Ερωτηματολόγιο για την οικονομική ζωή του ελεγχομένου – Σε 2η φάση ελέγχεται η κίνηση τραπεζικών του λογαριασμών στην περίοδο 2006-2016
Σε εν τοις πράγμασι εφαρμογή τέθηκαν, κατά το πρώτο δεκαήμερο τρέχοντος μηνός, οι φορολογικοί έλεγχοι βάσει εμμέσων τεχνικών ελέγχου, μετά από δίχρονη καθυστέρηση και παρά τις σχετικές εγκυκλίους του Υπουργείου Οικονομικών. Οι τεχνικές αυτές υιοθετήθηκαν από τις ελληνικές ελεγκτικές Αρχές κατόπιν εκπαίδευσης από τους Θεσμούς και ως στόχο έχουν την αποκάλυψη κρυφών εισοδημάτων κυρίως ελευθέρων επαγγελματιών, επί τη βάσει αναλύσεων δαπανών ακόμη και με μετρητά.
Προτεραιότητα θα δοθεί σε άτομα που εμφανίζονται σε λίστες εμβασμάτων, χωρίς προς το παρόν να ζητηθεί άνοιγμα των τραπεζικών τους λογαριασμών. Ο έλεγχος δηλαδή σε αυτήν την φάση θα βασιστεί σε όσα στοιχεία προσκομίσει ο ελεγχόμενος σχετικά με την οικονομική του δραστηριότητα. Ο ελεγχόμενος θα πρέπει να απαντήσει σε ένα πολυσέλιδο ερωτηματολόγιο που θα του αποσταλεί, σχετικά με τις δαπάνες και τα έσοδά του.
Ενδεικτικά θα αναφέρονται:
– Στοιχεία για την κίνηση όλων των τραπεζικών του λογαριασμών από το 2006 έως το 2016. Πρόκειται για τα έτη τα οποία, με βάση την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, δεν έχουν παραγραφεί.
– Στοιχεία για όλες τις δαπάνες και συναλλαγές που έχει πραγματοποιήσει ο ελεγχόμενος κατά το χρονικό εύρος του ελέγχου (προσωπικές, οικογενειακές, επαγγελματικές δαπάνες).
Ζητούνται, για παράδειγμα, τα στοιχεία για τις δαπάνες που πραγματοποίησε για εξόφληση λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, καταναλωτικές δαπάνες μέσω πιστωτικών καρτών, δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων, συντήρηση αυτοκινήτων κ.ά.
Στο σημείωμα δίνεται η δυνατότητα στον ελεγχόμενο να μην συγκεντρώσει ο ίδιος τα στοιχεία, αλλά να επιλέξει να ανοίξει τους τραπεζικούς του λογαριασμούς η ελεγκτική υπηρεσία και να συγκεντρώσει και τα στοιχεία για τις δαπάνες του από τις διάφορες πηγές (εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, γυμναστήρια, εταιρείες διαχείρισης πιστωτικών καρτών κ.ά.).
Η μέθοδος ελέγχου
Η έμμεση τεχνική ελέγχου τραπεζικών καταθέσεων και δαπανών με μετρητά συνίσταται στα ακόλουθα:
– Υπολογίζονται ανά έτος οι καθαρές εισροές ποσών στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους φορολογούμενου.
– Από τα ποσά των καταθέσεων αφαιρούνται τα ποσά που απαλλάσσονται από τη φορολογία (π.χ. ποσά από εκταμιεύσεις δανείων).
– Στα ποσά των καταθέσεων προστίθενται τα ποσά που δαπάνησε ο ελεγχόμενος με μετρητά για την κάλυψη οικογενειακών, προσωπικών, επαγγελματικών ή άλλων δαπανών.
– Από το παραπάνω αποτέλεσμα αφαιρείται το εισόδημα που έχει δηλώσει ανά έτος ο ελεγχόμενος στη φορολογική του δήλωση.
