Νέο σαρωτικό κύμα περικοπών στο πλαίσιο της δεύτερης φάσης επανυπολογισμού των συντάξεων – Στους 250.000 οι μεγάλοι χαμένοι του φθινοπώρου
Σαρωτικό κύμα μειώσεων αναμένεται στο δεύτερο πακέτο επανυπολογισμού που θα έρθει με τη σύνταξη του Σεπτεμβρίου. Τότε θα έχει επανυπολογιστεί το σύνολο του 1,2 εκατομμυρίου επικουρικών συντάξεων ή έστω ο μεγαλύτερος όγκος τους, ενώ θα δρομολογηθούν περικοπές για τις κύριες συντάξεις των τραπεζοϋπαλλήλων, καθώς και για τις κύριες που υπερβαίνουν τα 2.000 ευρώ.
Μετά το πρώτο πακέτο επανυπολογισμού των επικουρικών συντάξεων, που αφορούσε σε περίπου 310.000 δικαιούχους που είδαν με το «καλημέρα» του Αυγούστου τις μειώσεις [βλ. σχετικά: Περικοπές στις επικουρικές με το «καλημέρα» του Αυγούστου], νέο σαρωτικό κύμα περικοπών έρχεται από Σεπτέμβριο, με το δεύτερο πακέτο επανυπολογισμών, που θα αφορά σε επιπλέον 250.000 δικαιούχους.
Οι μειώσεις στα εισοδήματα θα ενταθούν μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς θα αρχίσει η παρακράτηση των αναδρομικών του μερίσματος (αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2016), αλλά και των λοιπών συντάξεων (αναδρομικά από την 1η Ιουνίου).
Ο επανυπολογισμός που βρίσκεται σε εξέλιξη δείχνει ότι τις βαρύτερες απώλειες θα υποστούν οι επικουρικές συντάξεις των πρώην υπαλλήλων της Εμπορικής Τράπεζας και της Αlpha Βank (μείωση κατά 35%), οι συντάξεις των ναυτιλιακών πρακτόρων (μείωση κατά 20% κατά μέσο όρο) και του ιδιωτικού τομέα (μείωση 15% κατά μέσο όρο).
Δεδομένου ότι και με την περίπτωση των περικοπών του Αυγούστου οι υπολογισμοί της κυβέρνησης παρουσίασαν -σκοπίμως ίσως- μεγάλη απόκλιση ως προς τον αριθμό των συνταξιούχων που ξεπερνούσαν το όριο των 1.300 ευρώ μεικτά (κύρια και επικουρική σύνταξη), αφού όπως απεδείχθη αυτοί ήταν πολύ περισσότεροι, δεν είναι διόλου απίθανο ο αριθμός και των συνταξιούχων που θα πληγούν τον Σεπτέμβριο να αποδειχθεί κατά πολύ μεγαλύτερο από αυτόν που το Υπουργείο Εργασίας γνωστοποιεί.
Συγκεκριμένα, οι χαμένοι του πρώτου κύματος περικοπών των επικουρικών συντάξεων ήταν τριπλάσιοι σε σχέση με την αρχική εκτίμηση. Οι 15.000 – 25.000 που θα έμπαιναν στο φάσμα των περικοπών, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Υπουργείου Εργασίας, έγιναν τελικά 66.000, όπως έδειξε η επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων.
Τις βαρύτερες απώλειες είχαν οι συνταξιούχοι της ΕΤΒΑ (μείωση κατά 20% κατά μέσο όρο) και οι δημοτικοί υπάλληλοι (μείωση κατά 16%), ενώ το Επικουρικό των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκε κατά μέσο όρο κατά 2,10%.
Το «κούρεμα» του Σεπτεμβρίου θα είναι μεγαλύτερο για τις επικουρικές του ΙΚΑ, των τραπεζοϋπαλλήλων, των εμποροϋπαλλήλων, των βενζινοπωλών και των ναυτικών πρακτόρων. Συνολικά εκτιμάται ότι θα θιγούν 200.000 – 250.000 επικουρικές συντάξεις και οι μειώσεις θα φτάσουν έως 35% με 40% έναντι του αρχικού μεικτού ποσού (πριν από τις μνημονιακές περικοπές).
Πάντως δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα ο επανυπολογισμός των επικουρικών συντάξεων για τους κλάδους ΤΕΑΑ – αρτοποιοί (ΟΑΕΕ), ΤΕΑΠΥΚ – πρατηριούχοι υγρών καυσίμων (ΟΑΕΕ), μηχανικούς, συμβολαιογράφους, δικηγόρους (ΕΤΑΑ) λόγω των ιδιαιτεροτήτων που έχει ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων.
Καμία μείωση επίσης δεν έχουν υποστεί προς το παρόν οι συντάξεις και το ΕΚΑΣ των ναυτικών (ΝΑΤ, ΚΕΑΝ) εξαιτίας του ειδικού πολύπλοκου καθεστώτος που διέπει τον τρόπο υπολογισμού των παροχών.
Διαδικασίες εξπρές για την αποφυγή συσσώρευσης αναδρομικών οφειλών
Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ) έχουν εντολή να ολοκληρώσουν με διαδικασίες-εξπρές τον επανυπολογισμό και την εφαρμογή των περικοπών, προκειμένου να μη συσσωρευτούν αναδρομικές οφειλές.
Ωστόσο, αν αυτό δεν καταστεί εφικτό για κάποιους κλάδους, θα υπάρξει και τρίτο μίνι πακέτο περικοπών με τις συντάξεις του Οκτωβρίου.
