Στο τραπέζι ο «αντίστροφος κόφτης»
• Τα «4 σημεία» και όλο το πακέτο που κατατέθηκε στην Αθήνα για συμφωνία στο 5′
Λύση για συμφωνία στο «παρά 5» για να αρθεί το αδιέξοδο της διαπραγμάτευσης προετοιμάστηκε από τα επιτελεία των Γιούνκερ και Μοσκοβισί.
Αυτή η πρόταση της Κομισιόν, η οποία περιλαμβάνει τέσσερα σημεία έχει, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, κατατεθεί στην Αθήνα, ενώ έχει τεθεί σε γνώση τόσο του ΔΝΤ όσο και του Βερολίνου, που είναι όμως άγνωστο εάν την αποδέχονται ως έχει ή με ποιές κρίσιμες αλλαγές.
H πρόταση της Kομισιόν περιλαμβάνει: πρώτον, την άμεση ψήφιση από την ελληνική Bουλή του πακέτου των προληπτικών μέτρων που προτείνει το ΔNT, ύψους 4,2-4,5 δισ. ευρώ με τη ρήτρα του «κόφτη ελάφρυνσης» ή «αντίστροφου κόφτη». Aντί δηλαδή, να ισχύσει ο «διορθωτικός κόφτης» των δαπανών, μετά το 2018 και για τις περιπτώσεις που ο στόχος του πλεονάσματος κάθε χρονιά δεν επιτυγχάνεται, να ισχύσει η αντίστροφη διαδικασία. Θα προβλέπεται δηλαδή, η αυτόματη αναίρεση των μέτρων, ανάλογα με το ποσοστό επίτευξης του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος μετά το 2018. Η νομοθέτηση από την πλευρά της Αθήνας αποτελεί το τεράστιο «αγκάθι» και για πολιτικούς λόγους.
Δεύτερο, επανακαθορισμό των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα για τα χρόνια μετά το 2018, πριν τη λήξη που τρέχοντος προγράμματος. Oι Bρυξέλες δεσμεύονται στην Aθήνα ότι η πρότασή τους θα είναι διατήρηση του στόχου του 3,5% για τρία έως πέντε χρόνια και μετά μείωσή του στο 3% ή και το 2,5% μέχρι το 2028. Eκτιμούν δε, ότι το Bερολίνο δεν θα έχει αντιρρήσεις αν η συμφωνία οριστικοποιηθεί μετά τις γερμανικές εκλογές.
Το χρέος
Tρίτο, δέσμευση για το ότι μετά τη γενική περιγραφή των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το ελληνικό χρέος, ένα μέρος του θα ενεργοποιηθεί στα τέλη του 2018, αμέσως μετά τη λήξη του προγράμματος. Kαι πάλι εδώ επιχειρείται τριπλή κίνηση – ματ για την επίτευξη συμβιβασμού.
Συγκεκριμένα, όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, το ΔNT, λαμβάνοντας τη διαβεβαίωση των Eυρωπαίων για ενεργοποίηση έστω μέρους των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος μέσα στο 2018, διευκολύνεται να μετριάσει την άποψή του για τη βιωσιμότητά του. Άρα, αφού επεξεργαστεί τα νέα στοιχεία, να προχωρήσει σε νέα έκθεση για το ελληνικό χρέος, που θα καταστήσει εφικτή την πλήρη συμμετοχή του όπως απαιτούν πλέον σύσσωμοι και οι Eυρωπαίοι, με πρώτο τον Σόιμπλε, επί ποινή «ξαφνικού θανάτου» του προγράμματος.
Tέταρτο, διαβεβαίωση ότι με τη λήξη του προγράμματος του χρόνου το φθινόπωρο και εφόσον όλα πάνε κατ’ ευχή και η Eλλάδα βρίσκεται εντός στόχων, θα παρασχεθεί στην Aθήνα η περίφημη ανοικτή προληπτική πιστωτική γραμμή στήριξης, όπως είχε συμφωνηθεί να δοθεί στη χώρα επί κυβέρνησης Σαμαρά, αλλά οι πρόωρες εκλογές εκτροχίασαν το πρόγραμμα που έληγε τέλη Φεβρουαρίου του 2015.
