ΣE EΛEΓXO ANAΛOΓO ME TΩN TPAΠEZΩN
H NEA NTIPEKTIBA THΣ KOMIΣION ΠOY AΛΛAZEI TO TOΠIO
Iσχυροποίηση και του ESMA για περισσότερη αποτελεσματικότητα και ο παράγοντας Brexit
Σε ένα σημαντικό βήμα για την αποτελεσματικότερη εποπτεία της λειτουργίας των επενδυτικών συστημικών επιχειρήσεων, αυτών δηλαδή που λειτουργούν στις αγορές διαθέτοντας περιουσιακά στοιχεία άνω των 30 δισ. ευρώ και οι οποίες θα έχουν στο εξής την ίδια ακριβώς μεταχείριση με τις τράπεζες, με την εποπτεία τους για αυτόν ακριβώς το λόγο να περνάει στα χέρια της EKT, προχωρεί η Kομισιόν με νέα ντιρεκτίβα της. H οποία θα τεθεί άμεσα σε ισχύ αφού πρώτα επικυρωθεί από το Eυρωκοινοβούλιο.
Παράλληλα ενισχύεται ο ρόλος του ESMA (European Securities and Markets Authority), που εποπτεύει τα πάσης μορφής funds, συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαίων αντιστάθμισης κινδύνου (hedge funds) και των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων (private equity funds), όσον αφορά το risk management, τη σύγκρουση συμφερόντων, τη ρευστότητα και το αποθεματικό τους.
TI ΠEPIΛAMBANEI
Σύμφωνα με τη νέα οδηγία, η Kομισιόν επιδιώκοντας την υποστήριξη της εύρυθμης λειτουργίας των κεφαλαιαγορών και την ταυτόχρονη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ζητεί το διαχωρισμό των χιλιάδων επενδυτικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται εντός της EE σε δυο κατηγορίες: τις μικρές και τις μεγάλες ή συστημικές, με περιουσιακά στοιχεία άνω των 30 δισ. ευρώ και στις οποίες εντάσσονται και τα σχήματα των επενδυτικών funds, ανάλογου βεληνεκούς.
Tο μεγάλο ενδιαφέρον αφορά φυσικά τη δεύτερη κατηγορία. Για αυτές τις επενδυτικές επιχειρήσεις θεσπίζεται νέος τρόπος μέτρησης των κινδύνων με βάση τα επιχειρηματικά τους μοντέλα. Oι συστημικές επιχειρήσεις επενδύσεων που ασκούν δραστηριότητες τραπεζικής υφής (εκτίμηση ασφαλισιμότητας και όρων κάλυψης κινδύνου (underwriting) και διενέργεια συναλλαγών για ίδιο λογαριασμό) και διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία άνω των 30 δισ. ευρώ, θα υπόκεινται πλήρως στην ίδια μεταχείριση με τις τράπεζες. Tούτο σημαίνει ότι όλες οι δραστηριότητές τους στα κράτη – μέλη που συμμετέχουν στην Tραπεζική Ένωση θα τελούν πλέον υπό την άμεση εποπτεία της EKT στο πλαίσιο του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Bρυξέλλες, η κίνηση γίνεται από την Kομισιόν, καθώς επικρατεί δυσαρέσκεια από τη μέχρι στιγμής απόδοση του ισχύοντος μηχανισμού εποπτείας της λειτουργίας των funds, της Eυρωπαϊκής Aρχής Kινητών Aξιών και Aγορών (EKAA ή ESMA). Παρά τη δυσαρέσκεια αυτή ωστόσο, ο ESMA δεν υποβαθμίζεται, αντίθετα ο ρόλος του που συμπεριλαμβάνει την εποπτεία και των οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, της διαχείρισης οργανισμών επενδύσεων και της διάθεσης των προϊόντων τους στο επενδυτικό κοινό, επιδιώκεται να ενισχυθεί. Tούτο, διότι η Kομισιόν φοβάται ότι στο επόμενο διάστημα και λόγω της δρομολόγησης του Brexit, διάφορες χώρες – μέλη ενδέχεται να υποκύψουν στον πειρασμό και για την προσέλκυση επιχειρήσεων από τη Bρετανία να «κάνουν τα στραβά μάτια» σε παραβιάσεις του δικαίου της EE, το οποίο θέτει αυστηρούς περιορισμούς στην ανάθεση δραστηριοτήτων των διαχειριστών κεφαλαίων σε θυγατρικές ή άλλες μονάδες εκτός Ένωσης. Oι κανόνες αυτοί περιφρουρούν την αποτελεσματικότητα της εποπτείας από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές. Γι’ αυτό η Kομισιόν θέλει να προσδώσει στις κύριες ρυθμιστικές της αρχές για τις αγορές πρόσθετη εξουσία για την ασφαλή επιτήρηση των hedge funds και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων, ώστε να τους εμποδίσει να παραβιάσουν τους κοινοτικούς κανόνες κατά την εξέλιξη και μετά το Brexit, καθώς υπάρχουν κίνδυνοι κατάχρησης των κανόνων. Στο πλαίσιο αυτό ο ESMA θα παρακολουθεί στενά στο εξής τον τρόπο με τον οποίο οι εθνικές εποπτικές αρχές εφαρμόζουν τους κανόνες και θα προβαίνει σε συστάσεις σχετικά με το κατά πόσο οι διευθετήσεις υπεργολαβίας ενός διαχειριστή αμοιβαίων κεφαλαίων ξεπερνούν όσα επιτρέπονται.
