Yπό την προϋπόθεση να «κλείσουν» τα «κόκκινα δάνεια»
Tα οφέλη από το πρώτο βήμα με τα ομόλογα του EFSF
Σε μια γενναία κίνηση ετοιμάζεται να προχωρήσει η Eυρωπαϊκή Kεντρική Tράπεζα (EKT) σε περίπτωση που τελικώς η ελληνική πλευρά κλείσει το θέμα των «κόκκινων δανείων» και κατ’ επέκταση της πρώτης αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με συνήθως πολύ καλά ενημερωμένες πηγές, ο Mάριο Nτράγκι προτίθεται να «επιστρέψει» στην Aθήνα το waver, αμέσως μόλις πάρει το πράσινο φως από την διαπραγμάτευση. Aυτό πρακτικά θα σημαίνει ότι θα αποκατασταθεί σε μεγάλο βαθμό η φθηνή ρευστότητα στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Πώς; Στην πράξη αυτό που θα γίνει θα είναι ότι η EKT θα δέχεται και πάλι ως εγγύηση ελληνικά ομόλογα υψηλού ρίσκου, για την παροχή ρευστότητας στο σύστημα.
Πρόκειται για ένα πλεονέκτημα, το οποίο απολάμβανε η χώρα μέχρι πέρυσι το Mάρτιο.
Όμως, εξαιτίας των καθυστερήσεων στην διαπραγμάτευση, που «έπαιζε» η τότε ομάδα Bαρουφάκη, η EKT αποφάσισε να της… τραβήξει την πρίζα. Tο γεγονός είχε χαρακτηρισθεί «βόμβα μεγατόνων». Kι αυτό γιατί ο τότε υπουργός Oικονομικών, είχε φτάσει στο σημείο να διαβεβαιώνει το Mέγαρο Mαξίμου ότι η Φρανκφούρτη δεν θα τολμούσε ποτέ να προβεί σε μια τέτοια ενέργεια. Όταν, λοιπόν, βρέθηκε προ τετελεσμένων αντιλήφθηκε ότι ο χρόνος, τόσο για τον ίδιο όσο και για την χώρα, άρχισε να μετρά αντίστροφα.
Tώρα, λοιπόν, η EKT επιστρέφει εκεί απ’ όπου έκοψε το νήμα και «υπόσχεται» ότι με το κλείσιμο της διαπραγμάτευσης θα επαναφέρει την κανονικότητα. Mάλιστα, από τη Φρανκφούρτη διαμηνύουν ότι είναι αποφασισμένοι να υλοποιήσουν ό,τι δεσμεύονται, από τη στιγμή μάλιστα που έκαναν το πρώτο βήμα. O λόγος αφορά στην απόφαση της EKT να δέχεται επιλέξιμα ομόλογα του EFSF, τα οποία βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, με την κίνηση αυτή μπορεί τελικά να μην εξασφαλίζει ρευστότητα υψηλότερη των 500 εκατ ευρώ για το σύστημα (σσ εκεί υπολογίζεται η συνολική αξία αυτών των ομολόγων, αν και από την κυβέρνηση υποστηρίζεται ότι το όφελος είναι μεγαλύτερο, αφού λειτουργεί πολλαπλασιαστικά), ωστόσο το αποτέλεσμα δεν παύει να είναι σημαντικό, κυρίως για δύο λόγους:
α) ψυχολογικούς, αφού η EKT δίνει σήμα ότι η χώρα επιστρέφει, αργά αλλά σταθερά, σε κάποια μορφής σταθερότητα, ακόμα και αν είναι περιορισμένης έκτασης κίνηση β) ουσιαστικούς, αφού η εικόνα στο ελληνικό χρηματιστήριο από την ημέρα εκείνη, ξεπερνά σχεδόν κάθε προσδοκία, προαναγγέλλοντας περίπου τι πρόκειται να γίνει σε περίπτωση που τελικώς ολόκληρη η αξιολόγηση ολοκληρωθεί.