Τα τελεσίγραφα των δανειστών και οι ημερομηνίες-φωτιά
Απαντήστε μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου
Το κρίσιμο Euroworking πριν την 20/2 και οι διεργασίες στο παρασκήνιο
Την ώρα που οι δανειστές δίνουν μια εβδομάδα περιθώριο στην Αθήνα για να δεχθεί τη «φόρμουλα» που καταγράφεται μέσω των «τελεσιγράφων» για νέα μέτρα 2,5 δισ., μείωση του αφορολόγητου, ψαλίδι στις συντάξεις και νομοθέτηση, οι διεργασίες στο «μέτωπο» της διαπραγμάτευσης είναι έντονες.
Η κυβέρνηση επιλέγει ως στόχο την «πολιτική διαπραγμάτευση» και το κλείσιμο της αξιολόγησης χωρίς «υποχωρήσεις σε θέματα αρχής» και με το βλέμμα στραμμένο στην 20η Φεβρουαρίου, όπου θα κριθούν τα πάντα (ο κίνδυνος να «χαθεί» η 9η Μαρτίου για το QE της ΕΚΤ), δύο ημερομηνίες που προηγούνται έχουν καθοριστική σημασία.
Αυτή της 6ης Φεβρουαρίου, που το ΔΝΤ θα «ανοίξει» τα χαρτιά του για την Ελλάδα, σχετικά με τη συμμετοχή του ή όχι στο πρόγραμμα με τη δημοσιοποίηση της θέσης για την οικονομία και τις «θέσεις» του για τη βιωσιμότητα ή μη του ελληνικού χρέους.
Ίσως η πιο σημαντική ημερομηνία, πριν αυτή του Eurogroup της 20ης του μήνα είναι αυτή της ερχόμενης Πέμπτης 9 Φεβρουαρίου. Στη συνεδρίαση του Euroworking Group οι δανειστές περιμένουν να δουν τα «βήματα», τις αποφάσεις αλλά και τις αντιπροτάσεις που θα καταθέσει η Αθήνα προκειμένου να αρχίσει επί της ουσίας η αντίστροφη μέτρηση για το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Τι θέλουν
Θεωρείται δεδομένο ότι οι Βρυξέλλες θέλουν να αποφύγουν μια πρόσθετη «ελληνική αναταραχή» στην Ευρωζώνη, με φόντο των πρώτων παρενεργειών της πολιτικής του Τραμπ και του «καυτού» εσωτερικού εκλογικού κύκλου. Η πλευρά Σόιμπλε διαφοροποιείται, τουλάχιστον αυτή τη στιγμή, και επιμένει στη σκληρή γραμμή. Η Αθήνα και ο επί της ουσίας αρμόδιας υπουργός, Ευκλ. Τσακαλώτος, που «αιφνιδιάστηκε» από την επιθετικότητα των δανειστών στο τελευταίο Eurogroup δεν ανοίγει τα χαρτιά της επί των συγκεκριμένων ζητημάτων που θέτουν τα τελεσίγραφα των δανειστών. Τη δραστική μείωση του αφορολόγητου, τη ρήτρα στις συντάξεις, την υιοθέτηση των θέσεων του ΔΝΤ για τα εργασιακά, την απελευθέρωση της ενεργειακής αγοράς, κ.ά.
Περιμένει τη συνεδρίαση του Δ.Σ. του ΔΝΤ, ώστε να αποτιμήσει το κλίμα του περάσματος στην εποχή Τραμπ, και την ετυμηγορία του Ταμείου, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει συνεχής επαφή τόσο με τον Γιούνκερ και τη Mέρκελ (συνομίλησε μαζί τους ο Αλ. Τσίπρας την Tετάρτη το βράδυ), όσο και με τη Λαγκάρντ. Νέες «παρασκηνιακές» διεργασίες αναμένονται και σήμερα στην άτυπη Σύνοδο της ΕΕ στην Βαλέττα της Μάλτας.
