Από Δευτέρα καταφθάνουν οι επικεφαλής των Θεσμών
Με την 3η αξιολόγηση εν εξελίξει, σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, ξεκινούν την ερχόμενη εβδομάδα, στο… καθιερωμένο πλέον ξενοδοχείο Χίλτον, οι διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των Θεσμών επί όλων των εκκρεμοτήτων και στόχο την ολοκλήρωσή της όσο το δυνατόν συντομότερα.
Αν και τα όσα απομένουν να γίνουν από την ελληνική πλευρά είναι αρκετά, στο Μαξίμου εμφανίζονται καθησυχαστικοί έως αισιόδοξοι. Μετά τις πρώτες συναντήσεις στα υπουργεία Οικονομικών, Ενέργειας και Εργασίας, αλλά και στις τράπεζες και το ΤΑΙΠΕΔ, κοινή είναι η αναγνώριση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων ως το πιο δύσκολο όλων, καθώς κρίνονται ως αντιμετωπίσιμα τα όποια προβλήματα στον προϋπολογισμό.
Ήδη ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έστειλε σαφές μήνυμα προς τους τραπεζίτες τονίζοντας ότι ο στόχος μείωσης των «κόκκινων» δανείων θα πρέπει να είναι υψηλότερος, πιέζοντας προς την λύση μιας μαζικής πώλησης όλων των επισφαλών δανείων.
Οι δανειστές επίσης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στο δημοσιονομικό κομμάτι, καθώς η υπερβολική φορολόγηση και η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών ωθούν όλο και περισσότερους στην απόκρυψη εισοδημάτων και την φοροαποφυγή. Η έξαρση αυτού του φαινομένου, ιδίως στις τάξεις των ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, ως αποτέλεσμα της «φοροδοτικής κόπωσης» αυτών, ασφαλώς θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στα κρατικά και ασφαλιστικά Ταμεία και συνακόλουθα στην μελλοντική δυνατότητα της χώρας να ανταποκριθεί στις δανειακές της υποχρεώσεις.
Υπενθυμίζουμε ότι οι ανεξόφλητες οφειλές της χώρας αφορούν στις χώρες της ευρωζώνης (52,9 δισ. ευρώ), τον EFSF (130,9 δισ. ευρώ), τον ESM (39,4 δισ. ευρώ) και το ΔΝΤ (11,5 δισ. ευρώ), ενώ ο ορίζοντας εξόφλησης εντάσσεται στην περίοδο 2032 – 2059, με εξαίρεση το οφειλόμενο ποσό στο ΔΝΤ που πρέπει να αποδοθεί μέχρι το 2024.
Πάντως, εφόσον νέα μέτρα αποκλείονται, οι θεσμοί θεωρούν ότι το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με συντονισμένες κατασχέσεις λογαριασμών, με απειλή ελέγχων και με την έναρξη λειτουργίας της «λοταρίας» για τις αποδείξεις. Στην παρούσα φάση οι δανειστές επιθυμούν ίσως μιαν αποκλιμάκωση των φορολογικών βαρών, αρχής γενομένης με τους φόρους επί των επιχειρηματικών κερδών.
Το ζήτημα των τραπεζών και τα «κόκκινα» χαρτοφυλάκια
Αναμφίβολα ο μεγάλος «πονοκέφαλος» είναι οι τράπεζες. Οι θεσμοί και τα τεχνικά κλιμάκια της ΕΚΤ και του ΔΝΤ βρίσκονται στην Αθήνα εδώ και ημέρες και επιβλέπουν τους δειγματοληπτικούς ελέγχους που έχουν ξεκινήσει από την Τράπεζα της Ελλάδος στα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών αλλά και την προετοιμασία των stress tests, που θα γίνουν στις αρχές του 2018.
Τα καυτά ζητήματα
Από Δευτέρα λοιπόν, οπότε και αναμένονται στην Αθήνα οι επικεφαλής των Θεσμών, τίθενται επί τάπητος:
– Το κοινωνικό μέρισμα του ενός δισ. ευρώ κι αν υπάρχουν τα περιθώρια στον προϋπολογισμό για την καταβολή του πριν από τα Χριστούγεννα.
– Η προετοιμασία του συνδικαλιστικού νόμου που θεωρείται ως κρίσιμη μεταρρύθμιση καθώς περιορίζει δραστικά τα προνόμια των συνδικαλιστών και καθορίζει νέο πλαίσιο για την κήρυξη απεργίας.
– Το σοβαρό ταμειακό πρόβλημα της ΔΕΗ και η πώληση των λιγνιτικών μονάδων σε ιδιώτες.
– Το «ξεμπλοκάρισμα» της επένδυσης στο Ελληνικό και η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων.
– Η αλλαγή, ενδεχομένως, του τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες.
Ανοιχτά βεβαίως παραμένουν τα κρίσιμα θέματα της διευθέτησης του ελληνικού χρέους και η συνεπακόλουθη πρόσβαση της Ελλάδας στον δανεισμό από τις Αγορές. Και τα δύο σαφώς προϋποθέτουν το κλείσιμο της τρέχουσας αξιολόγησης, οπότε θα δοθεί η δυνατότητα καθορισμού των μεσοπρόθεσμων μέτρων που έχουν συμφωνηθεί με τους Ευρωπαίους πιστωτές μας.
Σε κάθε περίπτωση, η επιμονή του ΔΝΤ στην επίλυση του προβλήματος του ελληνικού χρέους είναι προς όφελος της Ελλάδας. Από αυτήν την παραδοχή ορμώμενο, το Υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει την επανάληψη στο μέλλον νέων ανταλλαγών ομολόγων με νεότερα, όπως ήδη έπραξε επιτυχώς πρόσφατα.