Mεγαλύτερη συμμετοχή ιδιωτών σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο
O ρόλος του Aνεξάρτητου Διαχειριστή Mεταφοράς Hλεκτρικής Eνέργειας (AΔMΗE) και τι αλλάζει στην αγορά
Χωρίς όριο θα μπορούν να συμμετέχουν οι ιδιώτες επενδυτές στα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, μέσω της θυγατρικής της ΔΕΗ Α.Ε. με την επωνυμία «Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) Α.Ε.», η οποία θα έχει και την κυριότητα του Συστήματος, που θα «κληρονομήσει» από τη δημόσια επιχείρηση με τη διαδικασία της απόσχισης και εισφοράς κλάδου, μέσα σε τρείς μήνες από τη δημοσίευση του νόμου, αλλά και του ΔΕΣΦΑ.
Αυτό προβλέπει το ενεργειακό νομοσχέδιο, που παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο και περιλαμβάνει στην ελληνική νομοθεσία το 3ο κοινοτικό ενεργειακό πακέτο, που ανοίγει το δρόμο για μεγαλύτερη συμμετοχή των ιδιωτών στο χώρο του ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Ωστόσο, υπάρχει η πρόβλεψη ότι τόσο ο ΑΔΜΗΕ, που θα διαχειρίζεται τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού, όσο και ο ΔΕΣΦΑ, ο οποίος διαχειρίζεται το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου, θα τελούν πάντοτε υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο του Δημοσίου.
Από τους πιθανούς ιδιώτες μετόχους του ΑΔΜΗΕ εξαιρούνται όσοι έχουν δραστηριότητα παραγωγής ή προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου. Οποιαδήποτε μεταβίβαση μετοχών, η οποία επάγεται τη μεταβολή στο δημόσιο έλεγχο της ΑΔΜΗΕ Α.Ε. συντελείται μόνο εφόσον διασφαλίζεται ότι η διοίκηση της εταιρείας ασκείται κατά πλειοψηφία από μέλη, που διορίζονται από το Δημόσιο ή/και ότι η λήψη μείζονος σημασίας αποφάσεων, που ανάγονται στη διαχείριση του δικτύου γίνεται μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του Δημοσίου.
Πρέπει ακόμα να σημειωθεί ότι σε περίπτωση συστηματικής παραβίασης από τον ΑΔΜΗΕ, των υποχρεώσεων που έχει, ιδίως δε σε περίπτωση κατ’ εξακολούθηση μεροληπτικής συμπεριφοράς προς όφελος της ΔΕΗ, η ΡΑΕ δικαιούται να διορίσει τρίτο πρόσωπο ως Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς, ο οποίος οργανώνεται και λειτουργεί ως Ανεξάρτητος Διαχειριστής Συστήματος.
Ο ΑΔΜΗΕ εκπονεί κάθε χρόνο δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, το οποίο υποβάλλει προς έγκριση στη ΡΑΕ. Επίσης, συνάπτει συμβάσεις ισχύος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συμβάσεις διαχείρισης της ζήτησης και βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Στο νομοσχέδιο, υπάρχουν πλήθος γενικόλογων υποχρεώσεων ανεξαρτησίας, που έχει ο ΑΔΜΗΕ, ώστε η λειτουργία του να «εναρμονίζεται με τις συνθήκες λειτουργίας της αγοράς και του ελεύθερου ανταγωνισμού», αλλά και συγκεκριμένες διατάξεις ως προς τη λειτουργία του, έναντι της «μητρικής» ΔΕΗ.
Η πλειοψηφία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΑΔΜΗΕ Α.Ε., δεν θα πρέπει να έχει επαγγελματική ή άλλη σχέση με τη ΔΕΗ για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών, πριν από το διορισμό. Τα υπόλοιπα μέλη για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, πριν από το διορισμό τους. Το ίδιο ισχύει και μετά την αποχώρησή τους από το Δ.Σ. για διάστημα τεσσάρων (4) ετών. Οι απαγορεύσεις αυτές ισχύουν και στην περίπτωση κάθε άλλης επιχείρησης, που εκτελεί δραστηριότητες παραγωγής ή προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου.
Το Εποπτικό Συμβούλιο του ΑΔΜΗΕ, αποτελείται από επτά μέλη (τέσσερα προτείνονται από τους μετόχους, δύο μέλη από το ελληνικό δημόσιο κι ένα μέλος από το προσωπικό).
