Πολιτική σταθερότητα και επαναφορά του κλίματος εμπιστοσύνης είναι τα «κλειδιά» που θα πείσουν επιχειρήσεις και ιδιώτες να «ξεθάψουν» τις οικονομίες τους
Με ελκυστικά «πακέτα» και ευρεία γκάμα τραπεζικών – καταθετικών προϊόντων, οι τράπεζες προσπαθούν τώρα να δημιουργήσουν δυνατά κίνητρα για την επιστροφή των καταθέσεων και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, καθώς και τα δυο αυτά είχαν δοκιμαστεί σκληρά εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Άλλωστε η αδυναμία χιλιάδων οφειλετών να ανταποκριθούν στις δανειακές υποχρεώσεις τους, σε συνδυασμό με την επιβολή των capital controls, είχε «παγώσει» τις περισσότερες συναλλαγές των πελατών τους, με όλα τα επιζήμια αποτελέσματα που αυτό συνεπάγεται. Επίσης, οι κατασχέσεις λογαριασμών για οφειλές προς το Δημόσιο λειτουργούν αποθαρρυντικά σε ορισμένες περιπτώσεις, χωρίς να παραγνωρίζει κανείς ότι μέρος των καταθέσεων που έφυγαν από το σύστημα το 2015 «κάηκαν» σε υποχρεώσεις προς το Δημόσιο και καθημερινές ανάγκες.
Φρέσκο χρήμα
Τώρα, με αφορμή την μερική χαλάρωση των capital controls, οι τράπεζες στρέφονται προς τους εν δυνάμει νέους καταθέτες, ενώ παράλληλα ξεκινούν καμπάνιες προς τους δανειολήπτες, προκειμένου να… περισώσουν ό,τι μπορούν.
Ωστόσο, όπως είναι εύλογο, το κλίμα εμπιστοσύνης δεν είναι δυνατόν να επανέλθει από την μια μέρα στην άλλη ούτε μπορει να επιβιώσει μέσα σε τα΄σο ασταθείς πολιτικές και οικονομικές συγκυρίες. Έτσι το μεγαλύτερο μέρος των τραπεζικών στελεχών δηλώνει απαισιόδοξο, εκτιμώντας ότι δεν είναι το οικονομικό δέλεαρ που θα φέρει πίσω τους πελάτες στα γκισέ των τραπεζών, όταν η βαθύτερη ανησυχία για το μέλλον της χώρας συνεχίζει να χαρακτηρίζει την επικαιρότητα.
Και αναφέρουν ως παράδειγμα την περίοδο του 2010-11, όπου τα υψηλά επιτόκια άνω του 5% δεν κατάφεραν να αναστείλουν την εκροή κεφαλαίων από τα ταμεία τους. Πόσω μάλλον που σήμερα οι αποδόσεις είναι κατά πολύ χαμηλότερες, αφού το προσφερόμενο επιτόκιο για την επαναπάτριση κεφαλαίων δεν ξεπερνά το 1,3% και τα συμβατικά επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις έχουν υποχωρήσει στο ιστορικό χαμηλό του 0,80%.
Προγράμματα επιβράβευσης και bonus
Οι τράπεζες έχουν συνδέσει τους προθεσμιακούς λογαριασμούς με προγράμματα επιβράβευσης, τα οποία συνδυάζουν τις αποδόσεις αυτές με κίνητρα για τον πελάτη, όπως πόντοι ή δωροεπιταγές που εξαργυρώνονται σε καθημερινές αγορές από τα συνεργαζόμενα καταστήματα.
Από το φθινόπωρο αναμένεται εντατικοποίηση αυτών των προγραμμάτων, ενώ παράλληλα οι τράπεζες θα έχουν την ευκαιρία να επανακαθορίσουν την σχέση τους με τους πελάτες, μεταφέροντάς τους μηνύματα ασφαλείας και σταθερότητας. Τραπεζικά στελέχη παραδέχονται ότι, προς το παρόν, η ανταπόκριση του κόσμου είναι ισχνή, αλλά ελπίζουν ότι αυτή θα ενταθεί μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς θα ενισχύεται και η αισιοδοξία για την πορεία της οικονομίας.
Άλλωστε τα ίδια στελέχη εκτιμούν ότι, σε τελική φάση, η εφαρμογή του περιουσιολογίου και του ηλεκτρονικού πόθεν έσχες θα λειτουργήσει θετικά, καθώς οι φορολογούμενοι έχουν πλέον την υποχρέωση να δηλώσουν τα μετρητά που βρίσκονται εκτός τραπεζικού συστήματος, δηλαδή σε θυρίδες ή στρώματα, εφόσον αυτά υπερβαίνουν τις 15.000 ευρώ, οπότε δεν θα είναι λίγοι αυτοί που θα προτιμήσουν να τα ξαναφέρουν στις τράπεζες.
«Κλειδί» η εμπιστοσύνη
Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης καταγράφηκε αύξηση των καταθέσεων, αποδεικνύοντας ακριβώς ότι η εμπιστοσύνη είναι το «κλειδί» για την ενίσχυση των καταθέσεων.
Ήδη τον Ιούνιο παρατηρήθηκε αύξηση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα κατά 1,04 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση, ενώ τον Ιούνιο 2015 είχε καταγραφεί μείωση κατά 7,69 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση.
Οι έντονες εκροές καταθέσεων της περιόδου Σεπτεμβρίου 2014-Ιουνίου 2015 ύψους 42,5 δισ. ευρώ σταμάτησαν μετά την επιβολή capital controls.
Το υπόλοιπο των ιδιωτικών καταθέσεων ανήλθε σε 122,74 δισ. ευρώ στο τέλος του Ιουνίου από 121,7 δισ. ευρώ στο τέλος Μαΐου και 122,23 δισ. ευρώ στο τέλος του Ιουνίου 2015.
Η αύξηση των καταθέσεων εντός του Ιουνίου προήλθε από την άνοδο των καταθέσεων των επιχειρήσεων, κατά 682 εκατ. ευρώ και των νοικοκυριών κατά 358 εκατ. ευρώ.
Ειδικά για τα νοικοκυριά, επισημαίνεται τόσο η αύξηση των καταθέσεων όψεως κατά 201 εκατ. ευρώ, όσο και η άνοδος των καταθέσεων προθεσμίας κατά 381 εκατ. ευρώ σε μηνιαία βάση, ενώ αντίθετα οι καταθέσεις ταμιευτηρίου μειώθηκαν κατά 224 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά τις καταθέσεις των επιχειρήσεων σημειώνεται η αύξηση κατά 6,1% σε μηνιαία βάση και κατά 35,6% σε ετήσια των καταθέσεων όψεως.
Οι κάρτες
Η σημαντική αύξηση των καταθέσεων μιας ημέρας στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα (καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου) τον Ιούνιο κατά 25,6% (74,7 δισ. ευρώ) σε ετήσια βάση, συνδέεται με τη διάδοση των χρεωστικών και των πιστωτικών καρτών και των ηλεκτρονικών πληρωμών κυρίως ύστερα από την επιβολή του εβδομαδιαίου ορίου στις αναλήψεις.
Οι συνολικές ιδιωτικές καταθέσεις του Ιουνίου ήταν μειωμένες κατά 115,1 δισ. ευρώ, έναντι του μεγίστου υπολοίπου καταθέσεων ιδιωτών των 237,8 δισ. ευρώ που καταγράφηκε τον Σεπτέμβριο του 2009.