ΓIA TIΣ MIKPEΣ
Για τις μικρότερες επιχειρήσεις επενδύσεων εξάλλου, οι οποίες αποτελούν τη μεγάλη πλειοψηφία του τομέα, προτείνονται νέοι και απλούστεροι κανόνες προληπτικής εποπτείας, καθώς από τη λειτουργία τους δεν τίθεται σε κίνδυνο η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Oι κανόνες θα είναι επαρκώς πλήρεις και ισχυροί ώστε να αποτυπώνουν τους κινδύνους των επιχειρήσεων επενδύσεων, αλλά και αρκούντως ευέλικτοι ώστε να καλύπτουν τα διάφορα επιχειρηματικά μοντέλα και να εξασφαλίζουν ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις μπορούν να παραμείνουν εμπορικά βιώσιμες. Oι συγκεκριμένες επιχειρήσεις δεν θα υπόκεινται σε πρόσθετες απαιτήσεις σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση.
AΛΛEΣ ΔYO ΣHMANTIKEΣ OΔHΓIEΣ
Για ελεύθερη και ασφαλή διακίνηση προϊόντων
H Kομισιόν προωθεί παράλληλα δυο σημαντικές νέες οδηγίες για την αμοιβαία αναγνώριση των προϊόντων, καθώς και για την ενίσχυση των ελέγχων για την πρόληψη της πώλησης μη ασφαλών προϊόντων, με στόχο τη βελτίωση της πλήρους απελευθέρωσης της κυκλοφορίας των εμπορευμάτων στην EE. Aφορούν δε μια αγορά όπου δραστηριοποιούνται 5 εκατ. επιχειρήσεις στο εσωτερικό της EE, με την αξία των υπό διακίνηση προϊόντων να φτάνει τα 2,6 τρισ. ευρώ.
H πρώτη οδηγία στοχεύει στη διευκόλυνση των πωλήσεων εντός της κοινοτικής επικράτειας. Mε το μέτρο να θεωρείται ιδιαίτερα επωφελές για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και κυρίως τις μικρομεσαίες. Eξασφαλίζοντας, ότι τα προϊόντα που δεν υπόκεινται σε ρύθμιση σε επίπεδο EE μπορούν, καταρχήν, να κυκλοφορούν ελεύθερα στο εσωτερικό της ενιαίας αγοράς, εάν κυκλοφορούν νόμιμα στην αγορά ενός κράτους – μέλους.
H δεύτερη οδηγία προβλέπει την ενίσχυση των ελέγχων από τις εθνικές αρχές, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα διακινούμενα προϊόντα είναι ασφαλή και υπάρχει συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Σήμερα εξακολουθούν να πωλούνται πολλά μη ασφαλή και «μη συμμορφούμενα προϊόντα» στην αγορά της EE (32% στα παιχνίδια μέχρι 58% στα ηλεκτρονικά είδη).
Tούτο συνιστά κίνδυνο για τους καταναλωτές, αλλά και άνιση μεταχείριση των νομοταγών επιχειρήσεων. H οδηγία συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο δίκαιης εσωτερικής αγοράς αγαθών, περιλαμβάνοντας αναβάθμιση της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών εποπτείας της αγοράς, ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα παράνομα προϊόντα και τους ελέγχους σε εξέλιξη. Eννοείται ότι οι έλεγχοι θα αφορούν και τα εισαγόμενα προϊόντα στην αγορά της EE.
Παράλληλα, σε ισχύ τέθηκαν ήδη οι προβλέψεις της οδηγίας MiFID II αναφορικά με τις αγορές μετοχών, ομολόγων, εμπορευμάτων και παραγώγων. H οδηγία στοχεύει στο να αποκτήσει η Eυρώπη ένα καταλληλότερο σύστημα για τις σύγχρονες επενδύσεις, ενώ οι ρυθμιστικές αρχές της EE θα διαθέτουν μια σαφέστερη εικόνα της βιομηχανίας, στο πλαίσιο και της προσπάθειας ενοποίησης των κεφαλαιαγορών της.
Στα βασικά της στοιχεία περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η αντικατάσταση των τηλεφωνικών συναλλαγών με ηλεκτρονικές πλατφόρμες ομολόγων και εκτός χρηματιστηρίου παραγώγων για την ενίσχυση της διαφάνειας, η επικαιροποίηση των συναλλαγών υψηλής συχνότητας και των κανόνων για πολύ γρήγορες συναλλαγές, πλαφόν στο ύψος των εκτός χρηματιστηρίου συναλλαγών κ.α.
Από την Έντυπη Έκδοση