Από το χαμηλό ρεκόρ του 2015
Η ελληνική οικονομία παρουσίασε πτώση του πληθωρισμού τον Ιούνιο, αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος το Μάιο, σύμφωνα με την έκθεση της Eurobank “7 ημέρες οικονομία”. Σύμφωνα με την έκθεση της τράπεζας, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής έχει αυξηθεί κατά 10.2% από το ιστορικό χαμηλό του Ιουνίου του 2015.
Αναλυτικά, στην έκθεσή της η τράπεζα αναφέρει:
Ο πληθωρισμός με βάση τον εθνικό δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) παρουσίασε ελαφρά μείωση – για τρίτο συνεχή μήνα – τον Ιούνιο 2017. Πιο αναλυτικά διαμορφώθηκε σε θετικό έδαφος 1,0% από 1,2% τον Μάιο 2017 και -0,7% τον Ιούνιο 2016. Ποια ήταν η συνεισφορά των επί μέρους ομάδων αγαθών και υπηρεσιών στην πτώση του πληθωρισμού τον Ιούνιο 2017;
Η ομάδα με την υψηλότερη συμβολή ήταν αυτή της διατροφής και των μη αλκοολούχων ποτών. Η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του εν λόγω υποδείκτη – ο οποίος έχει τη μεγαλύτερη στάθμιση, δηλαδή βαρύτητα, στη διαμόρφωση του εθνικού ΔΤΚ – μειώθηκε από -0,1% τον Μάιο 2017 στο -0,8% τον Ιούνιο 2017.
Ακολούθησαν οι ομάδες της στέγασης (από 3,3% στο 2,9%), των διαρκών αγαθών, ειδών νοικοκυριού και υπηρεσιών (από -3,2% στο -4,0%), των επικοινωνιών (από 2,1% στο 1,3%), των ξενοδοχείων, καφέ και εστιατορίων (από 2,1% στο 1,9%), της υγείας (από -2,9% στο -3,1%) των αλκοολούχων ποτών και καπνού (από 7,4% στο 7,0%) και τέλος των άλλων αγαθών και υπηρεσιών (από -2,4% στο -2,5%). Στην αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκαν οι ομάδες της ένδυσης και υπόδησης (αύξηση του πληθωρισμού από -2,5% στο -0,5%), των μεταφορών (από 6,8% στο 6,9%) και της αναψυχής και πολιτιστικών δραστηριοτήτων (από -1,7% στο -1,6%).
Τέλος, ο πληθωρισμός στην ομάδα της εκπαίδευσης παρέμεινε σταθερός (-0,3%).
Ο πληθωρισμός βάσει του πυρήνα του εθνικού ΔΤΚ, δηλαδή η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του εθνικού ΔΤΚ χωρίς τη συμμετοχή των κατηγοριών της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών, των αλκοολούχων ποτών και καπνού και των προϊόντων ενέργειας, διαμορφώθηκε στο 0,4% τον Ιούνιο 2017 από 0,0% τον Μάιο 2017 και 0,2% τον Μάιο 2016.
Το επίπεδο ή η μεταβολή του πυρήνα πληθωρισμού είναι αρνητική συνάρτηση του παραγωγικού κενού της εκάστοτε οικονομίας.
Για παράδειγμα, όταν το δυνητικό προϊόν είναι κατά πολύ υψηλότερο από το τρέχον, ήτοι μεγάλο παραγωγικό κενό, τότε ο βαθμός εκμετάλλευσης των παραγωγικών συντελεστών της οικονομίας είναι χαμηλός (π.χ. υψηλή ανεργία και λίγες ώρες χρήσης των κεφαλαιουχικών αγαθών).
Το τελευταίο στοιχείο (ceteris paribus των δομικών χαρακτηριστικών των επί μέρους αγορών) δεν δημιουργεί πιέσεις για αυξήσεις στις αμοιβές των παραγωγικών συντελεστών, το κόστος παραγωγής των επιχειρήσεων δεν αυξάνεται και ως εκ τούτου ο πυρήνας πληθωρισμού (το επίπεδο ή η μεταβολή του) διατηρείται σε χαμηλά ή ακόμα και σε αρνητικά επίπεδα.
