«Μόνο εάν εγκαταλείψει το ευρώ θα έχει μια ευκαιρία για ανάπτυξη η Ελλάδα», δηλώνει με άρθρο του που δημοσιεύεται στη Wall Street Journal, ο αρθρογράφος της γερμανικής Die Zeit, Josef Joffe, καθώς «θα χρεοκοπήσει έτσι κι αλλιώς».
Επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι εάν η Ελλάδα δεν λάβει άλλο πακέτο διάσωσης, θα χρεοκοπήσει στα μέσα Ιουλίου. Με τις αποδόσεις των ελληνικών διετών ομολόγων να διαμορφώνονται στο 26%, «οι αγορές λένε στην Ελλάδα ότι η χρεοκοπία είναι αυτό ακριβώς που περιμένουν, χωρίς να έχει σημασία εάν ο ευφημισμός που θα χρησιμοποιηθεί, θα είναι αναδιάρθρωση ή re-profiling».
Στο άρθρο του επισημαίνει πως όπως και στις προηγούμενες διασώσεις, η επόμενη και όσες ακολουθήσουν, ουσιαστικά αναβάλλουν την Ημέρα της Κρίσης. «Εν τέλει, υπάρχουν τρεις πιθανές εκδοχές για το τρέχον ζήτημα της Ελλάδας: η πρώτη είναι η Ευρώπη να αιμορραγεί για πάντα, συμπεριφερόμενη στην Ελλάδα ως μόνιμη πηγή πρόνοιας, η δεύτερη είναι ότι η Ευρώπη «καταπίνει» την χρεοκοπία της Ελλάδας ή προχωρά σε reprofiling του ελληνικού χρέους, που είναι το αντίστοιχο για το Chapter 11 της χρεοκοπίας, και η τρίτη είναι η Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ».
Η μόνιμη στήριξη από την Ευρώπη, ακόμη κι αν ήταν εφικτή οικονομικώς, πλέον δεν μπορεί να αποτελεί λύση εξαιτίας πολιτικών ζητημάτων, καθώς όλοι οι ψηφοφόροι στη Β. Ευρώπη είναι εναντίον.
Η Γερμανίδα Καγκελάριος φαίνεται να προτιμά τη δεύτερη επιλογή, ένα reprofiling που ουσιαστικά θα εξοικονομούσε χρόνο για την Ελλάδα ώστε να βάλει τα οικονομικά της σε τάξη. Όπως αποδεικνύει και η αμερικανική εμπειρία με το Chapter 11, μερικές φορές η προστασία των δανειστών από τους πιστωτές έχει αποτέλεσμα. Αλλά αυτό το σενάριο φαίνεται απίθανο για την Ελλάδα.
Όπως εξηγεί, όταν η Ελλάδα μπήκε στη ζώνη του ευρώ, ξαφνικά μπορούσε να δανείζεται με χαμηλά επιτόκια. Και το έκανε, πολλές φορές. «Γιατί να αποταμιεύσεις αφού μπορείς να ξοδέψεις; Γιατί να φέρεις μια οικονομία που πλήττεται από προστατευτισμό, από φοροδιαφυγή και διαφθορά, στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο όταν τα λεφτά είναι τόσο φθηνά;».
Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι μόνο η ρευστότητα, που θα μπορούσε να λυθεί με ενέσεις κεφαλαίων από το εξωτερικό, αλλά έχει τις ρίζες της σε οικονομικά θεμελιώδη ζητήματα και τίποτα εκτός των θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων δεν θα μπορέσει να βελτιώσει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της στην ευρωζώνη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρει την εκτίναξη του εργατικού κόστους από το 2005 στην Ελλάδα κατά 15%, την ίδια στιγμή που στη Γερμανία το ποσοστό αγγίζει μόλις το 5%. «Για να ανακτήσουν την χαμένη ανταγωνιστικότητα, οι Έλληνες και η κυβέρνησή τους θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ τους, ένα που καταργεί τα εμπόδια και τα προνόμια στην αγορά, και ιδιαίτερα αυτές τις παραμέτρους που χαϊδεύουν έναν διογκωμένο δημόσιο τομέα, που αντιστοιχεί στο 25% του εργατικού δυναμικού».
Αλλά, διερωτάται, πόσες κοινωνίες θα δεχόταν μια τέτοια επανάσταση, ιδιαίτερα μία που θα επιβάλλεται από ξένους. «Πράγμα το οποίο μας φέρνει στην τρίτη επιλογή, η οποία βλέπει την Ελλάδα να εγκαταλείπει το ευρώ, χρεοκοπώντας». Όπως επισημαίνει, αυτό δεν αποτελεί καν επιλογή για τους περισσότερους «καλούς» Ευρωπαίους, οι οποίοι ανησυχούν πως η αποχώρηση της Ελλάδας από το ευρώ θα σημάνει και το τέλος του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Την ίδια στιγμή, παντού στην Ευρώπη τράπεζες και ασφαλιστικές θα καταρρεύσουν, όπως και ασφαλιστικά ταμεία, ενώ η Ελλάδα θα βυθιζόταν πιο βαθιά από ποτέ, έχοντας να μειώσει το χρέος της που θα παρέμενε σε ευρώ, μέσω των δραχμών. Αλλά και εάν μείνουν στο ευρώ, οι Έλληνες αντιμετωπίζουν και πάλι χρεοκοπία. Και αυτό θα προκαλούσε χάος στους ισολογισμούς των ευρωπαϊκών τραπεζών και ασφαλιστικών.
«Η Αργεντινή προσφέρει τουλάχιστον ένα ιστορικό παράδειγμα ότι στο τέλος, εγκαταλείποντας το ευρώ και υποτιμώντας τη δραχμή, θα αφήσει την Ελλάδα καλύτερα από ένα νέο πακέτο διάσωσης, που ουσιαστικά θα αναβάλει τη χρεοκοπία». Τονίζει ακόμη ότι η Ελλάδα δεν θα έχει το happy ending της Αργεντινής, ποτ μπορεί να δανείζεται ξανά και εμφανίζει ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 9% και εμπορικό πλεόνασμα 3%, με το χρέος να βρίσκεται στο 41% του ΑΕΠ.
«Η Ελλάδα δεν θα έχει αυτό το τέλος, με την ανάκτηση της εμπιστοσύνης και τις εξωτερικές ισορροπίας, εάν παραμείνει μέλος ενός νομίσματος που η ισοτιμία του δεν μπορεί να μεταβληθεί από την κεντρική τράπεζα. Εάν μείνει στο ευρώ, η Ελλάδα αντιμετωπίζει χρεοκοπία και στασιμότητα. Εάν εγκαταλείψει το ευρώ, και πάλι θα χρεοκοπήσει, αλλά θα μπορέσει και να προχωρήσει σε υποτίμηση και να έχει μια ευκαιρία για ανάπτυξη. Αυτό είναι το τρομακτικό σενάριο. Αλλά τι είναι καλύτερο, να ακολουθήσει το παράδειγμα της Αργεντινής ή να μείνει στο ευρώ;».
