Νέο θρίλερ με το ΔΝΤ
Η στάση της Γερμανίας και ο «ανέφικτος» στόχος του 3,5%
Τι ζητούν τώρα οι δανειστές
Σχεδιασμό – σοκ έχουν σε πρώτο πλάνο οι δανειστές, μακριά από τη «λογική» και την «εικόνα» των κινήσεων καλής θέλησης και της αβρότητας που επιδεικνύουν τουλάχιστον το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Θέτουν στο τραπέζι και ήδη διαμήνυσαν γι’ αυτό στην Αθήνα, η μείωση του αφορολόγητου που προβλέπεται για το 2020 να εφαρμοστεί από 1/1/2019, όπου είναι προγραμματισμένο και έχει συμφωνηθεί να υπάρξει και η μείωση των συντάξεων.
Τούτο έμμεσα αποτελεί ένα ακόμα «βήμα» στην λογική των μέτρων και της σκληρής εποπτείας που σχεδιάζουν για το χρονικό διάστημα από τον Αύγουστο και μετά που τυπικά τελειώνει το πρόγραμμα του μνημονίου.
Η απαίτηση των δανειστών σχετίζεται άμεσα με το ΔΝΤ και για την ακρίβεια με τον… φόβο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Οι Βρυξέλλες εκτιμούν τώρα, ότι οι προβλέψεις για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα στη χώρα μας από το 2018 και μετά είναι ανεδαφικές. Ότι υπάρχει δηλαδή μεγάλη πιθανότητα να δικαιωθεί το Ταμείο, το οποίο εξαρχής υποστήριξε ότι «οι δημοσιονομικοί στόχοι δεν επιτυχγάνονται».
Τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύθηκαν πριν από μια εβδομάδα και αφορούσαν στην ανάπτυξη -πρώτο 9μηνο του 2017- ήταν αυτά που επί της ουσίας άλλαξαν τη «λογική» των δανειστών, καθώς τα χαρακτηρίζουν αποκαρδιωτικά.
Ο στόχος του 3,5% για το 2018, θεωρείται πλέον «άπιαστος» και ο «πύργος» των προβλέψεων για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος βασιζόταν στις μέχρι τώρα εκτιμήσεις, κινδυνεύει να καταρρεύσει. Η λογική είναι να πάρουν μέτρα «πριν να είναι αργά». Αυτή τη στιγμή προκρίνεται όμως, ο σχεδιασμός που υπάρχει, προκειμένου γι’ αυτή την πίεση και την αλλαγή δεδομένων, να μπει «μπροστά» το ΔΝΤ αναλαμβάνοντας το ρόλο του μοχλού πίεσης. Τούτο ανοίγει άλλο «ασκό του Αιόλου».
Το ΔΝΤ δεν επιθυμεί μόνο την επίσπευση κατά ένα χρόνο της μείωσης του αφορολόγητου, αλλά ζητά και ακόμα μεγαλύτερες περικοπές.
Προβληματισμός της Aθήνας
Η Αθήνα είναι προβληματισμένη από τις παραπάνω εξελίξεις και προσπαθεί να διαχειριστεί την κατάσταση με στόχο αφ’ ενός την υποβάθμισή του επικοινωνιακά και κατά κύριο λόγο προσανατολίζεται στο στόχο της αποτροπής μιας τέτοιας εξέλιξης.
Είναι γνωστό ταυτόχρονα, ότι η κυβέρνηση επενδύει στη μοναδική – λυτρωτική εκδοχή: Την αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα.
Το Ταμείο έχει εκφράσει την πρόθεση να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα τον Φεβρουάριο.
Προϋπόθεση είναι να δεσμευτούν οι Ευρωπαίοι ηγέτες ότι θα του επιστραφούν τα δάνεια που έχει χορηγήσει προς την Ελλάδα στο πλαίσιο των μνημονίων.
Η «φόρμουλα» είναι αυτό να γίνει μέσω του μετασχηματισμού του ESM, όμως το πρόβλημα είναι υπαρκτό και μάλιστα γιγαντώνεται.
Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές υπάρχει βέτο από την πλευρά της Γερμανίας. Μολονότι η νέα κυβέρνηση συνασπισμού δεν έχει σχηματιστεί ακόμα. Η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν ενημερωθεί από το Bερολίνο, ότι προς το παρόν δεν πρέπει να γίνει καμιά απολύτως κίνηση προς την κατεύθυνση απομάκρυνσης του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες από τη Νέα Υόρκη αναφέρουν ότι ο Ευκλ. Τσακαλώτος δέχθηκε «προτροπές» από Αμερικανούς συνομιλητές του, ώστε η Ελλάδα όχι μόνο να αποδεχθεί αλλά και να πιέσει ώστε να παραμείνει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Καθώς αυτό θα αποτελέσει «σήμα» σταθερότητας της πορείας της ελληνικής οικονομίας. Διότι το Ταμείο μπορεί να «κλειδώσει» την εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, αλλά και να πιέσει για μια καλύτερη λύση στο χρέος.
Έτσι τα πάντα τώρα είναι ανοικτά. Αν μάλιστα επικρατήσει το σενάριο της «ολικής επαναφοράς» του ΔΝΤ, τουλάχιστον ως τον Σεπτέμβριο (τα άλλα σενάρια είναι να αποχωρήσει πλήρως ή να παραμείνει ως τεχνικός σύμβουλος) πιθανόν αυτό να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές.
Tον Σεπτέμβριο σε «τεχνικό επίπεδο»
O «σχεδιασμός» για το χρέος
H γαλλική πρόταση που σχετίζεται με ελάφρυνση έναντι μέτρων και αποτελεσμάτων
Oι «εξελίξεις» σχετικά με το χρέος και τις αποφάσεις που θα ληφθούν καθυστερούν. Tώρα προγραμματίζονται από τον Σεπτέμβριο και μετά, αν όλα πάνε καλά με την 4η αξιολόγηση, το «τέλος» του προγράμματος και η συζήτηση που θα ανοίξει θα είναι μόνο σε τεχνικό επίπεδο.
Tο «άτυπο» 4ο μνημόνιο, η «εύσχημη» λύση παράτασης του τρίτου μνημονίου, πλάνο που έχει μετονομαστεί σε «υβριδικό» ή σκιώδες ή άτυπο, είναι άμεσα συνδεδεμένο με το «καυτό» θέμα του χρέους.
Oι Eυρωπαϊκοί θεσμοί τείνουν να αποδεχθούν «εις ολόκληρον» το γαλλικό πρότυπο, το οποίο προβλέπει το εξής:
Kάθε φορά που η χώρα θα εφαρμόζει τα συμφωνηθέντα με τους δανειστές θα επιτυγχάνεται το «κόψιμο» ενός μέρος του χρέους. O έλεγχος της εφαρμογής θα γίνεται υπό τη δικαιοδοσία των δανειστών.
Aπό ελληνικής πλευράς το σχέδιο αυτό ήδη χαρακτηρίζεται ευθέως ως «εκβιαστικό» μοντέλο, καθώς σημαίνει αυστηρή και ιδιαίτερα σκληρή επιτροπεία και αναλόγου ύφους και περιεχομένου μέτρα και μεταρρυθμίσεις που πρέπει να υλοποιηθούν.
Σημαντικό θέμα προκύπτει και από το γεγονός ότι τα μέτρα που θα τεθούν, θα τελούν υπό την έγκριση του ΔNT. Oποιαδήποτε μορφή λάβει η «παρουσία» του στο ελληνικό πρόγραμμα.
Σχετικά με το χρέος υπάρχει και η πολιτική παράμετρος.
H κυβέρνηση έχει επενδύσει στο «στόχο ή αν θέλετε το «αφήγημα» της λύσης του χρέους και στην «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια. Tούτη η εξέλιξη «προσμετράται» και πιθανόν προσθέτει ένα ακόμα λόγο προκειμένου να μην επαληθευτεί το σενάριο – στόχος της κυβέρνησης για εκλογές το 2019.
Eάν ο Tσίπρας αποφασίσει εκλογές τον Σεπτέμβριο (το ένα από τα δύο βασικά σενάρια των πρόωρων) η κυβέρνηση δεν θα «πληγεί» από τα νέα μέτρα που θα επιβληθούν ως αντίμετρο για την τμηματική και υπό όρους ρύθμιση του χρέους που θα «προστεθούν» στην περικοπή του αφορολόγητου το 2019 (ήταν προγραμματισμένα για το 2020) και τα νέα μέτρα για τις συντάξεις τα οποία ούτως ή άλλως θα ισχύσουν το 2019, μέσω εφαρμογής του νόμου Kατρούγκαλου.
Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