«Θα κάνατε ποτέ μια συμφωνία για αγορά ιδιοκτησίας με την Ελλάδα;» Η ερώτηση αυτή διατυπώνεται σε σημερινό δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters κάτω από τον τίτλο «Πώληση ακινήτων αλά ελληνικά», με αφορμή τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης για αποκρατικοποιήσεις.
Για μια χώρα που ελπίζει να αποφύγει την πτώχευση, πουλώντας ακίνητη περιουσία αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ, οι πωλήσεις στην Αθήνα βρίσκονται σε κατάσταση ανησυχίας.
Αεροδρόμιο του Ελληνικού και συμφωνία με Κατάρ
Το δημοσίευμα θέτει ως παράδειγμα το παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού στην Αθήνα το οποίο έκλεισε το 2001, αφήνοντας 170 στρέμματα παράκτιων εκτάσεων με τις διαδοχικές κυβερνήσεις να προσπαθούν να το μετατρέψουν σε κάτι που θα μπορούσε να αποφέρει χρήματα.
Το παλιό αεροδρόμιο είναι ένα οδυνηρό σύμβολο της απραγματοποίητης ελπίδας. Ένα παλιό Boeing 747-200 σκουριάζει ανάμεσα ακόμα στο χώρο στάθμευσης, και οι δίαυλοι παραμένουν ερημωμένοι.
Πιθανά σενάρια
Μια δεκαετία μετά, τα σχέδια για άντληση 7 δισ. ευρώ από το συνεταιρισμό με το Κατάρ για την κατασκευή μιας οικονομικής περιοχής κατά μήκος των γραμμών του Canary Wharf του Λονδίνου παραμένουν κολλημένα στα σχέδια.
Ένα χρόνο μετά το δανεισμό 110 δισ. ευρώ από την ΕΕ και το ΔΝΤ, οι χρηματοοικονομικές αγορές ζητούν όχι εάν, αλλά πότε η Ελλάδα θα προχωρήσει με την αναδιάρθρωση. Το χρέος της ήδη έχει «πάρει το βραβείο» από όλους τους τρεις σημαντικότερους οργανισμούς – είναι ακόμα χαμηλότερο απ’ αυτό της Τουρκίας και της Αιγύπτου- με περαιτέρω υποβαθμίσεις εν όψει. Ωστόσο, η Ελλάδα επιμένει πως η αναδιάρθρωση θα ήταν ένα μεγάλο λάθος.
Αναλυτές σχολιάζουν πως το σχέδιο της συγκέντρωσης 50 δισ. ευρώ είναι πολύ φιλόδοξος στόχος, και ακόμη και τα 20 δισ. ευρώ θα ήταν μια καλή είδηση. Ακόμη κι αυτό όμως, δύσκολα θα είχε κάποια επίδραση. «Χρειάζεται να σφίξει τη ζώνη του προϋπολογισμού ακόμη περισσότερο από ό,τι έχει κάνει ήδη. Αλλά χωρίς τις ιδιωτικοποιήσεις, η Ελλάδα θα πρέπει να ξεχάσει ότι μπορεί να αποφύγει τη χρεοκοπία».
Μέλη της ευρωζώνης θέλουν η Αθήνα να ξεκινήσει τις μεγάλες ρευστοποιήσεις όσο το δυνατόν συντομότερα και έχουν ζητήσει τα πρώτα 15 δισ. ευρώ να αυξηθούν μέχρι το 2013. Ελληνικοί φορείς εκφράζουν τον προβληματισμό τους ενώ άλλοι ειδικοί εκτιμούν ότι η Ελλάδα ‘κάθεται’ πάνω σε κρατική περιουσία αξίας περίπου 300 δισεκατομμυρίων ευρώ -σχεδόν όσο το συνολικό χρέος της χώρας.
«Πώς μπορεί η Ελλάδα να ζητάει μετρητά από τους εταίρους της και να μην επωφελείται από τις δικές της κατοχές;» ρωτάει ένας δυτικός αξιωματούχος τον Μάρτιο. «Υπήρχε πολλή πίεση για την Αθήνα για να παραδώσει ένα σχέδιο παιχνιδιού», πρόσθεσε.
Η Citi επισήμανε σε report της το μήνα Απρίλιο πως, σύμφωνα με το πιο αισιόδοξο σενάριο, όπου η Ελλάδα κατορθώνει να συγκεντρώσει τα 5,5-7,5 δισ. ευρώ που έχει θέσει στόχο για το 2012, δεν θα μπορέσει να συγκεντρώσει τα 27 δισ. ευρώ που χρειάζεται από τις αγορές ομολόγων τον επόμενο χρόνο. Και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, τα 50 δισ. ευρώ ως έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις μέχρι το 2015, θα κατορθώσουν να μειώσουν το χρέος μέχρι το 134% του ΑΕΠ, επίπεδο που οι οικονομολόγοι θεωρούν εξίσου υψηλό.
Το δημοσίευμα υπενθυμίζει και πάλι το σκάνδαλο του Βατοπεδίου και το πόσο συγκλόνισε την Ελλάδα, υποστηρίζοντας πως τέτοια σκάνδαλα έχουν δημιουργήσει κλίμα δυσπιστίας. Για να πετύχουν τα σχέδια ιδιωτικοποίησης, οι εγχώριοι ειδικοί εκτιμούν ότι θα πρέπει να γίνει «ξεκαθάρισμα».
«Πρέπει να είναι τόσο διαφανές που να πείθει τους πάντες ότι δεν υπάρχει τίποτα βρώμικο, τίποτα ύποπτο που θα καταστήσει κάποιους πλούσιους από το κλέψιμο της περιουσίας των πολιτών», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αριστοτέλης Καρυτινός, επικεφαλής του real estate στην Εθνική Τράπεζα.
Το έργο στο Ελληνικό πρέπει να γίνει. Η υλοποίηση της συμφωνίας με το Κατάρ και η ομαλή έναρξη του έργου θα προσφέρει στους ξένους επενδυτές την απόδειξη ότι τα πράγματα στην Ελλάδα μπορεί να αλλάξουν.
Αλλά αυτό θα πρέπει να ακολουθείται από μία αναθεώρηση των νόμων περί ιδιοκτησίας και ανάπτυξης. «Πρέπει να προσφέρουμε έργα που είναι έτοιμα να ξεκινήσουν, αν είναι δυνατόν με τις άδειες που λαμβάνονται, για την αποφυγή παρόμοιων προβλημάτων στο μέλλον», είπε ο κ. Καρυτινός.