– Αν η διαφορά που θα προκύψει δεν δικαιολογείται από τον ελεγχόμενο, τότε θεωρείται ως αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας και επιβάλλεται στον ελεγχόμενο φόρος 33% επί του ποσού που δεν δικαιολογείται καθώς και πρόστιμα και προσαυξήσεις.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι ελεγκτικές υπηρεσίες έχουν στη διάθεσή τους άλλες δυο έμμεσες τεχνικές ελέγχου, τη τεχνική της «ανάλυσης ρευστότητας του φορολογούμενου» και την τεχνική της «καθαρής θέσης του φορολογούμενου» που εμφανίζουν διαφορές ως προς τη μεθοδολογία.
Για παράδειγμα, η τεχνική της «καθαρής θέσης» λαμβάνει υπόψη τη συνολική περιουσία του φορολογούμενου στη έναρξη και λήξη μιας φορολογικής χρήσης, ενώ η τεχνικής της «ανάλυσης ρευστότητας» προβλέπει τη δημιουργία ενός ισοζυγίου με δύο βασικές κατηγορίες: «Πηγές Κεφαλαίων / Εσόδων» και «Αναλώσεις Κεφαλαίων / Εσόδων». Η διαφορά τους θεωρείται μη δηλωμένο εισόδημα.
Η μέχρις ώρας «συγκομιδή» από την εθελούσια αποκάλυψη εισοδημάτων
Ποσό πάνω από 4,3 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας κατά της Διαφθοράς, αποκαλύφθηκαν μέσω του προγράμματος εθελούσιας αποκάλυψης κρυμμένων χρημάτων, η ισχύς του οποίου λήγει αύριο 31 Οκτωβρίου. Το πρόγραμμα εθελούσιας αποκάλυψης εισοδημάτων ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2016, έληγε στις 30 Σεπτεμβρίου και πήρε παράταση μέχρι σήμερα 31 Οκτωβρίου 2017.
Μέχρι τα τέλη Ιουλίου 2017 είχαν υποβληθεί πάνω από 260.000 αιτήσεις, με αποκάλυψη εισοδημάτων πάνω από 4,3 δισ. ευρώ και βεβαιωθέντες φόρους πάνω από 340 εκατομμύρια ευρώ.
Όπως αναφέρει ο αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης Δημ. Παπαγγελόπουλος, «η σημερινή κυβέρνηση έχει αποδείξει και θα συνεχίσει να αποδεικνύει ότι θέλει και μπορεί να πατάξει τα νοσηρά φαινόμενα που ταλανίζουν τη χώρα μας για πολλές δεκαετίες. Στη μάχη κατά της μεγάλης φοροδιαφυγής διαθέτει πλέον ένα πολύ αποτελεσματικό όπλο. Μια έξυπνη εφαρμογή που αναπτύχθηκε αποκλειστικά χωρίς προμήθειες και αναθέσεις χιλιάδων ευρώ σε εταιρίες ιδιωτών».
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, μέχρι σήμερα βεβαιώθηκαν:
– Από όλες τις λίστες (Λαγκάρντ, Μπόργιανς κλπ), έχει βεβαιωθεί μέχρι τον Ιούνιο 2017 περίπου 715 εκατομμύρια ευρώ.
– Από τα τελωνεία το 2016 περίπου 434 εκατομμύρια ευρώ και το πρώτο πεντάμηνο του 2017 164,5 εκατομμύρια ευρώ.
Το ποσό όμως που έχει μπει στο δημόσιο ταμείο από τις λίστες είναι περίπου 90 εκατ. άρα η εισπραξιμότητα είναι περίπου στο 13%. Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα το 2015 αναδείχτηκε πρώτη χώρα στην Ε.Ε και το 2016, τρίτη σε κατασχέσεις παράνομων τσιγάρων.
Γενικότερα, για την πάταξη της φοροδιαφυγής, οι Αρχές έχουν δημιουργήσει μια ενιαία βάση δεδομένων με 1.270.000 ΑΦΜ.
