Το πρακτορείο Reuters, σε ανάλυσή του, αναφέρεται στις επιπτώσεις που θα είχε τόσο για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον επικεφαλής της Ζαν Κλόντ Τρισέ όσο και για τις υπόλοιπες κυβερνήσεις της Ευρωζώνης μια «δραματική» αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους.
Συγκεκριμένα, η αναδιάρθρωση θα ήταν επιζήμια τόσο για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όσο και τις χώρες της ευρωζώνης που θα κάνουν τα πάντα για να την αποφύγουν, ακόμα και αν αυτό σημαίνει συνεχή στήριξη της Ελλάδας επί χρόνια, σύμφωνα με το Reuters.
Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων εκτοξεύθηκαν αυτό το μήνα εν μέσω σεναρίων ότι η Ελλάδα ίσως αναγκαστεί να αναδιαρθρώσει το χρέος της, επιλέγοντας μία ή περισσότερες εναλλακτικές λύσεις: παράταση αποπληρωμής, μείωση των επιτοκίων ή του κεφαλαίου.
Οι δύο πρώτες επιλογές θα είχαν πιο ήπιες επιπτώσεις στους ομολογιούχους και άρα θα ήταν πιο εύκολα αποδεκτές από τους ιδιώτες και θεσμικούς πιστωτές. Κάποιοι οικονομολόγοι όμως πιστεύουν ότι θα χρειαστεί μείωση του κεφαλαίου μέσω του λεγόμενου «κουρέματος» -κατά 50% ή και περισσότερο- προκειμένου να βελτιωθούν οι προοπτικές της χώρας.
Ωστόσο, νομικοί που έχουν μελετήσει περιπτώσεις προηγούμενων αναδιαρθρώσεων, καθώς και την περίπτωση της Ελλάδας, πιστεύουν πως οι ευρωπαϊκές αρχές θα χρειαστεί να υποστούν και οι ίδιες μεγάλες ζημίες στην περίπτωση ενός haircut του χρέους.
Αυτό περιορίζει τις πιθανότητες να επιλέξουν αυτή τη λύση ή ακόμα και τα επόμενα χρόνια, όταν η έκθεσή τους στο ελληνικό χρέος θα έχει αυξηθεί.
«Εάν φθάσουμε στο σημείο όπου η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε κούρεμα, ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσει αυτό είναι εάν οι θεσμικοί είναι πρόθυμοι όχι μόνο να υποστούν ζημίες, αλλά και να πρωτοστατήσουν σε κάτι τέτοιο», είπε ο Μίτου Γκουλάτι, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο Duke στις ΗΠΑ.
«Αυτό είναι το εφιαλτικό σενάριο για αυτούς. Εάν χρειαστεί να εγγράψουν σημαντικές ζημίες, θα είναι πολύ δύσκολο και για τους ίδιους να μπουν σε πρόγραμμα διάσωσης στο μέλλον».
Επιπτώσεις για την ΕΚΤ
Τις τελευταίες εβδομάδες, μέλη της ΕΚΤ δηλώνουν την αντίθεσή τους στο ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, με το επιχείρημα ότι θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τις ευρωπαϊκές τράπεζες και θα μπορούσε να σπείρει τον πανικό στις αγορές, δίνοντας τροφή σε νέα σενάρια πιθανής αναδιάρθρωσης του ιρλανδικού και του πορτογαλικού χρέους.
Ενώ το ΔΝΤ απολαμβάνει καθεστώς προτιμώμενου δανειστή για όλα τα δάνεια που χορηγεί και πιθανόν να είναι θωρακισμένο σε περίπτωση κουρέματος, η ΕΚΤ και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα δυσκολεύονταν να ζητήσουν ανάλογο καθεστώς και για αυτές.
Από καθαρά νομικής άποψης, η ΕΚΤ και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να υποστούν τις ίδιες ζημίες όπως οι εμπορικές τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία και άλλοι ιδιωτικοί φορείς.
Η ΕΚΤ θα μπορούσε να κάνει χρήση των αποθεμάτων της για να καλύψει αυτές τις ζημίες, αλλά πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι θα ζητήσει και πάλι από τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης να βάλουν το χέρι στην τσέπη. «Δεν θα συνέφερε καμία κεντρική τράπεζα να δει την ΕΚΤ να υφίσταται κούρεμα των ελληνικών ομολόγων που διακρατά», σχολίασε η Anna Gelpern, καθηγήτρια νομικής στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.
«Καμία κεντρική τράπεζα δεν θα ήθελε να περάσει αυτή τη γραμμή και θα περίμενε κανείς ότι και οι πολιτικές αρχές είναι της ίδιας άποψης. Η αναδιάρθρωση στα βιβλία της ΕΚΤ θα ήταν ακόμη χειρότερη από μια αναδιάρθρωση στα βιβλία του ΔΝΤ».
Επιπτώσεις για άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες
Για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η προοπτική ενός haircut των ελληνικών ομολόγων ενδέχεται να είναι εξίσου δυσάρεστη. Οι δανείστριες χώρες θα πιεστούν να αποδεχτούν και αυτές κούρεμα των έκτακτων δανείων που έχουν χορηγήσει, ώστε να μοιραστεί ισότιμα το βάρος, αν οι ιδιώτες ομολογιούχοι κληθούν να υποστούν ζημίες.
Από πολιτικής άποψης, αυτό θα μπορούσε να αποδειχτεί ιδιαίτερα επιζήμιο για τους Ευρωπαίους ηγέτες, που δικαιολόγησαν την χορήγηση των πακέτων διάσωσης, λέγοντας στους φορολογούμενους πολίτες τους να περιμένουν πλήρη ανάκτηση των δανείων αυτών.
Η άλλη εναλλακτική, να προσπαθήσουν να πείσουν την κοινή γνώμη να δώσει και άλλα χρήματα στην Αθήνα το 2012, το 2013 και αργότερα, για να αποφευχθεί χρεοκοπία της Ελλάδας, είναι το ίδιο δυσάρεστη, αλλά ίσως να αποτελούσε τη λιγότερο κακή λύση.
Ο David Skeel, καθηγητής στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια που έχει γράψει για την χρεοκοπία της Αργεντινής, υποστηρίζει ότι μια τέτοια περίπλοκη λύση ίσως να είναι η μόνη αποδεκτή οδός για όλους τους εμπλεκόμενους, δεδομένου του ρόλου της ΕΚΤ και των κυβερνήσεων της ευρωζώνης ως βασικών κατόχων ελληνικού χρέους.
«Με την ΕΚΤ και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να διασυνδέονται με τους ιδιώτες πιστωτές, οι μεταβλητές του παιχνιδιού έχουν αυξηθεί ραγδαίως», είπε.
«Οι υποθέσεις που ανέκαθεν ίσχυαν για την σειρά με την οποία υφίστανται ζημίες οι πιστωτές καταρρίφθηκαν με την περίπτωση της Ελλάδας. Και αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη λύση».
