“Μια βόλτα στην Αθήνα το βράδυ αποκαλύπτει την οικονομική ένδεια”, γράφει ο Economist. Καταστήματα κλειστά, ακόμα και φθηνά εστιατόρια μισοάδεια. Ομως, η πλατεία Συντάγματος μένει γεμάτη όλη τη νύχτα, όχι με άτομα που έχουν πάει να διασκεδάσουν, αλλά με διαδηλωτές που, εμπνευσμένοι από τους Ισπανούς indignados, καταγγέλλουν την κυβερνητική λιτότητα και τα δεινά του καπιταλισμού.
Η Ελλάδα παραπαίει στο χείλος του γκρεμού. Έχει πτωχεύσει. Και το χειρότερο, τα μέτρα λιτότητας και οι μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου δεν φαίνεται να επιφέρουν καμιά βελτίωση. Οι αγορές φοβούνται όλο και περισσότερο μια στάση πληρωμών, ενώ για δεύτερη φορά σε διάστημα ενός έτους ο Έλληνας πρωθυπουργός υποχρεώνεται να ικετεύσει την Ευρώπη να παράσχει έκτακτο δανεισμό δισεκατομμυρίων ευρώ. Ως αντάλλαγμα, υπόσχεται ακόμα περισσότερο «σφίξιμο της ζώνης», διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποίηση κρατικών εταιρειών και γης με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Όλα αυτά εξοργίζουν τόσο τους πιστωτές στην Ευρώπη όσο και τους οπαδούς του κόμματος.
Ερωτήματα
Τι πήγε στραβά; Αναρωτιέται ο Economist. Αθέτησε η Ελλάδα τις υποσχέσεις της για υπεύθυνη δράση ή μήπως το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων στραγγαλίζει την οικονομία; Σύμφωνα με τους ειδικούς, η Ελλάδα υπήρξε θύμα στατιστικής σκληρότητας. Ομως, έστω και έτσι, αν εμμείνει στο αναθεωρημένο πρόγραμμα, λογικά θα επιστρέψει στην ανάπτυξη το 2012 και θα εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα το 2014.
Κάποιοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι ακριβώς επειδή η ελληνική οικονομία είναι τόσο σκληρωτική, έχει μεγάλη δυναμική. Οι φίλα προσκείμενοι στις μεταρρυθμίσεις Ελληνες θεωρούν την κρίση ευκαιρία διόρθωσης της χώρας. Ευχαριστούν σιωπηλά τους ξένους που «κουρδίζουν» τους πολιτικούς τους. Και σημειώνουν τις δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι πολλοί Ελληνες είναι υπέρ των μεταρρυθμίσεων, παρά τις κραυγές για ξεπούλημα της χώρας.
Ωστόσο, χρειάζεται πρωτοφανής ζήλος προκειμένου να επιτευχθούν οι μεταρρυθμίσεις, να παταχθεί η διαφθορά, να επιβληθεί η κυβέρνηση στα συνδικάτα, να επιτευχθεί διαρκής διακομματική συναίνεση για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τόσα άλλα. Μπορούν άραγε οι Έλληνες να γίνουν περισσότερο Σκανδιναβοί και λιγότερο Βαλκάνιοι;
Ίσως θα μπορούσαν, χρειάζεται όμως αποφασιστική ηγεσία, καταλήγει το περιοδικό. Ωστόσο, τονίζει ότι ακόμα και υποστηρικτές του κ. Παπανδρέου θεωρούν ότι του λείπει η τόλμη, ενώ και ο κ. Σαμαράς χαρακτηρίζεται από πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες ανεύθυνος για την κριτική που ασκεί στις μεταρρυθμίσεις. Με τον χρόνο να περνάει γρήγορα και τα κεφάλαια να εγκαταλείπουν τη χώρα, ο Economist κάνει λόγο για την ανάγκη ενός εθνικού στόχου.
Άλλο άρθρο του, εξάλλου, επικρίνει την επιλογή των Ευρωπαίων να μεταθέτουν συνεχώς για αργότερα τη λύση, η οποία δεν είναι άλλη από το να αναγνωρίσουν άπαντες την πραγματικότητα και να αρχίσουν μια τακτική αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους τώρα. Όπως προειδοποιεί το περιοδικό, παρά την άποψή τους ότι η εξαγορά χρόνου μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης στην υπόλοιπη Ευρωζώνη, οι διασώστες της χώρας καλά θα κάνουν να θυμούνται πως αν κλωτσάς ένα κονσερβοκούτι στον δρόμο για πολλή ώρα, τσαλακώνεται και στο τέλος σπάει.
