Η ελληνική οικονομία “γυρίζει”, λέει ο επικεφαλής της Fairfax Financial Holdings, Prem Watsa, σε συνέντευξή του στην “Καθημερινή”.
Ο Καναδός μεγαλοεπενδυτής, μεταξύ άλλων, εκφράζει την αισιοδοξία του ότι η Ελλάδα μπορεί να πετύχει στο μέλλον ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι και 5% έως 7%, σημειώνοντας πως “τα χειρότερα είναι πίσω μας”. Ο κ. Watsa, επίσης, τονίζει ότι δεν τίθεται πλέον θέμα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και υπογραμμίζει ότι το κλειδί για τη θετική εξέλιξη της οικονομίας δεν βρίσκεται στην ελάφρυνση του χρέους, αλλά στη συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και στην άρση των capital controls.
Για την πορεία της ελληνικής οικονομίας
“Πιστεύω ότι τα χειρότερα έχουν περάσει. Η κυβέρνηση έχει λάβει δύσκολες αποφάσεις, τις οποίες ίσως δεν ήθελε να πάρει, αλλά ήταν αναγκαίες. Τα χειρότερα είναι πίσω μας. Η ελληνική οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 27%. Αυτό είναι χειρότερο από τη Μεγάλη Ύφεση του ’29. Οι πωλήσεις ακινήτων, όπως και οι επενδύσεις, κατέρρευσαν. Αλλά τα πράγματα αλλάζουν. Η οικονομία έφθασε στον πάτο και τώρα γυρίζει”, σημειώνει ο Watsa.
“Το χρέος δεν είναι τόσο σημαντικό”
“Δεν νομίζω ότι το χρέος είναι τόσο σημαντικό. Δύο πράγματα είναι πιο σημαντικά. Να περιληφθούν τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και αυτό μπορεί να γίνει αφού η Ελλάδα έχει κάνει όλα όσα έπρεπε να κάνει. Έχει μείνει μόνο αυτό το θέμα του χρέους και η άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Η συμβουλή μου προς την κυβέρνηση είναι, διασφαλίστε το QE, προχωρήστε στην άρση των περιορισμών, και το χρέος δεν είναι τόσο σημαντικό. Εάν γίνουν αυτά, θα δείτε επενδύσεις να έρχονται και χρήματα να επιστρέφουν στην Ελλάδα”.
Επενδύοντας στην Ελλάδα
“Όλοι αντιλαμβάνονται πλέον ότι δεν πρόκειται να υπάρξει Grexit. Ο πρωθυπουργός, ο υπ. Οικονομικών, οι πάντες, έχουν διαμηνύσει ξεκάθαρα ότι αυτό δεν αποτελεί επιλογή. Σε αυτό το περιβάλλον, με την άρση των capital controls θα επιστρέψουν πολλά χρήματα. Θα με ρωτήσετε, υπάρχει προηγούμενο για κάτι τέτοιο; Ναι, η Κύπρος. Είχαν περιορισμούς για μόλις δύο χρόνια, και όταν τους σταμάτησαν, τα χρήματα άρχισαν να ρέουν. Και η Κύπρος δεν είναι καν στο QE”.
Βγείτε στις αγορές και όλα θα βελτιωθούν
“Για μένα το σημαντικό είναι η ποσοτική χαλάρωση και η άρση των capital controls. Από τη στιγμή που θα μπορείτε να βγείτε στις αγορές όλα θα βελτιωθούν. Η οικονομία κάνει κύκλους. Θα αναπτυχθεί, θα αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα. Αλλά για να έχει η Ελλάδα πρόσβαση στις αγορές και να απελευθερωθεί από την ΕΚΤ και τους υπόλοιπους δανειστές, χρειάζεται να απελευθερώσει το τραπεζικό της σύστημα. Και τότε το επόμενο βήμα είναι η δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού προς την επιχειρηματικότητα”.
Μειώστε φόρους, αφού “τρέξει” η οικονομία
“Πρέπει να μειώσετε τους φορολογικούς συντελεστές. Αλλά αυτό θα το κάνετε μετά τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και αφού έχει αρχίσει η οικονομία να τρέχει. Μόνο τότε θα έχετε την ευελιξία να μειώσετε τους φόρους. Τώρα δεν την έχετε. Επίσης, είναι σημαντικό ότι υπάρχει πλέον μια ανεξάρτητη αρχή για το θέμα των φόρων. Παλιά οι αρμόδιοι ήταν κοντά στην κυβέρνηση και στους επιχειρηματίες. Τώρα υπάρχει ένας εντελώς ανεξάρτητος θεσμός, όπως στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Αυτά είναι μηνύματα για τους επενδυτές. Και μπορεί να μην έχουν πέσει οι αποδόσεις των ομολόγων όσο χαμηλά θα θέλατε, αλλά πέφτουν, και αυτό δείχνει κάτι”.
Για την ανάπτυξη
“Εγώ σας λέω ότι θα δείτε ανάπτυξη 5%, 6% και 7%. Δεν έχω καμία αμφιβολία. Αρκεί να κάνετε αυτά που είπα. Από τη στιγμή που αποκτήσετε πρόσβαση στις αγορές, και αυτό μπορεί να πάρει λίγο χρόνο, οι πάντες θα είναι ικανοποιημένοι. Δεν θα χρειάζεται να σας δανείζουν τα ευρωπαϊκά κράτη και η ΕΚΤ. Θα σας δανείζουν ιδιώτες, Αμερικανοί, Καναδοί και άλλοι”, επισημαίνει.
“Φτάσατε πολύ κοντά στη χρεοκοπία”
Ερωτηθείς για την έλλειψη δανεισμού από άλλες χώρες εκτός ΕΕ, ο Watsa σημειώνει πως αυτό δεν γίνεται επειδή “υπάρχουν οι φήμες περί χρεοκοπίας ή ότι μπορεί να φύγετε από το ευρώ. Η χώρα έχει κάνει τις επιλογές της. Η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι τέτοιο ενδεχόμενο δεν υπάρχει. Για να είμαι ειλικρινής, θα μπορούσε να συμβεί το 2015 με το δημοψήφισμα. Φτάσατε πολύ κοντά. Αλλά αυτό τελείωσε”.