Επιπλέον έσοδα έως και 2 δισ. ευρώ το χρόνο αλλά και περισσότερες από 15.000 θέσεις εργασίας θα μπορούσε να εξασφαλίζει η ελληνική οικονομία, εάν ένα 40% των περιοχών Natura 2000 της χώρας αναδεικνύονταν και αξιοποιούνταν όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σύμφωνα με την διαΝΕΟσις, σχεδόν το 1/3 της έκτασης της Ελλάδας είναι περιοχές ενταγμένες στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Στην πλειοψηφία τους, όμως, παραμένουν παραμελημένες και ανεκμετάλλευτες.
Στην Ελλάδα, τις προστατευόμενες περιοχές τις διαχειρίζονται οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦοΔΠΠ), που ιδρύθηκαν πριν από 18 χρόνια γι’ αυτόν τον σκοπό. Δυστυχώς, η λειτουργία των ΦοΔΠΠ έχει αποδειχτεί για πολλούς λόγους ανεπαρκής, παρατηρεί η διαΝΕΟσις.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, σήμερα υπάρχουν συνολικά 28 ΦοΔΠΠ που διαχειρίζονται το 30% των προστατευόμενων περιοχών της χώρας ή αλλιώς τις 95 από τις 419 προστατευόμενες περιοχές.
Το 70% της συνολικής έκτασης των προστατευόμενων περιοχών της χώρας δεν ανήκουν στην αρμοδιότητα κανενός επίσημου φορέα.
Την ίδια ώρα, οι ΦοΔΔΠ αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή.
Η έκτακτη χρηματοδότησή των ΦοΔΠΠ από ευρωπαϊκούς πόρους (κάτι που κινείται στα όρια της νομιμότητας) ανανεώνεται κάθε χρόνο, ενώ, ηχώρα κινδυνεύει με πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς δεν έχει υλοποιήσει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και τη διατήρηση των περιοχών.
H έρευνα της διαΝΕΟσις καταλήγει σε ένα σχέδιο διαχείρισης και προστασίας των περιοχών αυτών και μεταξύ άλλων προτείνει:
Η ολοκληρωμένη πρόταση της διαΝΕΟσις περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
• Τη δημιουργία 13 ΦοΔΠΠ στα αντίστοιχα γεωγραφικά όρια των περιφερειών της χώρας.
• Κάθε ΦοΔΠΠ να αναλαμβάνει την ευθύνη για το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών στην περιφέρειά του.
• Οι ΦοΔΠΠ να διοικούνται από 11μελή διοικητικά συμβούλια που περιλαμβάνουν εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, περιβαλλοντικών οργανώσεων, του κεντρικού κράτους και αρμόδιους επιστήμονες.
• Εκτός από τον Πρόεδρο του Δ.Σ., κάθε ΦοΔΠΠ να έχει και διευθύνοντα σύμβουλο.
• Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να συντάξει κοινό, λεπτομερή εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας των ΦοΔΠΠ που να καλύπτει όλες τις διοικητικές δραστηριότητες όλων των φορέων.
• Η υπάρχουσα Επιτροπή «Φύση 2000» να ενεργεί ως Εθνική Επιτροπή Προστατευόμενων Περιοχών.
• Αφαίρεση των κατασκευαστικών και ελεγκτικών αρμοδιοτήτων από τους ΦοΔΠΠ.
• Οι ΦοΔΠΠ να αναζητήσουν νέες πηγές χρηματοδότησης από εμπορική δραστηριότητα, χορηγίες, ανεκμετάλλευτα ευρωπαϊκά προγράμματα και αλλού.