Άγνωστο το πότε θα επιστρεψουν οι Θεσμοί – Κίνδυνος να χαθεί και ο Απρίλης
Με την κυβέρνηση απλώς να επιμένει στον καταλογισμό ευθυνών σε Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και Βερολίνο, σχετικά με τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής, αλλά και τους δανειστές να εμμένουν στις απαιτήσεις τους, ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με τις νέες περικοπές συντάξεων, τα 24ωρα παρέρχονται χωρίς καμμία ουσιαστική πρόοδο σε τεχνικό επίπεδο και πλέον ο χρόνος μέχρι το Eurogroup της 7ης Απριλίου στην Μάλτα φθίνει επικίνδυνα.
Ωστόσο η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ακόμη και τώρα εξακολουθεί να επιμένει ότι υπάρχουν περιθώρια για επίτευξη συμφωνίας μέσα στον Απρίλιο, σύμφωνα και με την χθεσινή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Δημήτρη Τζανακόπουλου [βλ. σχετικά; Τζανακόπουλος: Τα επόμενα 24ωρα θα υπάρξουν εξελίξεις].
«Υπάρχουν καθυστερήσεις με προσχήματα, κατά κύριο λόγο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο» δήλωσε o κυβερνητικός εκπρόσωπος, συμπληρώνοντας όμως ότι τα επόμενα 24ωρα θα υπάρξουν εξελίξεις.
Σύμφωνα με τον κ. Τζανακόπουλο, «κάθε φορά που είμαστε κοντά, το ΔΝΤ έχει μια τακτική να καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις γιατί θεωρεί ότι όσο ο χρόνος πιέζει και όσο η οικονομία τελεί σε αβεβαιότητα, τόσο περισσότερο μπαίνει στη γωνία ο αντισυμβαλλόμενος του Ταμείου». Ο κ. Τζανακόπουλος άσκησε κριτική και στον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, κατηγορώντας τον επίσης ότι βρίσκει διάφορα προσχήματα για να καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις.
Πού κόλλησαν οι διαπραγματεύσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαπραγματεύσεις «κόλλησαν» στην κατανομή των μέτρων για το 2019 και για το 2020. Γερμανία και ΔΝΤ επιμένουν η μείωση των συντάξεων να γίνει σχεδόν εξ ολοκλήρου το 2019, με την ελληνική πλευρά να επιμένει ότι έστω ένα μέρος του ασφαλιστικού πακέτου θα πρέπει να μετατεθεί για το 2020.
Το ΔΝΤ υπαναχώρησε στην αρχική συμφωνία να «σπάσει» το συνολικό πακέτο του 2% του ΑΕΠ, ώστε η μείωση των συντάξεων να αποδώσει 0,7% το 2019 και 0,3% το 2020 (και αντίστοιχα η μείωση του αφορολόγητου να αποφέρει 0,3% το 2019 και 0,7% το 2020).
Σύμφωνα μάλιστα με όσα αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, το ΔΝΤ απείλησε να ξανανοίξει το Εργασιακό. Επομένως, ουσιαστικά, όλα τα θέματα αυτή τη στιγμή είναι ανοικτά.
Άγνωστο το πότε θα επιστρέψουν οι Θεσμοί
Έχει καταστεί σαφές ότι η ολοκλήρωση της τεχνικής αξιολόγησης προϋποθέτει μια ακόμη αποστολή των επικεφαλής του κουαρτέτου στην Αθήνα. Το πρωί της περασμένης Πέμπτης, πριν από τη συνεδρίαση του EuroWorking Group, η επιστροφή του κουαρτέτου αναμενόταν σήμερα Δευτέρα. Τελικά, οι προσδοκίες διαψεύστηκαν.
Το σκηνικό θα μπορούσε να ανατραπεί άμεσα. Αρκεί, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, να αποδεχθεί η κυβέρνηση την απαίτηση του ΔΝΤ για εμπροσθοβαρή εφαρμογή των δημοσιονομικών μέτρων το 2019, όπως προαναφέρθηκε. Σε αυτό το ενδεχόμενο, το Eurogroup της Μάλτας θα μπορούσε να υπογραμμίσει την πρόοδο ανοίγοντας τον δρόμο για συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο.
Ωστόσο, η ημερομηνία επιστροφής των επικεφαλής του κουαρτέτου μέχρι στιγμής παραμένει άγνωστη, παρότι ένα αισιόδοξο σενάριο αναφέρει ότι ακόμα και μέσα στην εβδομάδα θα μπορούσαν, υπό μορφή νομοσχεδίου, να κλείσουν οι παρεμβάσεις σε αφορολόγητο και συντάξεις.