Ο προαναφερθείς οικονομικός συλλογισμός αποτυπώνεται σε έναν βαθμό στα στοιχεία της ελληνικής οικονομίας για την περίοδο Ιανουαρίου 2010 – Απριλίου 2017 (μηνιαία στοιχεία). Στο Σχήμα 2 παρουσιάζουμε ένα διάγραμμα διασποράς ανάμεσα στο επίπεδο του πυρήνα πληθωρισμού (κάθετος άξονας) και στο αντίστοιχο του ποσοστού ανεργίας (οριζόντιος άξονας).
Η αρνητική σχέση που υπάρχει είναι εμφανής.1 Η ελληνική “μεγάλη οικονομική ύφεση” είχε ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση του παραγωγικού κενού της οικονομίας, την αύξηση του ποσοστού ανεργίας, τη μείωση των μισθών και ως εκ τούτου την πτώση του πυρήνα πληθωρισμού.
Όσο το παραγωγικό κενό παραμένει υψηλό και ο ρυθμός πτώσης της ανεργίας είναι σχετικά χαμηλός, ο πυρήνας πληθωρισμού θα διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών της ΕΛΣΤΑΤ, οι εξαγωγές αγαθών σημείωσαν ετήσια ονομαστική αύξηση 25,3% ή €516,5 εκατ. τον Μάιο 2017. Το αντίστοιχο μέγεθος για τις εισαγωγές ήταν 20,6% ή €732,8 εκατ. Ως εκ τούτου το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε κατά €216,3 εκατ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών της ελληνικής στατιστικής αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), οι εξαγωγές αγαθών διαμορφώθηκαν στα €2.556,7 εκατ. τον Μάιο 2017 παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση 25,3% ή €516,5 εκατ. Στο ίδιο χρονικό διάστημα οι εισαγωγές εμπορευμάτων ανήλθαν στα €4.291,4 εκατ. καταγράφοντας ενίσχυση 20,6% ή €732,8 εκατ.2 Βάσει των προαναφερθέντων στοιχείων το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε σε ετήσια βάση κατά €216,3 εκατ. (βλέπε Σχήμα 3).
Για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου – Μαΐου 2017, οι εξαγωγές εμπορευμάτων ανήλθαν στα €11.798,7 εκατ. από €9.876,5 εκατ. το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι (αύξηση 19,5% ή €1.922,2 εκατ.). Οι εισαγωγές διαμορφώθηκαν στα €21.887,4 εκατ. σημειώνοντας άνοδο 21,8% ή €3.917,5 εκατ. Τέλος, το εμπορικό ισοζύγιο μειώθηκε (αύξηση του ελλείμματος) κατά -€1.995,3 εκατ.
Ποια ήταν η συνεισφορά των επί μέρους κατηγοριών εμπορευμάτων στην αύξηση των εξαγωγών και των εισαγωγών τον Μάιο 2017; Πως κινήθηκαν τα επί μέρους ισοζύγια; Τα σχετικά στοιχεία παρατίθενται στον Πίνακα 1. Η κατηγορία των εμπορευμάτων εκτός πετρελαιοειδών και πλοίων (εκτός Π&Π) είχε την υψηλότερη συνεισφορά στην αύξηση των εξαγωγών τον Μάιο 2017. Πιο αναλυτικά οι εξαγωγές αγαθών εκτός Π&Π διαμορφώθηκαν στα €1.708,1 εκατ. από €1.421,6 εκατ. τον Μάιο 2016 (αύξηση 20,2% ή €286,5 εκατ.).
Η συνεισφορά τους στον ποσοστιαίο ρυθμό μεταβολής του συνόλου των εξαγωγών αγαθών (25,3%) ήταν της τάξης των 14,0 ποσοστιαίων μονάδων (ΠΜ). Ακολούθησε, με επίσης θετική συνεισφορά, η κατηγορία των πετρελαιοειδών (11,4 ΠΜ) καταγράφοντας αύξηση 38,4% ή €232,5 εκατ. Τέλος, η κατηγορία των πλοίων είχε οριακή αρνητική συνεισφορά (-0,1 ΠΜ) σημειώνοντας πτώση -19,2% ή -€2,5 εκατ. Στην πλευρά των εισαγωγών, η ενίσχυση που καταγράφηκε τον Μάιο 2017 ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των κατηγοριών των πετρελαιοειδών, των πλοίων και των εκτός Π&Π κατά €230,4 (32,2%), €157,1 (221,2%) και €345,3 (12,5%) εκατ. αντίστοιχα.
