Η επαναφορά του waiver στην ατζέντα της σημερινής συνεδρίασης της ΕΚΤ
Στην σημερινή συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), στην Βιέννη, είναι στραμμένα τα βλέμματα των Αγορών, όπου θα συζητηθεί και το ζήτημα της επαναφοράς της οικονομικής χρηματοδότησης (waiver) των ελληνικών τραπεζών.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η απόφαση επί του ζητήματος θα ληφθεί σε επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ και πάντως καμμία ελληνική τράπεζα δεν αναμένεται να λάβει φθηνή χρηματοδότηση από την ΕΚΤ αυτήν την εβδομάδα, όπως δήλωσαν πηγές από Φραγκφούρτη και Βιέννη στο Reuters, παρά την αισιοδοξία που έτρεφαν εγχώριες τραπεζικές πηγές, κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, για επαναφορά του waiver.
Οι ελληνικές τράπεζες περίμεναν ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να αποφασίσει στη σημερινή της συνεδρίαση την εκ νέου αποδοχή ως collateral των ελληνικών κρατικών ομολόγων (waiver).
Την εκτίμηση ότι στη σημερινή συνεδρίαση της ΕΚΤ θα ακολουθηθεί η γραμμή του ΔΝΤ και δεν θα υπάρχει κάποια εξέλιξη εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, σημειώνει η Bank of America/Merrill Lynch (BofA).
Άλλωστε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι έχει δηλώσει ξεκάθαρα πως δεν πρόκειται να αποφασίσει την άμεση επαναφορά του waiver, αν προηγουμένως δεν ολοκληρωθεί πλήρως η πρώτη αξιολόγηση.
Ρευστότητα και αποκατάσταση κλίματος εμπιστοσύνης
Από την άλλη πλευρά, τη θετική εισήγηση των θεσμών αναμένει και η Ομάδα Εργασίας του Εurogroup (EWG), προκειμένου να διαπιστώσει αν έχουν εκπληρωθεί τα προαπαιτούμενα, ώστε να ολοκληρωθεί σε τεχνικό επίπεδο η αξιολόγηση και να ξεκινήσει η διαδικασία εκταμίευσης της δόσης των 7,5 δισ. ευρώ μέσα στο δεύτερο 15ήμερο του Ιουνίου.
Συγκεκριμένα, μετά τη διαπίστωση της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, θα εγκριθούν τα τελικά κείμενα και θα σταλούν για επικύρωση στα κοινοβούλια χωρών της ευρωζώνης που προβλέπουν αυτή τη διαδικασία, καθώς και στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), δηλαδή στο Tαμείο διάσωσης της Ευρωζώνης.
Η τελική απόφαση για την εκταμίευση της δόσης θα ληφθεί από το ΔΣ του ΕΜΣ. Πάντως, σχετικά με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης ότι η δόση θα εκταμιευτεί σε 2-3 εβδομάδες, στις Βρυξέλλες υπογράμμιζαν χθες ότι για να συμβεί αυτό θα πρέπει η ολοκλήρωση της αξιολόγησης να γίνει άμεσα.
«Είναι ρεαλιστικό να θεωρούμε ότι η επόμενη δόση για την Ελλάδα θα εκταμιευτεί άμεσα», υπογραμμίζει ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις. «Υπάρχει πρόοδος, υπήρξαν κάποιες καθυστερήσεις, αλλά το πρόγραμμα είναι σε τροχιά», υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν [βλ. σχετικά: Ντομπρόβσκις: Επιστρέφει στην ανάπτυξη το 2016 η Ελλάδα].
«Η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα θα εξαρτηθεί από την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους που αναμένεται να πραγματοποιηθεί αργότερα εντός του έτους», σημείωσε.
Ανεξάρτητα πάντως από την επιλογή της χρονικής στιγμής για την επαναφορά του waiver, τα οφέλη για τις ελληνικές τράπεζες θα είναι σημαντικά τόσο στο μέτωπο της ρευστότητας όσο και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης που θα τις φέρει ενώπιον των διεθνών χρηματαγορών. Επίσης, η επανένταξη των ελληνικών κρατικών τίτλων στις αποδεκτές από το ευρωσύστημα εξασφαλίσεις θα οδηγήσει σε μείωση του κόστους χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών και την εγκατάλειψη του δανεισμού μέσω ELA.
Ο δρόμος προς το «φθηνό» χρήμα
Επιπλέον εκτιμάται ότι η επαναφορά waiver θα μπορούσε να εξασφαλίσει πρόσβαση στη μακροπρόθεσμη ρευστότητα της ΕΚΤ συμμετέχοντας στο πρώτο κύμα του TLTRO 2. Οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν να δανειστούν συνολικά 39 δισ. ευρώ μέσω του παλιού και του νέου προγράμματος -κάτι που αφήνει περιθώριο για νέα κεφάλαια ύψους 27 δισ. ευρώ.
Capital controls και ελληνικό χρέος
Είναι γεγονός ότι αρκετοί εκτιμητές αναμένουν ότι, κατά το δεύτερο εξάμηνο, δεν θα μπορέσει να ανατραπεί η ύφεση της ελληνικής Οικονομίας (αναμένεται να διαμορφωθεί στο -0,9% το 2016). Αν πάντως το πρόγραμμα προσαρμογής παραμείνει σε σωστή «τροχιά» και παράλληλα μειωθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, η μερική αποκατάσταση της εμπιστοσύνης θα μπορούσε να βελτιώσει τις προϋποθέσεις ουσιαστικής χαλάρωσης των capital controls.
Ωστόσο είναι εύλογο ότι, για να επιτευχθεί τελικά η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ, θα πρέπει να υπάρξει πρόοδος και στις συζητήσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, καθώς η ΕΚΤ απαιτεί μια εικόνα σχετικά με τη βιωσιμότητά του.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της UBS, το ΔΝΤ δεν είναι σίγουρο ότι θα συμμετάσχει ουσιαστικά στο ελληνικό πρόγραμμα, καθώς, στην ανάλυση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, έχει χρησιμοποιήσει χαλαρότερους στόχους σε σχέση με τους Ευρωπαίους (πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ και ανάπτυξη 1,3%). Αυτό σημαίνει πως δεν είναι βέβαιο ότι τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που προβλέπονται από το Eurogroup πληρούν τις προϋποθέσεις που προβάλλει το Ταμείο για να συνεχίσει την εμπλοκή του στο ελληνικό πρόγραμμα.
Έτσι, παρά το θετικό γεγονός ότι το ζήτημα του ελληνικού χρέους αποτελεί πλέον βασικό θέμα στην ατζέντα του Eurogroup, το ότι το χρονοδιάγραμμα και το ύψος της ελάφρυνσης παραμένουν ασαφή δεν συνάδουν με την απαίτηση του Ταμείου για συγκεκριμένα και ποσοτικοποιημένα μέτρα ελάφρυνσης -κάτι που θα επέφερε σταδιακή άρση της αβεβαιότητας για την βιωσιμότητά του.