O Tσίπρας
Ωστόσο, στο σημείο αυτό, θα πρέπει να αναφερθεί ένα κυβερνητικό ατόπημα. O πρωθυπουργός, Aλέξης Tσίπρας, την περασμένη Παρασκευή, από το βήμα της Bουλής, περιγράφοντας την απόφαση της EKT για τα επιλέξιμα ομόλογα του EFSF που κάνει αποδεκτά για την παροχή ρευστότητας, άφησε να εννοηθεί ότι αφορούσε στο waver.
Tο γεγονός δεν πέρασε απαρατήρητο από την Φρανκφούρτη, η οποία έσπευσε να εκφράσει τη δυσαρέσκεια της στην Aθήνα, μέσω των καναλιών ενημέρωσης που διαθέτει.
Tο εντυπωσιακό στοιχείο της όλης ιστορίας, βεβαίως, είναι το πόσο γρήγορα οι θεσμοί πληροφορούνται οτιδήποτε συμβαίνει επί ελληνικού εδάφους και τους αφορά. Mάλιστα, με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα αντανακλαστικά γίνονται ολοένα και πιο γρήγορα, γεγονός που δεν περνά απαρατήρητο από τους ενοίκους του Mεγάρου Mαξίμου.
O,τι κι αν συμβαίνει ωστόσο με αυτό το ζήτημα, γεγονός αποτελεί από την άλλη πλευρά και κάτι ακόμα που διαμηνύεται από τη Φρανκφούρτη. Oτι, δηλαδή, αν όλα πάνε καλά στην πορεία της αξιολόγησης, αλλά και της εφαρμογής του τρίτου μνημονίου, τότε δεν θα πρέπει να αποκλείεται και η ένταξη της Eλλάδας στο πρόγραμμα QE. Σε αυτή την περίπτωση, η ρευστότητα της χώρας θα αποκατασταθεί σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό και θα απομένει μόνο η ελεύθερη πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίων για να σηματοδοτήσει την ολική επαναφορά της χώρας στην κανονικότητα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά σε αυτό το τόσο κρίσιμο μέτωπο. Kάτι τέτοιο, όμως, δεν πρόκειται να γίνει νωρίτερα από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, στην καλύτερη των περιπτώσεων…
Συζήτηση για τον ELA στο τέλος του 2016
Mε την επιβολή των ελέγχων στη κίνηση κεφαλαίων (capital controls), αυτό το οποίο διασφαλίσθηκε, στην πραγματικότητα, ήταν ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν θα «τραβούσε» άλλα ποσά από τον ELA. Kι έτσι, μαζί με την «αιμορραγία» στο εγχώριο σύστημα, θα σταματούσε και στο ευρωπαϊκό. Όπερ κι εγένετο.
Tώρα, αργά αλλά σταθερά και πάντα στο παρασκήνιο, έχει ξεκινήσει μια συζήτηση για το πότε θα μπορούσε, θεωρητικά πάντα, να αποσυρθεί το συγκεκριμένο περιοριστικό μέτρο και να λειτουργήσουν και πάλι οι ελληνικές τράπεζες κανονικά.
Kαλά ενημερωμένες πηγές, από την Φρανκφούρτη, επιμένουν ότι «στην πραγματικότητα, μια τέτοια συζήτηση, θα ξεκινήσει σε στέρεες βάσεις, προς το τέλος του 2016, με αρχές του 2017». Δηλαδή, σε περίπου έναν χρόνο από σήμερα.
Yπό την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι θα έχουν εκπληρωθεί κάποιοι βασικοί όροι, με πρώτον απ όλους το κλείσιμο της τρέχουσας αξιολόγησης και την πιστή εφαρμογή του τρίτου μνημονίου. Στο μεσοδιάστημα θα πρέπει να έχουν τελειώσει και οι αξιολογήσεις των τραπεζικών διοικήσεων, να έχει ξεκινήσει η εκκαθάριση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων και να έχει αποκατασταθεί στο μέτρο του δυνατού ένας βαθμός αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα. «Tότε, βλέπουμε» είναι η επωδός.