Απειλητική συσσώρευση αιτούντων προστασία στον νόμο Κατσέλη
Σύστημα αυτόματου εντοπισμού… στρατηγικών κακοπληρωτών προτίθενται να εφαρμόσουν οι τράπεζες, προκειμένου να άρουν την προστασία που τους παρέχει ο νόμος Κατσέλη.
Ως γνωστόν, η προστασία των δανειοληπτών αρχίζει με την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στο καθεστώς του εν λόγω νόμου και μέχρι την εκδίκασή της, ανεξάρτητα από το εάν ή όχι ο δανειολήπτης έχει την δυνατότητα να εκπληρώσει τις δανειακές του υποχρεώσεις.
Στις επαφές του υπουργού Οικονομίας Δημήτρη Παπαδημητρίου με τους τραπεζίτες ετέθη το ζήτημα ελέγχων στο στάδιο της αίτησης, δηλαδή πολύ πριν την εκδίκαση της υπόθεσης για το εάν ο αιτών δικαιούται ή όχι να υπαχθεί στο καθεστώς προστασίας του νόμου Κατσέλη. Με άλλα λόγια, να μην θεωρείται ότι με την υποβολή της αίτησης ο δανειολήπτης αποκτά αυτομάτως το «ακαταδίωκτο» και μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης αυτός να συνεχίσει να καταβάλλει τις δόσεις του, εφόσον από τον έλεγχο των στοιχείων κριθεί ότι έχει τέτοια δυνατότητα.
Σήμερα βεβαίως ο δανειολήπτης δικαιούται νόμιμα να αναστείλει τις πληρωμές μέχρι την τελική απόφαση του δικαστηρίου, επιβαρύνοντας έτσι τις τράπεζες με επιπλέον απαιτήσεις.
Ο εν λόγω έλεγχος, στο στάδιο υποβολής της αίτησης ένταξης στο καθεστώς προστασίας του νόμου Κατσέλη, της ικανότητας ή μη του δανειολήπτη να καταβάλλει τις δόσεις του δανείου του μπορεί να εξασφαλιστεί από το ποιον και το ποσόν των πληροφοριών, σχετικά με τον δανειολήπτη, που προκύπτουν από την πλατφόρμα ένταξης στο καθεστώς του εξωδικαστικού μηχανισμού. Η πλατφόρμα αυτή πληροφορεί σχετικά με κάθε περιουσιακό στοιχείο και γενικότερα την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη.
Ήδη η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), στην έκθεσή της για τους επιχειρησιακούς στόχους μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών, αναφέρει ως αξιοσημείωτο το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που τελεί σε καθεστώς αίτησης για υπαγωγή σε νομική προστασία και το οποίο ανέρχεται στο 15% του συνόλου των χαρτοφυλακίων. Στο στεγαστικό χαρτοφυλάκιο, το ποσοστό ξεπερνά το 30%.
Οι βελτιώσεις στο νόμο Κατσέλη (3869/2010) που αναθεωρήθηκε με το ν. 4336/2015 (ν. Σταθάκη) θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους “θεσμούς”. Στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης και σχετικά με την προστασία της πρώτης κατοικίας, η οποία λήγει στο τέλος του 2018, εκτιμάται ότι συζήτηση για τυχόν παράταση, μπορεί να υπάρξει κοντά στη λήξη της προθεσμίας και όχι νωρίτερα.
Μέχρι τα τέλη τρέχοντος μηνός, οι τράπεζες θα καταθέσουν συγκεκριμένες προτάσεις για τροποποιήσεις διαδικασιών εφαρμογής στον νόμο Κατσέλη, ενώ ταυτόχρονα θα προσπαθήσουν να περιορίσουν την λίστα των αιτούντων με επίσπευση εκδίκασης των αιτήσεων, με στόχο τον Δεκέμβριο του 2019 οι αιτήσεις να έχουν μειωθεί από 150.000 σήμερα σε 30.000 ή και λιγότερο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών, το ύψος των δανείων που απολαύουν της προστασίας του νόμου Κατσέλη είναι περί τα 20 δισ. ευρώ (95% στεγαστικά – καταναλωτικά και 5% επαγγελματικά), δηλαδή περίπου το 1/5 του συνολικού πακέτου των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε αυτό το ποσό, περίπου 5 δισ. ευρώ αντιστοιχούν σε δάνεια που, πάντα κατά την εκτίμηση των τραπεζών, μπορούν να αποπληρώνονται κανονικά, αλλά οι λήπτες τους είναι «μπαταχτσήδες».