Σειρά δράσεων που στοχεύουν στην ενίσχυση της απασχόλησης μέσω της επένδυσης σε νέες δεξιότητες προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με μελέτες, 70 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δεν διαθέτουν επαρκείς δεξιότητες ανάγνωσης και γραφής και ακόμη περισσότεροι έχουν ελλιπείς δεξιότητες αριθμητικής και ψηφιακών γνώσεων. Έτσι, βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Από την άλλη, ένας μεγάλος αριθμός Ευρωπαίων, ιδίως νέων με υψηλά προσόντα, απασχολείται σε θέσεις εργασίας που δεν αντιστοιχούν στις ικανότητες και τις φιλοδοξίες τους. Παράλληλα, το 40% των Ευρωπαίων εργοδοτών δηλώνει ότι δεν μπορεί να βρει άτομα με τις κατάλληλες δεξιότητες για την προώθηση της ανάπτυξης και της καινοτομίας. Τέλος, πολύ λίγα άτομα αναπτύσσουν το επιχειρηματικό πνεύμα και τις ικανότητες που χρειάζονται για να ιδρύσουν τη δική τους επιχείρηση και να συνεχίσουν να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής, στην Ελλάδα οι κατηγορίες επαγγελματιών που βρίσκουν πιο εύκολα δουλειά είναι κατά σειρά οι σερβιτόροι και οι μπάρμαν, οι νοσοκόμες και οι μαίες και τέλος οι ανειδίκευτοι εργάτες. Αντίστοιχα, στην ΕΕ των 28, τα τρία πιο αναπτυσσόμενα επαγγέλματα είναι οι δάσκαλοι δημοτικού και οι νηπιαγωγοί, οι προγραμματιστές λογισμικού και εφαρμογών και οι επαγγελματίες του χρηματοπιστωτικού τομέα. Επιπρόσθετα, μόλις το 47,4% των πτυχιούχων στην Ελλάδα απασχολούνται, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (80,5%), παρ’ όλο που το 39,4% των Ελλήνων 30-34 ετών έχει λάβει ανώτερη εκπαίδευση (ποσοστό υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 38,5%). Σε ό,τι αφορά τις σύγχρονες τεχνολογίες, το 56% των ατόμων μεταξύ 16 και 74 ετών στην Ελλάδα δεν έχουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες, σε σχέση με 41% στην ΕΕ των 28. Ωστόσο μόλις το 28% των ελληνικών εταιρειών χρηματοδοτούν εκπαιδευτικά προγράμματα για τους εργαζόμενους, σε σχέση με το 66% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος, ενώ μόνο το 21,8% των Ελλήνων εργοδοτών δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εύρεση εργαζομένων με τις σωστές δεξιότητες (40% το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη των 28).
«Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο στις δεξιότητες στην Ευρώπη. Οι πιο ανταγωνιστικές χώρες στην ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι οι χώρες που επενδύουν περισσότερο στις δεξιότητες. Παράλληλα, 70 εκατομμύρια Ευρωπαίοι είναι αντιμέτωποι με τον κίνδυνο υστέρησης», δήλωσε η Επίτροπος Απασχόλησης Μαριάν Τάισεν, υπογραμμίζοντας πως η πραγματοποίηση περισσότερων επενδύσεων στις δεξιότητες έχει τεράστια σημασία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την προώθηση της ανάπτυξης. «Πάνω από όλα είναι ύψιστης σημασίας να βοηθήσουμε τα άτομα να εκπληρώσουν τα επαγγελματικά τους όνειρα και στόχους και να αξιοποιήσουν το δυναμικό τους. Καλώ τα κράτη μέλη, τους κοινωνικούς εταίρους και τις επιχειρήσεις να συνεργαστούν μαζί μας, ώστε να εξασφαλίσουμε την επιτυχία του νέου θεματολογίου δεξιοτήτων για την Ευρώπη».
Από την πλευρά του, ο Γίρκι Κατάινεν αντιπρόεδρος της Επιτροπής για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, τόνισε πως σ’ έναν «ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο», το νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων έχει σκοπό να εξασφαλίσει ότι «κανένας δεν μένει πίσω και ότι η Ευρώπη καλλιεργεί τις προηγμένες δεξιότητες που προωθούν την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία».
