Μόνο στους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ που δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία θα χορηγείται η προσωρινή σύνταξη, διευκρινίζεται στη νέα εγκύκλιο του οργανισμού.
Η εγκύκλιος προσδιορίζει τις προϋποθέσεις χορήγησης των προσωρινών συντάξεων σε ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Συγκεκριμένα, η προσωρινή σύνταξη, θα κυμαίνεται από 384 έως 768 ευρώ και θα χορηγείται σε υποψήφιους συνταξιούχους όλων των κατηγοριών (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές, με εξαίρεση αυτές από την αναγνώριση πλασματικών ετών.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, δίνεται προτεραιότητα στους δικαιούχους που είναι άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και στους γονείς και νόμιμους κηδεμόνες που προστατεύουν άτομα με αναπηρία ή για όσους συνταξιοδοτούνται με βάση ειδικές διατάξεις. Για την εφαρμογή της ανωτέρω ρύθμισης θα πρέπει να προκύπτει αποδεδειγμένα αναπηρία τουλάχιστον 50%. Βέβαια, σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου, η προσωρινή σύνταξη ενδέχεται να υποχωρήσει και έως τα 192 ευρώ το μήνα.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την καταβολή της προσωρινής σύνταξης αφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης που κατατέθηκαν μετά τις 12 Μαΐου 2016.
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες (οι οποίοι δικαιούνται πλήρη σύνταξη γήρατος), η προσωρινή σύνταξη ορίζεται ως το 50% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος των 12 τελευταίων μηνών ασφάλισης που προηγούνται της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Ως μέσο μηνιαίο εισόδημα νοείται αυτό το οποίο προκύπτει από το πηλίκο του συνόλου των τρεχουσών εισφορών κύριας ασφάλισης που καταβλήθηκαν ή έπρεπε να καταβληθούν κατά τους μήνες αυτούς, διαιρούμενου διά του 20% και διά του 12.
Το ποσό για περιπτώσεις χορήγησης μειωμένης προσωρινής σύνταξης γήρατος υποχωρεί κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας που προβλέπεται για την πλήρη σύνταξη και φτάνει το πολύ έως και στο -60/200.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εάν υπολείπονται 60 μήνες η προσωρινή σύνταξη υποχωρεί και διαμορφώνεται από 268,80 ευρώ έως 537,60 ευρώ. Σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω αναπηρίας, αν η αναπηρία είναι για παράδειγμα 70%, τότε το ποσό της προσωρινής σύνταξης θα κυμαίνεται από 288 έως 576 ευρώ. Ομοίως, στις περιπτώσεις υποβολής αίτησης για συνταξιοδότηση λόγω θανάτου, όπου καταβάλλεται το 50% της προκύπτουσας προσωρινής σύνταξης, το κατώτατο και ανώτατο όριο διαμορφώνονται σε 192 και 384 ευρώ αντίστοιχα.
Αιτίες απόρριψης της αίτησης
Η εγκύκλιος προσδιορίζει και τους λόγους για τους οποίους δεν μπορεί να εκδοθεί προσωρινή σύνταξη. Αυτό συμβαίνει στις εξής περιπτώσεις:
Όταν με υπεύθυνη δήλωσή του ο ασφαλισμένος ή τα μέλη οικογένειας δηλώσουν ότι δεν επιθυμούν την έκδοση προσωρινής σύνταξης.
Όταν δεν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (π.χ. όρια ηλικίας, απαιτούμενες κατά περίπτωση χρονικές προϋποθέσεις, ποσοστό αναπηρίας).
Όταν οι ασφαλισμένοι δεν έχουν καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Όταν λαμβάνεται ταυτόχρονα και άλλη κύρια σύνταξη για την ίδια αιτία ή έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης με αίτημα τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης για την ίδια αιτία.
Όταν δεν έχει διακοπεί η οποιαδήποτε εργασία κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Όταν είναι απαραίτητη η προηγούμενη αναγνώριση χρόνων ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων.
Τι ισχύει στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης
Η διαδικασία προσωρινής σύνταξης με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ είναι η εξής:
α) Για αιτήσεις μέχρι 31/12/2016 ο έλεγχος, επεξεργασία και απονομή προσωρινής σύνταξης πραγματοποιείται από τον τελευταίο φορέα στον οποίο υπάγεται ο ασφαλισμένος κατά την τελευταία χρονική περίοδο πριν την αίτησή του.
β) Για αιτήσεις από 1/1/2017 και μετά, ο έλεγχος, επεξεργασία και απονομή προσωρινής σύνταξης πραγματοποιείται από τον ΕΦΚΑ σύμφωνα με την νομοθεσία του εντασσόμενου φορέα της τελευταίας απασχόλησης πριν την αίτηση του ασφαλισμένου.
Προκειμένου να δικαιωθεί ασφαλισμένος με διαδοχικό χρόνο προσωρινής σύνταξης πρέπει να διαπιστωθεί ότι από τον συνολικό χρόνο ασφάλισης του αιτούντος πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης σύμφωνα με τη νομοθεσία του τελευταίου φορέα έως 31.12.2016 ακόμη και αν δεν καθίσταται αυτός τελικώς απονέμων της οριστικής σύνταξης ή του Ε.Φ.Κ.Α από 1.1.2017 ακόμη κι αν ο ενδιαφερόμενος δεν συνταξιοδοτηθεί με την νομοθεσία του τελευταίου εντασσομένου φορέα.
Στην περίπτωση που για τον υπολογισμό του ποσού της προσωρινής σύνταξης στον διαδοχικά ασφαλισμένο, ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης (12μηνο) δεν επαρκεί, λόγω αλλαγής επαγγελματικής δραστηριότητας του ασφαλισμένου, λαμβάνεται υπόψη και ο διαδοχικά διανυθείς χρόνος ασφάλισης και καταβάλλεται ποσό προσωρινής σύνταξης.
Παράδειγμα υπολογισμού με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης
Μισθωτός 5 μήνες με μηνιαίες αποδοχές 900€ και αυτοαπασχολούμενος 7 μήνες με μέσο μηνιαίο εισόδημα 800 ευρώ. Ο υπολογισμός γίνεται ως εξής: 900ευρώ χ50%=450 ευρώ χ5 μήνες=2250 ευρώ/12=187,50 ευρώ. Στη συνέχεια 800 ευρώ χ50%=400 ευρώ χ7 μήνες=2800 ευρώ /12=233,33 ευρώ. Σύνολο: 420,83 ευρώ.
Σημειώνεται ότι οι 12 μήνες που απαιτούνται για τον υπολογισμό του ποσού της προσωρινής σύνταξης αναφέρονται σε μήνες ασφάλισης που προηγούνται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης όποτε και αν αυτοί συμπληρώνονται ή την διακοπή του επαγγέλματος αν αυτή έχει προηγηθεί της αίτησης.