Τα αναδρομικά από τις περικοπές των επικουρικών (από 1/6) θα παρακρατηθούν σε ισόποσες δόσεις κατά το τρίμηνο Οκτωβρίου, Νοεμβρίου, Δεκεμβρίου. Ο τρόπος παρακράτησης των αναδρομικών από την κατάργηση του ΕΚΑΣ δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί, καθώς αναμένεται να γίνει συμψηφισμός με τα αντισταθμιστικά μέτρα για την ενίσχυση των χαμένων του ΕΚΑΣ, αρχής γενομένης από τις συντάξεις του Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας, τα μέτρα (απαλλαγή από την εισφορά υπέρ ΕΟΠΥΥ 6%, ισόποση παροχή στους αναπήρους άνω του 80%, ισόποση παροχή στον έναν εκ των δύο «χαμένων» συζύγων) θα ισχύσουν από τις συντάξεις του Αυγούστου.
Ψαλίδι στις υψηλές συντάξεις
Βαρύς θα πέσει ο πέλεκυς από το τέλος Αυγούστου σε κάθε κύρια σύνταξη που ξεπερνά τα 2.000 ευρώ μεικτά (1.820 καθαρά), η οποία θα μειωθεί κατά το υπερβάλλον ποσό και θα δίνεται πλέον μειωμένη μέχρι 31/12/2018.
Πριν από την ψήφιση του νόμου ίσχυε πλαφόν για κάθε κύρια σύνταξη στα 2.773 ευρώ (μεικτό ποσό μαζί με επιδόματα). Αντίστοιχα, απώλειες θα δουν όσοι εισπράττουν από συντάξεις (κύριες, επικουρικές, μερίσματα κ.λπ.) πάνω από 3.000 ευρώ καθαρά, καθώς οτιδήποτε εισπράττει ο συνταξιούχος πάνω από τα 3.000 θα κουρεύεται. Το αντίστοιχο πλαφόν πριν από τον νέο νόμο ήταν 3.680 ευρώ (καθαρό ποσό). Για τον υπολογισμό αυτού του ανώτατου ορίου δεν λαμβάνονται υπόψη τα πάσης φύσεως προνοιακά επιδόματα αναπηρίας (αφορά στα άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση και τις οικογένειες με μέλη άτομα με αναπηρία).
Με τις συντάξεις του Σεπτεμβρίου (ή του Οκτωβρίου αν υπάρξει καθυστέρηση) περικοπές θα υποστούν και οι προσυνταξιοδοτικές παροχές 11.000 τραπεζοϋπαλλήλων από την Εμπορική, την πρώην Πίστεως (νυν Alpha) και την Αττική Τράπεζα (προσυνταξιοδοτικό ΕΤΑΤ και ΕΤΕΑ).
Οι κύριες συντάξεις τους επανυπολογίζονται με ενιαίο ποσοστό αναπλήρωσης (1,75%) και κουρεύονται μέχρι και 30% αναδρομικά από την 1η Ιουνίου. Υπολογίζεται ότι μεσοσταθμικά οι μειώσεις θα είναι στο 19,5%.
Διπλό κούρεμα στα εφάπαξ για τους οφειλέτες του Δημοσίου
Το τρίτο πακέτο πληρωμών εφάπαξ του Σεπτεμβρίου κρύβει μια δυσάρεστη έκπληξη: Δεν φτάνει που οι δικαιούχοι περίμεναν στην ουρά επί τρία χρόνια για εισπράξουν την ψαλιδισμένη παροχή, τώρα κινδυνεύουν να υποστούν και δεύτερο κούρεμα, αν δεν έχουν πληρώσει την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ που έρχεται τον Σεπτέμβριο ή το φόρο εισοδήματος. Το ποσό του εφάπαξ θα συμψηφιστεί με τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Δημόσιο προτού είναι διαθέσιμο προς είσπραξη (δεν έχει διευκρινιστεί αν ο συμψηφισμός θα αφορά μόνο στις ληξιπρόθεσμες οφειλές).
Τα εφάπαξ
Μέχρι τον Δεκαπενταύγουστο πληρώνεται το δεύτερο πακέτο των εφάπαξ στο Δημόσιο, που περιλαμβάνει 1.520 εντάλματα και αφορά σε υπάλληλους οι οποίοι αποχώρησαν από την υπηρεσία τους τον Οκτώβριο του 2013.
Το πακέτο του Σεπτεμβρίου θα αφορά σε 3.000 – 4.000 δικαιούχους που αποχώρησαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2013. Με την πληρωμή συνολικά 6.000 συνταξιούχων του Δημοσίου τελειώνουν οι εκκρεμότητες του 2013 και απομένει να ικανοποιηθούν, έως το τέλος του 2016, άλλες 28.000 εκκρεμείς αιτήσεις από το 2014.
Όλες οι καταβολές γίνονται πλέον με τον νέο τρόπο υπολογισμού που ενσωματώνει τις περικοπές των προηγούμενων μνημονίων. Το νέο εφάπαξ στον δημόσιο τομέα είναι μειωμένο από 15,64% έως 18,26% σε σύγκριση με το βοήθημα που έλαβαν αντίστοιχης ασφαλιστικής ταυτότητας υπάλληλοι που έφυγαν πριν από την 1η/9/2013.
Μεγάλοι χαμένοι είναι αυτοί της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης που έφυγαν μετά την 1η/9/2013 με 25ετία, ενώ μικρότερες απώλειες θα έχουν οι πτυχιούχοι (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης – ΑΕΙ) που έφυγαν με 35ετία.