Βάσει των παραπάνω στοιχείων, η ετήσια μείωση του εμπορικού ισοζυγίου κατά -€216,3 εκατ. τον Μάιο 2017 προήλθε κυρίως από τη μείωση του ισοζυγίου των πλοίων κατά -€159,6 εκατ. Η πτώση του ισοζυγίου των εκτός Π&Π ήταν σχετικά μικρότερη, ήτοι -€58,8 εκατ., ενώ το ισοζύγιο των πετρελαιοειδών κατέγραψε αύξηση €2,1 εκατ.
Η αύξηση των εξαγωγών αγαθών κατά 19,5% ή €1.922,2 εκατ. την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2017 προήλθε κυρίως από την ενίσχυση της κατηγορίας των πετρελαιοειδών εμπορευμάτων. Τα τελευταία παρουσίασαν ενίσχυση 59,5% ή €1.407,6 εκατ. συνεισφέροντας 14,3 ΠΜ στην ποσοστιαία αύξηση του συνόλου των εξαγωγών αγαθών (για την ίδια χρονική περίοδο η μέση, δηλαδή ανά μήνα, ετήσια μεταβολή των τιμών του πετρελαίου ήταν 31,4%). Η συνεισφορά των προϊόντων εκτός Π&Π ήταν της τάξης των 5,3 ΠΜ καταγράφοντας αύξηση 7,0% ή €519,8 εκατ.
Τέλος, η κατηγορία των πλοίων είχε αρνητική συνεισφορά -0,1 ΠΜ σημειώνοντας συρρίκνωση -9,5% ή -€5,2 εκατ. Η ενίσχυση των εισαγωγών εμπορευμάτων κατά 21,8% ή €3.917,5 εκατ. την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2017 ήταν αποτέλεσμα των κάτωθι μεταβολών: η κατηγορία των πετρελαιοειδών είχε την υψηλότερη συνεισφορά (10,9 ΠΜ) παρουσιάζοντας άνοδο 62,1% ή €1.955,2 εκατ.
Ακολούθησαν τα πλοία με συνεισφορά της τάξης των 5,9 ΠΜ (ετήσια αύξηση 86,9% ή €1.056,8 εκατ.) και τέλος η κατηγορία των εκτός Π&Π με συνεισφορά 5,0 ΠΜ (ετήσια αύξηση 6,7% ή €905,5 εκατ.). Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η ετήσια μείωση του εμπορικού ισοζυγίου κατά -€1.995,3 στο πρώτο πεντάμηνο του τρέχοντος έτους προήλθε από τη μείωση των ισοζυγίων των πλοίων, των πετρελαιοειδών και των εκτός Π&Π κατά -€1.062,0, – €547,6 και -€385,7 εκατ. αντίστοιχα. Ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής παρουσίασε ετήσια αύξηση για 14ο συνεχή μήνα τον Μάιο 2017 (5,5%). Σε όρους μηνιαίας μεταβολής παρέμεινε στάσιμος (0,0%).
Ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής κατέγραψε ετήσια αύξηση 5,5% τον Μάιο 2017 ενώ σε όρους μηνιαίας μεταβολής παρέμεινε στάσιμος στις 93,0 μονάδες δείκτη (ΜΔ). Οι αντίστοιχες μεταβολές στους επί μέρους τέσσερις βασικούς τομείς του βιομηχανικού κλάδου είχαν ως εξής: στα ορυχεία & λατομεία καταγράφηκε ετήσια αύξηση 6,9% και μηνιαία μείωση -9,3%, στις μεταποιητικές βιομηχανίες σημειώθηκε ετήσια και μηνιαία αύξηση της τάξης του 4,2% και 0,8% αντίστοιχα, στον ηλεκτρισμό παρατηρήθηκε ετήσια αύξηση 12,6% και μηνιαία ενίσχυση 6,1%, τέλος η παραγωγή στον τομέα παροχής νερού συρρικνώθηκε σε ετήσια (-1,0%) και σε μηνιαία βάση (-1,9%).