεται το πακέτο των μέτρων, αμφισβητεί όμως ότι θα καλυφθεί ο συγκεκριμένος στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ, στη συνεδρίαση του Eurogroup, η Γαλλία, η Ιταλία και η Πορτογαλία υποστήριξαν την ελληνική θέση ότι ενδεχόμενη νομοθέτηση “μέτρων υπό αίρεση” θα είναι επιβαρυντική για το οικονομικό κλίμα. Στην Ευρώπη, και μπροστά στην “προφανή” διχογνωμία, ο πρόεδρος του Eurogroup Jeroen Dijsselbloem ζήτησε να εξεταστεί περαιτέρω το θέμα των προληπτικών μέτρων.
“Ήταν μια θετική συνεδρίαση του Eurogroup σήμερα για την Ελλάδα. Συμφωνήσαμε βασικά στο πακέτο του καλοκαιριού. Παραμένουν ορισμένες τεχνικές λεπτομέρειες οι οποίες θα συζητηθούν τις επόμενες μέρες. Δεν υπήρξε κανείς μέσα στο Eurogroup που να αμφισβητήσει ούτε κατά διάνοια ότι δεν υλοποιήθηκαν όσα συμφωνήθηκαν”, ανέφερε ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ.
Εξήγησε ότι εξακολουθεί να υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των θεσμών για το αποτέλεσμα και την απόδοση αυτών των μέτρων. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, όπως και η ελληνική κυβέρνηση, θεωρούν ότι αυτά μέτρα επαρκούν για να επιτύχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Από την άλλη το ΔΝΤ θεωρεί ότι το πακέτο μέτρων θα οδηγήσει σε πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ το 2018.
“Για το πώς αυτή η διαφορά θα γεφυρωθεί υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένης και της λήψης μέτρων υπό αίρεση (contingent measures). Έχουν πέσει στο τραπέζι κι άλλες ιδέες, όχι μόνο από εμάς αλλά και από άλλα μέλη του Eurogroup”.
Εξήγησε ότι κάθε λύση θα πρέπει να πληροί δύο κριτήρια:
-Το πρώτο είναι ότι σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία δεν μπορείς να νομοθετήσεις υπό αίρεση. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείς να εξαρτήσεις την ισχύ ενός νόμου από ένα μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός. Δεν μπορείς, δηλαδή, να νομοθετήσεις το “χ” αν συμβεί το “ψ” το 2018 ή το 2019.
-Το δεύτερο κριτήριο είναι ότι σε όποια λύση και να καταλήξουμε, μέσα στις επόμενες ημέρες, θα πρέπει να είναι αξιόπιστη: προς τους πιστωτές για να ξέρουν ότι θα επιτύχουμε το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, προς τους επενδυτές ώστε να νιώθουν ασφάλεια ότι το πρόγραμμα είναι σε τροχιά και, βέβαια, απέναντι στους Έλληνες πολίτες ώστε οι πολιτικές και οικονομικές πλευρές να είναι ευθυγραμμισμένες με τη συμφωνία του καλοκαιριού.
“Δεν μπορείς να νομοθετήσεις για κάτι το οποίο μπορεί να συμβεί, υποθετικά, στο μέλλον. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι είμαστε σε συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους για να βρεθεί ο μηχανισμός δέσμευσης ώστε να βελτιωθεί η αξιοπιστία για τους Ευρωπαίους πιστωτές και τους διεθνείς επενδυτές και τους Έλληνες πολίτες. Βεβαίως υπάρχουν πολλές ιδέες για το πώς μπορεί να γίνει αυτό”, επεσήμανε.