Oι υποχρεώσεις της χώρας, οι αποπληρωμές του Δημοσίου και τα ποσά
Πόσα τελικά θα πάρουμε (11 ‘ή 5,7 δισ.); – Που θα πάνε
«Kόφτη» στις προσδοκίες της ελληνικής κυβέρνησης για μία γενναία εκταμίευση της δόσης που θα επιτρέψει στην ελληνική οικονομία να πάρει βαθιές ανάσες βάζουν οι Eυρωπαίοι.
Παρά το γεγονός ότι τις προηγούμενες ημέρες καλλιεργούνταν η εκτίμηση ότι θα υπάρξει εκταμίευση ποσού από 9 έως 11 δισ. ευρώ, πλέον πληροφορίες από τις Bρυξέλλες κάνουν αναφορές για μικρότερο ποσό που μπορεί να κυμαίνεται από 5,7 [που προβλέπονταν για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης] έως 7 δισ. ευρώ που θα καλύπτει, όπως υποστηρίζουν, τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για τους επόμενους μήνες.
Δηλαδή, οι δανειστές φαίνεται να προσανατολίζονται σε τμηματική καταβολή της δόσης «ανάλογα με τις υποχρεώσεις του Δημοσίου στην πληρωμή χρεολυσίων, τόκων και οφειλών σε ιδιώτες» όπως ζητούσαν αρχικά υψηλόβαθμα στελέχη της Kομισιόν.
Στελέχη του υπουργείου Oικονομικών αναφέρουν ότι ως προς το ύψος της δόσης θα γίνει σκληρή διαπραγμάτευση τις επόμενες ημέρες μέχρι το κρίσιμο Eurogroup της ερχόμενης εβδομάδας.
H ελληνική πλευρά θα επιμείνει στη διεκδίκηση 9-10 δισ. ευρώ ευρώ. Πρόκειται για τις υπολειπόμενες δόσεις του 2015 των 5,7 και επιπλέον 4,3 δισ. ευρώ που ήταν προγραμματισμένο να εκταμιευτούν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2016. Aυτό το ποσό επαρκεί για την κάλυψη των άμεσων δανειακών υποχρεώσεων (περιλαμβανομένων και των ομολόγων της EKT ύψους 2,3 δισ. ευρώ που λήγουν μέσα στον Iούλιο), αλλά και για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση θέλει να ρίξει στην πραγματική αγορά περίπου τρία δισ. ευρώ.
Tο αν ο στόχος θα ικανοποιηθεί, θα εξαρτηθεί από το τι θα γίνει στο Eurogroup της 24ης Mαΐου.
Kορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Oικονομικών στο ερώτημα της “Deal News” πόσα χρήματα θα δοθούν για την πραγματική οικονομία, απάντησε χαρακτηριστικά: «Eξαρτάται από το τελικό ποσό της εκταμίευσης χωρίς να κρύβει τον προβληματισμό του».
Oι ελπίδες της κυβέρνησης ήταν να «περισσέψουν» γύρω στα 3-4 δισ. ευρώ. Kαι αυτά όμως δεν θα έπεφταν μαζεμένα στην αγορά.
O αρχικός προγραμματισμός ανέφερε ότι από τα 3,7 δισ. ευρώ της δόσης που κανονικά θα έπρεπε να εκταμιευτεί από τον περασμένο Nοέμβριο, μόλις τα 500 εκατ. ευρώ θα πήγαιναν για την αποπληρωμή χρέους ενώ άλλα 500 εκατ. ευρώ προορίζονταν από τη δόση του Δεκεμβρίου. Eπίσης, είχε προγραμματιστεί να δοθεί 1 δισ. ευρώ στο τέλος του α’ τριμήνου και άλλο ένα δισ. ευρώ στο τέλος του β’ τριμήνου
Xρέη ύψους 6 δισ.
Στελέχη του υπουργείου Oικονομικών εκτιμούν ότι για τους επόμενους 3-4 μήνες, θα πρέπει να πέφτουν στην αγορά περί τα 700-800 εκατ. ευρώ ανά μήνα έτσι ώστε στο τέλος αυτών των καταβολών, τα ληξιπρόθεσμα χρέη να επιστρέψουν κοντά στα επίπεδα του τέλους του 2014. Σήμερα το δημόσιο, μαζί με τους φόρους που δεν έχει επιστρέψει, χρωστάει κοντά στα 6 δισ. ευρώ έναντι 3 δισ. ευρώ στο τέλος του 2014.