Ο χρόνος μέχρι το Eurogroup της Παρασκευής είναι πλέον ελάχιστος -κι αν χαθεί αυτή η εβδομάδα η πιθανή έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup, για την οποία μίλησε την προηγούμενη εβδομάδα και o Γερούν Ντάισελμπλουμ, θα αναζητηθεί μετά τις αργίες του Πάσχα.
Σε κάθε περίπτωση, η τεχνική συμφωνία θα πρέπει να έχει κλείσει πριν από την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ, που έχει προγραμματιστεί για τις 21-23 Απριλίου, καθώς στην Ουάσινγκτον θα πρέπει να ανοίξει το θέμα των μέτρων για τη ρύθμιση του χρέους αλλά και των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Ευθεία σύνδεση μέτρων – αντιμέτρων με την συμφωνια για το χρέος
Ειδικά για το πακέτο με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, πληροφορίες φέρουν τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης να έχει προχωρήσει με την προεργασία, οι δε τελικές αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν σε πολιτικό επίπεδο. Ως ημερομηνία ορόσημο για την πλήρη συμφωνία -διότι μέσα στον Απρίλιο θα αναζητηθεί μόνο το τεχνικό σκέλος- παραμένει η συνεδρίαση του Eurogroup στις 22 Μαΐου.
Χθες, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συνέδεσε ευθέως την ενεργοποίηση των μέτρων και των αντίμετρων με την επίτευξη συμφωνίας για το χρέος. Ο κ. Τσίπρας, με δήλωσή του στο Έθνος της Κυριακής, υποστήριξε: «Είναι η πρώτη φορά που δεν εφαρμόζουμε μέτρα περιμένοντας να μας δώσουν κάτι μετά, αλλά το αντίστροφο. Θα κλείσει η συμφωνία, θα ψηφίσουμε μέτρα και τα αντίμετρα, τα οποία θα εφαρμοστούν μετά το 2019 – και αυτό μόνο αν στο μεταξύ υπάρχουν ουσιαστικά μέτρα για το χρέος και έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται».
Ερμηνεύοντας τη δήλωση του πρωθυπουργού, ο κ. Τζανακόπουλος, υποστήριξε ότι ο πρωθυπουργός ουσιαστικά επανέλαβε το περιεχόμενο της συμφωνίας που επιτεύχθηκε στο Eurogroup του Φεβρουαρίου: «Ναι μεν θα υπάρξει υποχώρηση σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό μείγμα, αλλά από την άλλη μεριά και μια μεσοπρόθεσμη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, έτσι ώστε να μπορέσει να υπάρξει ένας καθαρός διάδρομος για την ελληνική οικονομία».
Από την περασμένη εβδομάδα, ευρωπαϊκές πηγές συνέδεαν την εφαρμογή των σκληρών μέτρων με την υλοποίηση των όποιων αποφάσεων ληφθούν αναφορικά με την ελάφρυνση του χρέους σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Κατά την άποψη των δανειστών, δεν αρκεί μόνο η ολοκλήρωση του τρίτου Μνημονίου το καλοκαίρι του 2018 για να τεθούν σε ισχύ τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, τα οποία οι Ευρωπαίοι είναι διατεθειμένοι να συζητήσουν μόλις η ελληνική κυβέρνηση ψηφίσει το σκληρό πακέτο μέτρων.
Η εικόνα που μορφοποιείται σιγά σιγά αποκαλύπτει παρεμβάσεις στο χρέος βήμα βήμα, όσο υλοποιούνται τα μέτρα περικοπών συντάξεων και αφορολογήτου και όποια άλλα ενδεχομένως προστεθούν στην εποχή μετά την επίσημη -προς το παρόν- ημερομηνία λήξης του τρίτου προγράμματος το καλοκαίρι του 2018.
Ευρωπαϊκές πηγές αναφέρουν ότι το Eurogroup είναι διατεθειμένο να συζητήσει αναφορικά με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, ακόμα και σε μια έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, πριν από τις 22 Μαΐου, οπότε είναι το επόμενο ορόσημο, εφόσον νωρίτερα έχουν ψηφιστεί τα μέτρα.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν όμως ότι όσο καθυστερεί η συμφωνία για τα μέτρα τόσο πηγαίνει πίσω και ολοένα πιο κοντά σε ένα καυτό καλοκαίρι η διευθέτηση του ελληνικού ζητήματος.
Αν εντός των επόμενων 48 ωρών, δεν συμφωνηθεί η άμεση επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα, ο χρόνος πλέον αρχίσει να πιέζει ασφυκτικά, απομακρύνοντας ακόμα και το σενάριο συμφωνίας μέσα στον Απρίλιο.