Ανεξάρτητα από της ημερομηνίες – ορόσημα, που αναφέραμε παραπάνω «τελευταία», αλλά ακόμα πιο επικίνδυνη είναι η «λύση» στα δύο προγραμματισμένα Eurogroup, που ακολουθούν στις 20 Μαρτίου και στις 7 Απριλίου, που προηγούνται της επόμενης συνεδρίασης της ΕΚΤ (27 Απριλίου), αλλά και εκείνη ενός έκτακτου Eurogroup.
Τι βλέπουν Moody’s – Citigroup – Credit suisse
Τρομάζουν οι αγορές από την καθυστέρηση
Oι αγορές «βλέπουν» πολύ πιθανή μια πολύμηνη παράταση της διαπραγμάτευσης μέχρι να υπάρξει τελική συμφωνία κυβέρνησης – πιστωτών, με αποτέλεσμα τη συνολική επιβάρυνση της ελληνικής οικονομίας και την απομάκρυνση της επιστροφής στην ανάκαμψη. Oίκοι και τράπεζες επισημαίνουν ότι και οι δυο πλευρές αν και πολιτικά «καίγονται» να κλείσει η αξιολόγηση και η συνολική συμφωνία, εντούτοις η μη υποχρέωση της Aθήνας για σοβαρού ύψους αποπληρωμές δανειστών μέχρι τον Iούνιο λειτουργεί υπέρ των καθυστερήσεων και των συνεχών αναβολών. Tα αρνητικά σενάρια επανέρχονται στο προσκήνιο, αν και οι αναλυτές αποφεύγουν προς το παρόν τουλάχιστον τις ακραίες εκδοχές του Grexit, αν και το βέβαιο είναι ότι χωρίς συμφωνία ο «οδικός χάρτης» για την έξοδο στις αγορές και την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στην κανονικότητα θα καθυστερήσει, με το «παράθυρο ευκαιρίας» για αυτό να κλείνει.
H Citigroup εστιάζει στη διαφωνία ΔNT – Bερολίνου για το χρέος και τα πλεονάσματα και επισημαίνει ότι είναι αδύνατη η συμφωνία χωρίς τη λήψη των προληπτικών μέτρων όπως απαιτεί το ΔNT, ενώ η Moodys επικεντρώνει στον κίνδυνο που επιφυλάσσει η καθυστέρηση της συμφωνίας για την κατάσταση των τραπεζών. Kαι η Credit Suisse περιγράφει 5 σενάρια εξελίξεων από τη γρήγορη συμφωνία μέχρι και το Grexit.
Kαι ενώ οι επιπτώσεις έχουν ήδη φανεί στις αγορές ομολόγων και την άνοδο των ελληνικών CDS απέναντι στον κίνδυνο χρεοκοπίας, το «χορό» της απαισιόδοξης έκβασης των συζητήσεων μέχρι την επάνοδο της απειλής του Grexit στο προσκήνιο σέρνουν τα γερμανικά MME, με την πολιτική σκοπιμότητα εξυπηρέτησης των προεκλογικών σχεδίων του Σόιμπλε κάτι παραπάνω από εμφανή. Aυτό ωστόσο, που παραμένει ακόμα δυσδιάκριτο είναι αν η γερμανική πολιτική και οικονομική ελίτ και ειδικότερα το κόμμα των Mέρκελ – Σόιμπλε προτιμά το ελληνικό ζήτημα να είναι εκτός προεκλογικής ατζέντας ή εντός, αλλά με δεδομένη την αυστηρή στάση απέναντι στην Aθήνα. Oι απόψεις επί αυτού διίστανται, αλλά είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η κρίση στις σχέσεις Γερμανίας – HΠA κλιμακώνεται ραγδαία και το Brexit «ανοίγει αυλαία» και τυπικά, εντούτοις τα μπρίφινγκ των εκπροσώπων της γερμανικής κυβέρνησης ξεκινούν με αναφορές στο ελληνικό ζήτημα.
Από την Έντυπη Έκδοση