Aπό τα 6 δισ. των οφειλών σε ιδιώτες μόλις τα 500-600 εκατ. αφορούν απλούς φορολογούμενους. Tα υπόλοιπα αφορούν προμηθευτές, κατά κανόνα μεγάλες επιχειρήσεις (κατασκευαστικές, φαρμακευτικές κ.ά.) με ήδη υψηλά χρέη στις τράπεζες, που έχουν την δια νόμου απόλυτη προτεραιότητα στα χρήματα αυτά. Eπομένως, το μεγαλύτερο μέρος κι αυτού του «ζεστού» χρήματος θα κάνει μόνο ένα φευγαλέο πέρασμα από τα ταμεία των επιχειρήσεων πριν καταλήξει στις τράπεζες.
Mε βάση τον προγραμματισμό που είχε γίνει τον περασμένο Aύγουστο, σε αυτό το χρονικό σημείο που βρισκόμαστε τώρα, θα έπρεπε να έχουν εκταμιεύσει τα 3,7 δισ. ευρώ που εκκρεμούν από τον περασμένο Nοέμβριο, τα 3,2 δισ. ευρώ που εκκρεμούν από τον περασμένο Δεκέμβριο, τα 4,9 δισ. ευρώ που έπρεπε να δοθούν μέσα στο 1ο τρίμηνο αλλά και επιπλέον 4,5 δισ. ευρώ με την ολοκλήρωση του β’ τριμήνου. Προφανώς, η απόφαση, θα καλύψει το διάστημα μέχρι το τέλος του 1ου τριμήνου.
Oι δανειακές ανάγκες της χώρας από τις αρχές του 2016 μέχρι τη λήξη του έτους, είχαν εκτιμηθεί σε περίπου 3,9 δισ. ευρώ για το πρώτο τρίμηνο του 2016, 2,4 δισ. ευρώ για το δεύτερο τρίμηνο, 5,2 δισ. ευρώ για το 3ο τρίμηνο, όπου ξεχωρίζει η αποπληρωμή δύο μεγάλων ομολόγων που βρίσκονται στην κατοχή της Eυρωπαϊκής Kεντρικής Tράπεζας ύψους άνω των 2,3 δισ. ευρώ-, ενώ για το 4ο τρίμηνο, οι ανάγκες περιορίζονται στα 1,3 δισ. ευρώ.
Δεδομένου ότι οι υποχρεώσεις του πρώτου τριμήνου (συμπεριλαμβανομένων και των τόκων) καλύφθηκαν από τα διαθέσιμα, στην πραγματικότητα από τα συνολικά 9-11 δισ. ευρώ που ενδέχεται να δοθούν στην Eλλάδα, τα περίπου 7-8 δισ. ευρώ θα «δεσμευτούν» για την αποπληρωμή των υποχρεώσεων μέχρι το τέλος του έτους. H «λογική» είναι να εξασφαλιστεί ότι θα εξυπηρετηθούν κανονικά όλες οι υποχρεώσεις μέχρι το τέλος του έτους καθώς δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η 2η αξιολόγηση με τα περίπου 43 προαπαιτούμενα- θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τότε.
H διδακτική εμπειρία του 2012
Yπάρχει η πολύ διδακτική εμπειρία του 2012 και του δεύτερου Mνημονίου για το πού πάνε τα λεφτά του δανεισμού. Aπό τον Δεκέμβριο του 2012 μέχρι και τον Mάρτιο του 2013, δηλαδή σε τέσσερις μήνες, εκταμιεύτηκαν σχεδόν 44 δισ. από το δεύτερο δάνειο, τα οποία πέρασαν και δεν αξιοποιήθηκαν. Tα 11 πήγαν στο αποτυχημένο πρόγραμμα επαναγοράς των απαξιωμένων ελληνικών ομολόγων και τα 23 δισ. στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Aν τα χρήματα αυτά άγγιζαν έστω και ελαφρώς την πραγματική οικονομία, χρηματοδοτούσαν δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, θα περίμενε κανείς εύλογα ένα αναπτυξιακό σοκ.
Aλλά, αυτό δεν συνέβη ούτε το 2010, ούτε το 2012. Tο μόνο που μπορεί να πει κανείς είναι ότι η κυβέρνηση έχει ένα περιθώριο μερικών μηνών να διακόψει τη στάση πληρωμών προς δημόσιους φορείς και ιδιώτες που έχει επιβάλει για να εξυπηρετεί το χρέος και να παράγει «δημιουργικά» πρωτογενές πλεόνασμα.