Ο Υπεύθυνος Συμμόρφωσης του ΑΔΜΗΕ, μπορεί να είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο και διορίζεται από το Εποπτικό Συμβούλιο. Είναι αρμόδιος για την παρακολούθηση της εκτέλεσης του προγράμματος συμμόρφωσης.
Οι νέοι φόροι
Ο ΑΔΜΗΕ θα πρέπει να έχει πιστοποιηθεί από τη ΡΑΕ (γνωμοδοτεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) το αργότερο μέχρι την 3η Μαρτίου 2012.
Με το νομοσχέδιο δημιουργούνται:
• Ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ Α.Ε.), η εταιρεία δηλαδή που θα έχει την κυριότητα των παγίων μεταφοράς και τη διαχείριση της σχετικής δραστηριότητας.
• Το Εποπτικό Συμβούλιο του ΑΔΜΗΕ.
• Ο Υπεύθυνος Συμμόρφωσης του ΑΔΜΗΕ.
• Ο Λειτουργός Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. (ΛΑΓΗΕ Α.Ε.), η εταιρεία δηλαδή που θα έχει την ευθύνη λειτουργίας της ημερήσιας αγοράς.
• Η Συμβουλευτική Επιτροπή του ΑΔΜΗΕ και του ΛΑΓΗΕ.
• Ο Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε., η εταιρεία δηλαδή που θα έχει τη διαχείριση του Δικτύου Διανομής.
• Ο Υπεύθυνος Συμμόρφωσης του ΔΕΔΔΗΕ(Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας)
Ό,τι «μένει» στο ΔΕΣΜΗΕ μετά την απόσχιση των λειτουργιών, που αναφέραμε παραπάνω (που πηγαίνουν στον ΑΔΜΗΕ) μετονομάζεται σε “ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. και με διακριτικό τίτλο «ΛΑΓΗΕ ΑΕ», έχει την ευθύνη για τον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό. Oι προϋποθέσεις που απαιτούνται
Στο νομοσχέδιο ορίζεται ως Δίκτυο του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (Δίκτυο ΔΑΑ), που δεν εντάσσεται στο Δίκτυο Διανομής το σύστημα διανομής μέσης και χαμηλής τάσης και οι εγκαταστάσεις διανομής ηλεκτρικής ενέργειας του Αεροδρομίου Αθηνών.
Σημαντικό είναι ωστόσο, ότι η ΡΑΕ δύναται με απόφασή της να κατατάσσει ένα δίκτυο, το οποίο διανέμει ηλεκτρική ενέργεια σε γεωγραφικά περιορισμένο βιομηχανικό ή εμπορικό ή κοινόχρηστο χώρο , και το οποίο δεν εφοδιάζει οικιακούς καταναλωτές, ως Κλειστό Δίκτυο Διανομής.
Η άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας χορηγείται από τη ΡΑΕ, εφόσον ο υποψήφιος προμηθευτής:
• έχει τη μορφή ανώνυμης εταιρείας ή εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με εταιρικό κεφάλαιο τουλάχιστον εξακοσίων χιλιάδων (600.000) ευρώ,
• διαθέτει οργανωτική και διοικητική δομή, κατάλληλη να εξασφαλίσει την αξιόπιστη, συνετή και χρηστή άσκηση δραστηριότητας προμήθειας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό Αδειών,
• έχει την αναγκαία χρηματοοικονομική ευρωστία και φερεγγυότητα, η οποία αποδεικνύεται από τα στοιχεία της αίτησης, σύμφωνα με τον Κανονισμό Αδειών.
Ο κάτοχος της άδειας οφείλει, κατά την άσκηση της δραστηριότητας προμήθειας, να προσκομίζει ικανοποιητικές μακροχρόνιες εγγυήσεις για την εξασφάλιση διαθεσιμότητας επαρκούς ισχύος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για το Σύστημα.
Η άδεια εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας χορηγείται από τη ΡΑΕ, εφόσον ο υποψήφιος έμπορος έχει τη μορφή ανώνυμης εταιρείας ή εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με εταιρικό κεφάλαιο τουλάχιστον εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ, Για τα Απομονωμένα Μικροδίκτυα, άδεια προμήθειας χορηγείται αποκλειστικά στη ΔΕΗ.
Πρέπει να σημειωθεί ότι αν κάποια εταιρεία έχει άδεια προμήθειας ή εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας σε κράτος-μέλος της ΕΕ, έχει δικαίωμα χορήγησης άδειας προμήθειας.