Οι δράσεις
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή προτείνει 10 δράσεις που θα εφαρμοστούν κατά τα επόμενα δύο χρόνια, ορισμένες εκ των οποίων θα ξεκινήσουν σήμερα:
– Θέσπιση μιας εγγύησης δεξιοτήτων, έτσι ώστε να βοηθηθούν οι ενήλικες με χαμηλή ειδίκευση να αποκτήσουν ένα ελάχιστο επίπεδο δεξιοτήτων ανάγνωσης, γραφής, αριθμητικής και ψηφιακών γνώσεων και να προχωρήσουν στην απόκτηση επαγγελματικών προσόντων της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
– Επανεξέταση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων, έτσι ώστε τα επαγγελματικά προσόντα να γίνουν περισσότερο κατανοητά και να αξιοποιούνται περισσότερο όλες οι διαθέσιμες δεξιότητες στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας.
– Ένας «συνασπισμός για τις ψηφιακές δεξιότητες και τις ψηφιακές θέσεις εργασίας», που συγκεντρώνει τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους φορείς στους τομείς της εκπαίδευσης, της απασχόλησης και των παραγωγικών κλάδων, έτσι ώστε να αναπτυχθεί μια μεγάλη δεξαμενή ψηφιακών ταλέντων και να εξασφαλιστεί ότι τα άτομα και το εργατικό δυναμικό στην Ευρώπη διαθέτουν τις κατάλληλες ψηφιακές δεξιότητες.
– Το «σχέδιο στρατηγικής για την τομεακή συνεργασία» θα βελτιώσει την πληροφόρηση σχετικά με τις δεξιότητες και θα αντιμετωπίσει τις ελλείψεις δεξιοτήτων σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας.
Αργότερα εφέτος και το 2017 θα ξεκινήσουν άλλες δράσεις:
– Η «εργαλειοθήκη προφίλ δεξιοτήτων για υπηκόους τρίτων χωρών» που θα υποστηρίξει τον ταχύτερο εντοπισμό και αξιολόγηση των δεξιοτήτων και των επαγγελματικών προσόντων των ατόμων που έχουν υποβάλει αίτηση για άσυλο, των προσφύγων και άλλων μεταναστών.
– Η αναθεώρηση του πλαισίου του Europass θα προσφέρει στους χρήστες καλύτερα και πιο εύχρηστα εργαλεία για να παρουσιάζουν τις δεξιότητές τους και να λαμβάνουν σε πραγματικό χρόνο χρήσιμες πληροφορίες για τις ανάγκες σε δεξιότητες και τις τάσεις μεταβολής των αναγκών αυτών, που μπορούν να τους βοηθήσουν στις επαγγελματικές και μαθησιακές επιλογές τους.
– Προώθηση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ), έτσι ώστε να αποτελεί την επιλογή πρώτης γραμμής. Αυτό θα γίνει με τη βελτίωση των παρεχόμενων ευκαιριών στους εκπαιδευόμενους της ΕΕΚ, προκειμένου να αποκτούν εργασιακές εμπειρίες βασισμένες στη μάθηση και να δοθεί μεγαλύτερη προβολή στα ορθά εργασιακά αποτελέσματα της ΕΕΚ.
– Επανεξέταση της σύστασης σχετικά με τις βασικές ικανότητες, έτσι ώστε να μπορέσουν περισσότερα άτομα να αποκτήσουν τη βασική δέσμη δεξιοτήτων, απαραίτητων για να εργαστούν και να ζήσουν στον 21ο αιώνα, με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση των επιχειρηματικών και καινοτομικών τρόπων σκέψης και δεξιοτήτων.
– Μια πρωτοβουλία για την παρακολούθηση της σταδιοδρομίας των πτυχιούχων, έτσι ώστε να βελτιωθούν οι πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο των πτυχιούχων στην αγορά εργασίας.
– Μια πρόταση περαιτέρω ανάλυσης και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τους αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης της διαρροής εγκεφάλων.
